Ян Цадроўскі

Ян Цадроўскі
Адрованж
падчашы новагародскі[d]
Нараджэнне	3 сакавіка 1617(1617-03-03)
Смерць	не раней за 1682
Род	Цадроўскія[d]
Бацька	Ян Цадроўскі
Маці	Сафія з Камароўскіх[d]
Жонка	Ганна з Мірскіх[d]
Дзеці	Тэафілія з Цадроўскіх[d]
Веравызнанне	кальвінізм
Адукацыя	Кёнігсбергскі ўніверсітэт Ягелонскі ўніверсітэт

Ян Цадроўскі (3 сакавіка 1617, в. Пагост каля Слуцка — пасля 1682) — падчашы новагародскі, мемуарыст.

Біяграфія

Нарадзіўся ў шляхецкай кальвінісцкай сям’і Цадроўскіх герба «Адрованж» Яна Цадроўскага і Сафіі Цёлкаўны Камароўскай. Браты — Тамаш, Аляксандр, блізнец Стэфан; сястра Ганна.

Вучыўся разам з братам-блізнюком Стафанам у Кёнігсбергу, затым у Кракаўскай акадэміі. У 1637 г. іх бацька даручыў сваіх сыноў Багуславу Радзівілу, пры двары якога яны служылі на працягу 32 гадоў, да самай смерці князя ў 1669 годзе. Шмат вандраваў разам з князем па Заходняй Еўропе. Выконваў розныя даручэнні Багуслава Радзівіла. У 1655 годзе, падчас вайны Расіі з Рэччу Паспалітай (1654—1667), уцёк з сям’ёй на Жамойць пад пратэкцыю шведаў. Вярнуўся, вазіў цару Аляксею Міхайлавічу пад Друю петыцыю менскай шляхты. У 1658 годзе ўдзельнічаў у баявых дзеяннях менскай шляхты супраць маскоўскага войска, у 1660 годзе правёў дывізію Чарнецкага ад Свержаня да ракі Бярэзіны.

Меў вялікі аўтарытэт сярод шляхты Менскага ваяводства, быў электарам Яна Казіміра і Яна III Сабескага, соймавым паслом.

Пакінуў каштоўны дыярыуш, у якім апісаў не толькі сямейныя справы, але і падзеі, відавочцам якіх ён быў або аб якіх чуў. Апошні эпізод, апісаны ў дыярыушы, — жудаснае знішчэнне ў 1682 годзе Віленскага кальвінскага збору.

Сям’я

Быў жанаты першым шлюбам з Марыянай Швыкоўскай, другім — з Ганнай Мірскай, дачкой Рыгора Мірскага, вялікага стражніка літоўскага, трэцім — з Соф’яй Рымвідаўнай. У другім шлюбе меў сына Рыгора (нар. 1651) і дачку Соф’ю (нар. 1653).

Літаратура

• Коршунаў А. Ф. Успаміны Яна Цадроўскага // Беларуская літаратура. Вып. 5. — Мн., 1977. — С. 154—167;
• Сагановіч Г. Невядомая вайна: 1654—1667. — Мн.: Навука і тэхніка. 1995. — 145 с. — С. 144.
• Зміцер Юркевіч Продкі Адама Міцкевіча - дзеячы Рэфармацыі ў Вялікім Княстве Літоўскім // Евангельская Царква Беларусі: гісторыя і сучаснасць / [укладальнікі: А. І. Бокун, А. У. Унучак, Ю. А. Бачышча]. — Мінск: 2018. — В. 3. — С. 197―209; у скане страчана с. 206.