Перайсці да зместу

EUR-Lex

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
EUR-Lex website
Выява лагатыпа
URL eur-lex.europa.eu
Тып сайта сістэма прававой інфармацыі[d]
Уладальнік Publications Office of the European Union[d]
Пачатак працы 2001

Eur-Lex (стылізаваны EUR-Lex) — афіцыйны сайт заканадаўства Еўрапейскага саюза і іншых публічных дакументаў Еўрапейскага саюза (ЕС), апублікаваны на 24 афіцыйных мовах ЕС (англ.). Афіцыйны часопіс (OJ) Еўрапейскага саюза таксама публікуецца на EUR-Lex. Карыстальнікі могуць атрымаць бясплатны доступ да EUR-Lex і зарэгістраваць бясплатны ўліковы запіс з дадатковымі функцыямі.

Апрацоўка даных юрыдычных тэкстаў у Еўракамісіі пачалася яшчэ ў 1960-х гадах, і ў той час яшчэ выкарыстоўваліся перфакарты. Распрацоўвалася сістэма для фіксацыі сувязяў паміж дакументамі і іх аналізу для здабывання і паўторнага выкарыстання метаданых [1], а таксама для палягчэння пошуку.

З гадамі сістэма і яе аб’ём пашыраліся, калі Камісія пачала супрацоўнічаць з іншымі ўстановамі Еўрапейскага саюза і калі Саюз пачаў пашырацца. Яна атрымала назву CELEX (лац.: Communitatis Europae Lex) і неўзабаве стала запатрабаваным міжінстытуцыйным інструментам.

Хоць першапачаткова сістэма прызначалася толькі для ўнутранага выкарыстання, яна прайшла праз розныя ступені даступнасці для грамадскасці, уключаючы прапанову кантэнту па камерцыйных ліцэнзія праз прыватныя кампанія. Нарэшце, у 1997 годзе была запушчана вэб-версія пад назвай EUR-Lex, размешчаная Офісам публікацый Еўрапейскага саюза (англ.).

Вэб-сайт EUR-Lex быў адкрыты для грамадскасці ў 2001 годзе, а CELEX існаваў як асобная база даных да канца 2004 года. Пазней былі зроблены крокі, каб аб’яднаць два сэрвісы і зрабіць іх цалкам бясплатнымі.

З уступленнем новых краін у Еўрапейскім Саюз, развіццём вэб-тэхналогій і тэхналогій апрацоўкі даных сістэму неабходна было ўдасканаліць. Новая версія была запушчана ў 2004 годзе. У 2014 годзе вэб-сайт зведаў яшчэ адну мадэрнізацыю, уключаючы стварэнне новай базы даных «CELLAR».[2]

«CELLAR» захоўвае ў адным месцы ўсе метаданыя і лічбавы кантэнт (англ.), якімі кіруе Офіс публікацый, гарманізаваным і стандартызаваным чынам.[3]

Выраўнаваны паралельны корпус, які складаецца з 3,9 мільёнаў дакументаў EUR-Lex на 24 мовах, памерам ад 37 мільёнаў токенаў для ірландскай да 840 мільёнаў токенаў для англійскай, быў створаны ў 2016 годзе і стаў даступным у Sketch Engine. Неанатаваныя даныя падаюцца даследчыкам пад ліцэнзіяй Creative Commons. На момант публікацыі аўтары лічылі корпус EUR-Lex найбуйнейшым паралельным корпусам, створаным з еўрапейскіх моўных рэсурсаў, больш прыдатным для лінгвістычна матываванага пошуку, чым афіцыйны сайт EUR-Lex.[4][5]

Карыстальнікі EUR-Lex могуць атрымаць доступ да дакументаў афіцыйнымі мовах ЕС (англ.). Моўнае пакрыццё залежыць ад даты ўступлення краіны ў ЕС. На мове краіны, якая далучаецца да саюза, даступныя ўсе законы ЕС, якія дзейнічаюць на дату далучэння новай дзяржавы-члена, і ўсе дакументы, прынятыя пасля гэтай даты. Дакументы, якія былі адменены або перасталі дзейнічаць да даты далучэння, недаступныя на мове краіны, якая далучаецца да саюза.

Ірландская мова (га) з’яўляецца афіцыйнай мовай ЕС з 1 студзеня 2007 года. Аднак з практычных меркаванняў установы Саюза былі часова вызваленыя ад абавязку складаць ці перакладаць усе акты, уключаючы рашэнні Суда, на ірландскую мову.

