Петрапаўлаўскі сабор (Гомель): Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
афармленне, вікіфікацыя |
дапаўненне |
||
| Радок 40: | Радок 40: | ||
|Commons = Cathedral of Saint Peter and Paul in Homel |
|Commons = Cathedral of Saint Peter and Paul in Homel |
||
}} |
}} |
||
'''Петрапаўлаўскі сабор''' — [[праваслаўе|праваслаўнае]] [[Сабор, храм|культавае збудаванне]], знаходзіцца ў [[парк]]у [[Горад Гомель|Гомеля]], уваходзіць у [[Гомельскі палацава-паркавы ансамбль]]. |
'''Петрапаўлаўскі сабор''' — [[праваслаўе|праваслаўнае]] [[Сабор, храм|культавае збудаванне]], знаходзіцца ў [[парк]]у [[Горад Гомель|Гомеля]], уваходзіць у [[Гомельскі палацава-паркавы ансамбль]]. Адзін з найлепшых прыкладаў сталага класіцызму ў архітэктуры Беларусі<ref name="ЛАЗ">{{кніга |
||
|аўтар = [[Барыс Андрэевіч Лазука|Лазука Б.А.]] |
|||
|частка = Беларуская архітэктура XIX - пачатку XX стагоддзя |
|||
|загаловак = Гісторыя сусветнага мастацтва. Рускае і беларускае мастацтва XIX - пачатку XX стагоддзя |
|||
|арыгінал = |
|||
|спасылка = |
|||
|адказны = |
|||
|выданне = |
|||
|месца = |
|||
|выдавецтва = [[Беларусь, выдавецтва|Беларусь]] |
|||
|год = 2011 |
|||
|том = |
|||
|старонкі = 340-341 |
|||
|старонак = 430 |
|||
|серыя = |
|||
|isbn = 978-985-01-0880-7 |
|||
|тыраж = |
|||
}}</ref>. |
|||
== Гісторыя == |
== Гісторыя == |
||
| Радок 52: | Радок 69: | ||
== Архітэктура == |
== Архітэктура == |
||
[[Выява:1994. Stamp of Belarus 0081.jpg|thumb|250px|left|Петрапаўлаўскі сабор на паштовай марцы Беларусі]] |
[[Выява:1994. Stamp of Belarus 0081.jpg|thumb|250px|left|Петрапаўлаўскі сабор на паштовай марцы Беларусі]] |
||
| ⚫ | У плане сабор мае форму выцягнутага крыжа з развітым [[трансэп]]там і скарочаным сярэднім [[неф]]ам. [[Сяродкрыжжа]] увенчана [[купал]]ам на высокім, прарэзаным вокнамі барабане. Тарцы будынка ўпрыгожаны шасцікалонным [[порцік]]амі [[Дарычны ордар|дарычнага ордэра]], сцены нефа дэкарыраваны паўкалонамі. |
||
Будынак выходзіць на цэнтральную плошчу горада і з'яўляецца яе важнай дамінантай<ref name="ЛАЗ"/>. Месцаразмяшчэнне сабора на плошчы аддаляе гледача ад помніка і дае магчымасць здалёк ацаніць яго манументальнасць, ураўнаважанасць і велічны спакой<ref name="ЛАЗ"/>. |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | У плане сабор мае форму выцягнутага крыжа з развітым выцягнутым [[трансэп]]там і скарочаным сярэднім [[неф]]ам<ref name="ЛАЗ"/>. [[Сяродкрыжжа]] увенчана [[купал]]ам эліпсападобнага абрысу на высокім, прарэзаным вокнамі барабане<ref name="ЛАЗ"/>. Крылы трансепта і нефаў накрыты двухсхільнымі дахамі, якія аддзяляюць аб'ём купала ад агульнай масы цела будынка, робяць яго своеасаблівым п'едэсталам<ref name="ЛАЗ"/>. Тарцы будынка ўпрыгожаны чатырмя шасцікалонным [[порцік]]амі [[Дарычны ордар|дарычнага ордэра]], сцены нефа дэкарыраваны паўкалонамі<ref name="ЛАЗ"/>. На фрызе, які апаясвае будынак, трыгліфы<ref name="ЛАЗ"/>. |
||
| ⚫ | |||
{{зноскі}} |
{{зноскі}} |
||
Версія ад 19:43, 18 снежня 2014
| Славутасць | |
| Петрапаўлаўскі сабор | |
|---|---|
 Петрапаўлаўскі сабор у Гомелі | |
| 52°25′26,63″ пн. ш. 31°01′02,5″ у. д.HGЯO | |
| Краіна |
 Беларусь |
| Горад | Гомель |
| Канфесія | Праваслаўе |
| Епархія | Гомельская епархія |
| Архітэктурны стыль | Класіцызм |
| Архітэктар | Дж. Кларк |
| Заснавальнік | протаіерэй Іаан Рыгаровіч |
| Дата заснавання | 18 кастрычніка 1809 |
| Будаўніцтва | 1809—1819 гады |
| Асноўныя даты | |
|
1824 — пабудаваны |
|
| Статус |
 Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 310Г000044 |
| Вышыня | 25 м |
| Матэрыял | цэгла |
| Сайт | soborgomel.cerkov.ru |
 |
|
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Петрапаўлаўскі сабор — праваслаўнае культавае збудаванне, знаходзіцца ў парку Гомеля, уваходзіць у Гомельскі палацава-паркавы ансамбль. Адзін з найлепшых прыкладаў сталага класіцызму ў архітэктуры Беларусі[1].
