Міхаіл Вінцэнтавіч Мялешка

Міхаіл Вінцэнтавіч Мялешка
Асабістыя звесткі
Псеўданімы	Міхалка Скарэўскі і Міхалка С.
Дата нараджэння	27 красавіка (9 мая) 1892
Месца нараджэння	Скары, Вілейскі павет, Віленская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	19 красавіка 1941(1941-04-19) (48 гадоў)
Месца смерці	Куйбышаў, Куйбышаўская вобласць, РСФСР, СССР
Грамадзянства	Расійская імперыя  СССР
Альма-матар	Віцебскае аддзяленне Маскоўскага археалагічнага інстытута
Месца працы	Беларускі нацыянальны камісарыят Дэпартамент па архівах і справаводстве Міністэрства юстыцыі Рэспублікі Беларусь Інстытут беларускай культуры Віцебскі педагагічны інстытут Камуністычны ўніверсітэт Беларусі імя У. І. Леніна
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	публіцыст, гісторык, этнограф, пісьменнік
Грамадская дзейнасць
Партыя	Беларуская сацыялістычная грамада
Творы ў Вікікрыніцах
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Міхаіл Вінцэнтавіч Мялешка (27 красавіка (9 мая) 1892, в. Скары, Вілейскі павет, Віленская губерня, цяпер Мядзельскі раён, Мінская вобласць — 19 красавіка 1941, Самара; Псеўданімы: Міхалка Скарэўскі, Міхалка С.; крыптанімы: М.-о, М. М-о, N.) — беларускі гісторык, пісьменнік, публіцыст.

Біяграфія

З 1911 года працаваў на фабрыках у Пецярбургу. Удзельнічаў у гуртку Б. Эпімах-Шыпілы. У 1914—1918 гадах у расійскай арміі. З 1917 года член БСГ. З 1918 года працаваў у Віцебскім аддзяленні Белнацкама. У 1918—1921 гадах вучыўся ў Віцебскім аддзяленні Маскоўскага археалагічнага інстытута. Працаваў у Віцебскім археалагічным інстытуце і губернскім архіве. У 1920—1921 гадах служыў у Віцебскім губернскім ваенкамаце. З лістапада 1922 года ў Мінску.

Працаваў у Цэнтрархіве БССР; з 1927 года ў Цэнтральным архіўным упраўленні БССР. З 1923 года член Інбелкульта. У 1923—1924 гадах чытаў лекцыі па этнаграфіі ў Віцебскім педінстытуце. У 1926—1928 — выкладаў гісторыю Беларусі ў Камуністычным універсітэце Беларусі. Арыштаваны ДПУ БССР 18.7.1930 года па справе «Саюза вызвалення Беларусі». Пастановай Калегіі АДПУ ад 10.4.1931 года сасланы ў Самару на 5 гадоў. Паўторна арыштаваны 16.2.1938 года. Вызвалены з-пад следства 4.3.1940 года. Рэабілітаваны па першым прыгаворы ў 1957, па другім — у 1962 годзе.

Нашчадкі

Дачка М. Мялешкі — Людміла Сакалова, пражывае ў Санкт-Пецярбургу. Яго ўнучка — Наталля Спічко, кампазітар, аўтар вакальнага цыклу «Самарский туесок», які гучаў па ўсесаюзным радыё ў выкананні народнага артыста СССР Артура Эйзена.

Дзейнасць

Даследаваў праблемы прыгоннага права, падзеі 1863—1864 і 1905—1907 гадоў у Беларусі. Аўтар працы пра М. Сматрыцкага. Таксама вывучаў беларускую этнаграфію і архіўную справу. Удзельнічаў у арганізацыі архіўнай справы, этнаграфічных і краязнаўчых даследаванняў.

Творчасць

У 1913 годзе апублікаваў першае апавяданне «Родныя абразкі» ў альманаху «Маладая Беларусь». Друкаваўся ў газетах «Наша ніва», «Вольны шлях», «Дзянніца», «Савецкая Беларусь» з публіцыстычнымі артыкуламі пад псеўданімам Міхалка Скарэўскі.

Бібліяграфія

• Сацыялістычны рух на Беларусі ў пракламацыях 1905 г.- Мн., 1927.
• Камень у вераваннях і паданнях беларусаў. Мн., 1929;
• Славуты настаўнік, краязнавец і эксперыментатар Г.Дз. Смагін. — Самара, 1936.
• Цэнтрархіў Беларусі // Полымя. 1923, № 7—8;
• Паншчына на Беларусі // Полымя. 1924, № 4; 1925, № 4, 6;
• Краязнаўства і архівы Беларусі // Наш край. 1927, № 11;
• З. Жылуновіч як гісторык // Полымя. 1928, № 10;
• Дзённік Міхаіла Мялешкі // Шляхам гадоў: Гісторыка-літаратурны зборнік. Мн., 1994.

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя. У 18 т. Т. 11. — Мн., 2000.
• Беларускія пісьменнікі : біябібліяграфічны слоўнік. У 6 т. Т. 4. — Мн., 1994.
• Драўніцкі І. Сын нарачанскага рыбака // Наша Слова № 22 (1069), 30 траўня 2012 г.
• Лецка Я. Вяртанне Міхася Мялешкі// Голас Радзімы. — № 10(2620), 11 сакавіка 1999 г.
• [0 2] // Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі. Энцыклапедычны даведнік у 10 тамах (15 кнігах). / Укладальнік Л. У. Маракоў.
  • Бібліятэка Міхася Мялешкі: Зводны каталог. Мн., 1998;
  • Скалабан В., Крапивин С. Михаил Мелешко: Долгое возвращение в Беларусь // Советская Белоруссия. 1998, 10 окт.;
  • Возвращенные имена;
• Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 5.: М — Пуд / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелЭн, 1999. — 592 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0141-2
• Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі: У 5-і т. Т. 3. Карчма — Найгрыш / Рэдкал.: І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ, 1986. — 751 с. — 9500 экз.