Хоць кожны дакумент (і кожная моўная версія) з’яўляецца асобнай часткай базы даных, змест згрупаваны ў сектары. У цяперашні час існуе 12 сектараў, кожны з якіх прадстаўлены лічбай або літарай:[6]

1 - Дагавор 2 - Міжнародныя дагаворы 3 - Прававыя акты 4 - Дадатковае заканадаўства
5 - Падрыхтоўчыя дакументы 6 - Судовая практыка 7 - Нацыянальныя меры транспанавання 8 - Спасылкі на нацыянальнае прэцэдэнтнае права ў дачыненні да права ЕС
9 - Дэпутацкія пытанні 0 - Зводныя тэксты C - Іншыя дакументы, апублікаваныя ў Афіцыйным часопісе серыі C E - дакумент ЕАСГ

Афіцыйны часопіс Еўрапейскага саюза

[правіць | правіць зыходнік]

У 1998 годзе Афіцыйны часопіс Еўрапейскага Саюза (OJ) пачаў публікавацца ў Інтэрнэце на EUR-Lex. З 1 ліпеня 2013 года юрыдычную сілу мае лічбавая версія афіцыйнага часопіса замест папяровай версіі, якая цяпер друкуецца толькі па запыце. e-OJ мае палепшаны электронны подпіс, які гарантуе яго аўтэнтычнасць, цэласнасць і нязменнасць.[7]

Усе выданні OJ даступныя на EUR-Lex, пачынаючы з 1952 года, калі яны былі даступныя на французскай, італьянскай, галандскай і нямецкай мове. Іх можна лёгка знайсці з дапамогай пошуку або прагляду.

Заканадаўства ЕС

[правіць | правіць зыходнік]

EUR-Lex змяшчае ўсё заканадаўства ЕС (сектары 3 і 4), якое можна атрымаць, праглядаючы або выкарыстоўваючы параметры пошуку. Асноўнымі тыпамі дзеянняў у гэтым загалоўку з’яўляюцца дагаворы ЕС (сектар 1), дырэктывы, рэгламенты, рашэнні (англ.), а таксама кансалідаванае заканадаўства (сектар 0) і г. д. Кансалідацыя - гэта аб’яднанне асноўнага прававога акта і ўсіх яго паслядоўных зменаў (англ.) і выпраўленняў у адзін зручны для чытання дакумент. Кансалідаваныя тэксты прызначаныя для даведкі і не маюць юрыдычнай сілы.[8]

Акты, якія патрабуюць транспазіцыі (англ.) публікуюцца са спісам спасылак на інфармацыю пра нацыянальныя імплементацыйныя меры (сектар 7).

Падрыхтоўчыя дакументы і заканадаўчыя працэдуры

[правіць | правіць зыходнік]

База даных таксама змяшчае дакументы, якія папярэднічаюць прававым актам, такія як заканадаўчыя прапановы, справаздачы, зялёныя і белыя кнігі і г.д. (сектар 5). Некаторыя прапановы ніколі не праходзяць этап падрыхтоўкі, але ўсё яшчэ даступныя для кансультацый.

Кожная заканадаўчая працэдура прадстаўлена ў EUR-Lex разам з храналогіяй і спісам падзей і адпаведных дакументаў. Доступ да працэдур можна атрымаць праз пошук або з аднаго з працэсуальных дакументаў.

Прэцэдэнтнае права ЕС

[правіць | правіць зыходнік]

Дакументы, створаныя Судом Еўрапейскага саюза, утвараюць сектар 6 і ўключаюць, сярод іншага, рашэнні, загады, пастановы і заключэнні генеральных адвакатаў.

Іншыя дакументы

[правіць | правіць зыходнік]

EUR-Lex таксама захоўвае міжнародныя пагадненні (сектар 2), парламенцкія запыты (сектар 9), акты ЕАСГ, якія таксама ўключаюць акты Суда Еўрапейскай асацыяцыі свабоднага гандлю (англ.) і Назіральнага органа Еўрапейскай асацыяцыі свабоднага гандлю (англ.) (сектар E); рашэнні, вынесеныя судамі дзяржаў-членаў і Судом ЕС у адпаведнасці з Брусельскім рэжымам (англ.) ;[9] спасылкі на нацыянальную судовую практыку ў дачыненні да права ЕС (сектар 8) і іншыя публічныя дакументы.

Нумар CELEX і іншыя ідэнтыфікатары

[правіць | правіць зыходнік]

Хаця дакументы ЕС нумаруюцца па-рознаму, кожнаму з іх прысвойваецца ўнікальны ідэнтыфікатар, незалежны ад мовы, нумар CELEX.

Гэты ідэнтыфікатар складаецца з нумара сектара, затым 4 лічбаў для года, затым адной або дзвюх літр для тыпу дакумента і, нарэшце, 2-4 лічбаў для нумара дакумента.[10] Напрыклад, нумар CELEX Дырэктывы аб адходах электрычнага і электроннага абсталявання — 32012L0019 (3 — сектар, заканадаўства; 2012 — год публікацыі ў афіцыйным выданні; L — Дырэктывы ЕС і 0019 — нумар, пад якім дырэктыва была апублікавана ў OJ).