Гісторыя
Сабор закладзены протаіерэем Іаанам Рыгаровічам 18 кастрычніка 1809 года ва ўладанні М. П. Румянцава, будаваўся у 1809—1819 гг. ў стылі класіцызм (архітэктар — Дж. Кларк). Размяшчаецца на высокім мысе над Сожам і бачны здалёк[2]. Канчаткова будаўніцтва завяршылася ў 1824 годзе.
Пасля рэвалюцыі пачалося закрыццё і разбурэнне цэркваў, пераабсталяванне іх ва ўстановы іншай катэгорыі. У 1935 годзе Петрапаўлаўскі сабор быў зачынены[3]. Набажэнствы ў саборы аднавіліся ў 1940-х гг., у перыяд акупацыі. У 1960-я гг. сабор зачынілі паўторна; пазней у ім быў абсталяваны планетарый[4].
У канцы 1980-х гадоў сабор быў адноўлены, пасля чаго ў ім сталі рэгулярна праводзіцца набажэнствы[5].
Архітэктура
Будынак выходзіць на цэнтральную плошчу горада і з'яўляецца яе важнай дамінантай[1]. Месцаразмяшчэнне сабора на плошчы аддаляе гледача ад помніка і дае магчымасць здалёк ацаніць яго манументальнасць, ураўнаважанасць і велічны спакой[1].
У плане сабор мае форму выцягнутага крыжа з развітым выцягнутым трансэптам і скарочаным сярэднім нефам[1]. Сяродкрыжжа увенчана купалам эліпсападобнага абрысу на высокім, прарэзаным вокнамі барабане[1]. Крылы трансепта і нефаў накрыты двухсхільнымі дахамі, якія аддзяляюць аб'ём купала ад агульнай масы цела будынка, робяць яго своеасаблівым п'едэсталам[1]. Тарцы будынка ўпрыгожаны чатырмя шасцікалонным порцікамі дарычнага ордэра, сцены нефа дэкарыраваны паўкалонамі[1]. На фрызе, які апаясвае будынак, трыгліфы[1].
Унутры сабора знаходзіцца грабніца графа Румянцава, якая упрыгожана багіняй свету — копіяй скульптуры Антоніа Кановы.
Зноскі
- ↑ а б в г д е ё ж Лазука Б.А. Беларуская архітэктура XIX - пачатку XX стагоддзя // Гісторыя сусветнага мастацтва. Рускае і беларускае мастацтва XIX - пачатку XX стагоддзя. — Беларусь, 2011. — С. 340-341. — 430 с. — ISBN 978-985-01-0880-7.
- ↑ Гомель. Петропавловский собор
- ↑ Из истории Гомельской епархии
- ↑ Архіў Беларусі. Пералік дакументаў па архітэктуры культавых збудаванняў 17-19 стст., якія тычацца тэрыторыі Гомельскай вобласці
- ↑ Высшие учебные заведения Гомеля и области
Спасылкі
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Петрапаўлаўскі сабор у Гомелі- Сабор святых Пятра і Паўла
