Перайсці да зместу

Франья Туджман

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Франья Туджман
харв.: Franjo Tuđman
Сцяг1-ы Прэзідэнт Харватыі
25 ліпеня 1990 — 10 снежня 1999
Папярэднік новы пост; ён сам як старшыня Прэзідыума Харватыі
Пераемнік Влатка Паўлеціч (в.а.)
Сцяг9-ы Старшыня Прэзідыума Харватыі
30 мая 1990 — 25 ліпеня 1990
Папярэднік Іва Лацін
Пераемнік пост скасаваны; ён сам як прэзідэнт Харватыі

Нараджэнне 14 мая 1922(1922-05-14)[1][2][…]
Смерць 10 снежня 1999(1999-12-10)[1] (77 гадоў)
Месца пахавання
Жонка Ankica Tuđman[d]
Дзеці Miroslav Tuđman[d]
Нацыянальнасць Харват
Партыя Харвацкая дэмакратычная садружнасць
Член у
Адукацыя
Навуковая ступень доктар філасофіі
Месца працы
Аўтограф Выява аўтографа
Ваенная служба
Гады службы Сацыялістычная Федэратыўная Рэспубліка Югаславія 1941—1961
Харватыя 1995—1999
Род войскаў Узброеныя сілы Харватыі
Званне Югаславія генерал-маёр
Харватыя маршал Харватыі (верхаўнік)
Бітвы Другая сусветная вайна
Узнагароды

Харватыя

Ордэн Караля Таміслава на стужцы з Вялікай Зоркай
Ордэн Караля Таміслава на стужцы з Вялікай Зоркай
Ордэн каралевы Алены
Ордэн каралевы Алены

СФРЮ (пазбаўлены ўсіх узнагарод у 1981 годзе)

Ордэн Партызанскай Зоркі III ступені Партызанская памяць 1941

Замежныя

Вялікі крыж ордэна Вызваліцеля Сан-Марціна
Вялікі крыж ордэна Вызваліцеля Сан-Марціна
Кавалер Вялікага крыжа Ваеннага ордэна Італіі
Кавалер Вялікага крыжа ордэна Збавіцеля
Кавалер Вялікага крыжа ордэна Збавіцеля
Кавалер ордэна Турэцкай Рэспублікі 1 класа
Кавалер ордэна Турэцкай Рэспублікі 1 класа
Медаль Жукава
Медаль Жукава
Сайт tudjman.hr
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Франья Туджман (харв.: Franjo Tuđman; 14 мая 1922, пасёлак Veliko Trgovišće ў жупаніі Krapinsko-zagorska — 10 снежня 1999, Заграб) — харвацкі дзяржаўны і палітычны дзеяч, прэзідэнт Харватыі (1990—1999). Маршал Харватыі (1995).

Вядомы таксама як гісторык з рэвізіянісцкімі і нацыяналістычнымі поглядамі (у прыватнасці, у сваіх кнігах ён сцвярджаў, што усташы забілі нашмат менш сербаў, чым ім прыпісваюць, што крытыка ўсташоў накіравана на знявагу нацыянальнай годнасці харватаў і «сербізацыю» Югаславіі).

Падчас і пасля вайны на аскепках былой Югаславіі Туджмана не раз абвінавачвалі ў генацыдзе сербскага насельніцтва ў Харватыі і іншых злачынствах супраць нехарватаў.

З 1941 да 1961 года служыў у Народна-вызваленчай арміі Югаславіі (падчас Другой сусветнай вайны камандаваў партызанскім атрадам).

З 1961 года працаваў дырэктарам Інстытута гісторыі рабочага руху ў Заграбе. У 1965 годзе ён абараніў дысертацыю па тэме «Прычыны крызісу манархічнай Югаславіі: ад утварэння ў 1918 годзе да развалу ў 1941 годзе», аднак праз год быў абвінавачаны ў плагіяце, у сувязі з чым пакінуў пасаду дырэктара Інстытута, а таксама выключаны з Кампартыі Югаславіі.

У 1972 годзе быў абвінавачаны ў нацыяналізме і асуджаны на два гады турмы, з якіх адседзеў усяго 9 месяцаў.

У лютым 1981 года асуджаны на тры гады з забаронай грамадскай дзейнасці на пяць гадоў (у турме ён правёў 17 месяцаў).

У чэрвені 1987 года Туджман атрымаў права выезду за мяжу, і разам з жонкай адправіўся ў Канаду.

У 1990 годзе абраны парламентам на пост прэзідэнта Харватыі. Пераабіраўся на прамых выбарах 1992 і 1997 гадоў.

29 мая 2013 года Міжнародны трыбунал па былой Югаславіі адзначыў, што Франья Туджман быў удзельнікам супольнай злачыннай змовы, мэтай якой было выгнанне нехарвацкага насельніцтва з тэрыторый, якія павінны былі стаць часткай харвацкай дзяржавы на тэрыторыі Босніі і Герцагавіны[4][5][6].