Європейський ідентифікатор прецедентного права (англ.) (англ.: European Case Law Identifier, ECLI) быў уведзены Саветам, які прыйшоў да высновы, што для «ідэнтыфікацыі судовых рашэнняў неабходна выкарыстоўваць стандартны індэнтыфікатар, які распазнаецца, чытаецца і зразумелы як людзям, так і камп’ютарам». Атрымаць дакументы з дапамогай ECLI таксама можна на EUR-Lex.

EUR-Lex таксама прапануе магчымасць пошуку дакументаў паводле ідэнтыфікатара еўрапейскага заканадаўства (англ.) (англ.: European Legislation Identifier, ELI), уведзенага ў Высновах Савета ад 10 кастрычніка 2012 г. (2012/C 325/02).

Функцыянальныя магчымасці

[правіць | правіць зыходнік]

Дакументы можна атрымаць з дапамогай пошукавай сістэмы (англ.) (IDOL[11] ад HP Autonomy (англ.)), выкарыстоўваючы розныя пошукавыя формы. Магчымы пошук па спасылках на дакументы, датах, тэксце і шматлікіх метаданых. Зарэгістраваныя карыстальнікі маюць магчымасць выкарыстоўваць экспертны пошук і ажыццяўляць пошук з дапамогай лагічных аператараў.

Адлюстраванне тэксту і фарматы

[правіць | правіць зыходнік]

Тэксты і іх метаданыя можна атрымаць, адлюстраваць і загрузіць у розных фарматах (html, pdf, xml). Для адначасовай працы з некалькімі моўнымі версіямі карыстальнікі могуць выкарыстоўваць шматмоўны дысплей, што асабліва карысна для перакладу і лінгвістыкі.

Захаваныя дакументы і пошук

[правіць | правіць зыходнік]

Зарэгістраваныя карыстальнікі могуць захоўваць дакументы і пошукавыя запыты ў сваім акаўнце EUR-Lex, ствараць профілі пошуку і друку, а таксама наладжваць свае ўласныя RSS-каналы на аснове захаваных пошукавых запытаў.[10]

Зарэгістраваныя карыстальнікі маюць доступ да налад, з дапамогай якіх яны могуць наладжваць свой досвед працы на вэб-сайце.

Агляд функцыянальнасці
Функцыянальнасць Незарэгістраваныя карыстальнікі Зарэгістраваныя карыстальнікі
Просты і пашыраны пошук Так Так
Экспертны пошук (лагічныя аператары, Дадатковыя параметры) Не Так
Захаваныя дакументы і пошук Не Так

(захоўваецца ва ўліковым запісе)

Параметры вэб-сайта, пошуку, экспарту і друку Не Так
RSS-каналы Так

(толькі прадвызначаныя)

Так

(на заказ на аснове захаваных пошукаў)

Доступ да нацыянальнага заканадаўства краін-членаў ЕС (N-Lex)

[правіць | правіць зыходнік]

N-Lex з’яўляецца агульная кропка доступу да нацыянальнага заканадаўства кожнай краіны Еўрапейскага Саюза. Гэта інтэрфейс паміж карыстальнікамі і базамі даных нацыянальнага заканадаўства.

  1. 25 years of European law online. Publications office of the European Union. Праверана 23 серпня 2016.
  2. CELLAR, OPEN DATA, LINKED OPEN DATA EU Open Data Portal - presentation. Праверана 23 серпня 2016.
  3. Common Access to EU Information based on semantic technology (presentation). Праверана 19 серпня 2016.
  4. Baisa. European Union Language Resources in Sketch Engine(нявызн.). Праверана 30 січня 2024.
  5. EUR-Lex Corpus. Sketch Engine. Lexical Computing CZ s.r.o.. Праверана 21 листопада 2017.
  6. Types of documents in EUR-Lex. Праверана 4 красавіка 2023.
  7. About the electronic edition of the Official Journal. Праверана 18 серпня 2016.
  8. About consolidation. Праверана 19 серпня 2016.
  9. JURE — Jurisdiction, recognition and enforcement of judgments in civil and commercial matters. Праверана 18 жніўня 2016.
  10. а б EUR-Lex - Help pages. Праверана 4 красавіка 2023. Памылка ў зносках: памылковы тэг <ref>; імя "help" вызначана некалькі разоў з розным зместам
  11. Access to legislation in force: a question of democracy. A view from a European Union Region: Catalonia. (presentation). Праверана 18 серпня 2016.