Перайсці да зместу

Цай Юаньпэй

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Цай Юаньпэй
Нараджэнне 11 студзеня 1868(1868-01-11)[1][2]
Смерць 5 сакавіка 1940(1940-03-05)[4] (72 гады) ці 5 мая 1940(1940-05-05)[2] (72 гады)
Месца пахавання
Жонка Zhou Jun[d]
Дзеці Cai Wei​lian[d]
Партыя
Член у
Адукацыя
Навуковая ступень цзіньшы[d][6]
Месца працы
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Цай Юаньпэй (кіт. 蔡元培, піньінь Cài Yuánpéi, 11 студзеня 1868 — 5 сакавіка 1940) — кітайскі дзяржаўны дзеяч, навуковец, перакладчык і педагог. Міністр асветы Кітайскай Рэспублікі, заснавальнік і першы прэзідэнт Акадэміі Сініка  (англ.), рэктар Пекінскага універсітэта[7][8].

Нарадзіўся 11 студзеня 1868 года ў павеце Шаньінь правінцыі Чжэцзян дзяржавы Вялікая Цын у сям’і банкаўскага службоўца.

У 22 гады атрымаў ступень цзіньшы і стаў членам акадэміі Ханьлінь.

У 1907 годзе паехаў у Германію і паступіў у Лейпцыгскі ўніверсітэт, дзе вывучаў філасофію, эстэтыку, антрапалогію і эксперыментальную псіхалогію. Займаўся перакладамі з нямецкай на кітайскую.

У 1911 годзе вярнуўся ў Кітай.

З 3 студзеня па 14 ліпеня 1912 года быў міністрам асветы Кітайскай рэспублікі. Адыграў вырашальную ролю ў правядзенні рэформы адукацыі ў 1912 годзе, спрыяў развіццю ў Кітаі жаночай адукацыі. Падаў у адстаўку з-за неўхвалення палітыкі Юань Шыкая.

У 1913 годзе з’ехаў ва Францыю, дзе заняўся вывучэннем французскай мовы, а таксама дапамагаў у арганізацыі Кітайска-французскай адукацыйнай асацыяцыі.

У 1916 годзе вярнуўся ў Кітай, дзе заняў пасаду рэктара Пекінскага ўніверсітэта, які займаў да 1926 года.

У 1928 годзе прыняў удзел у стварэнні Акадэміі Сініка і стаў яе першым прэзідэнтам.

У 1936 годзе захварэў і адышоў ад грамадскага жыцця.

Пайшоў з жыцця 5 сакавіка 1940 года ў Ганконгу.

  1. Cai Yuanpei // Internet Philosophy Ontology project Праверана 9 кастрычніка 2017.
  2. а б Педагоги и психологи мира — 2012.
  3. Deutsche Nationalbibliothek Record #118802852 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 10 снежня 2014.
  4. Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
  5. Deutsche Nationalbibliothek Record #118802852 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 30 снежня 2014.
  6. China Biographical Database
  7. Cai Yuanpei. (англ.)
  8. Бывший ректор Пекинского университета Цай Юаньпэй. (руск.)