Крывічы: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Kuzzy (размовы | уклад)
дрНяма тлумачэння праўкі
дрНяма тлумачэння праўкі
Радок 1: Радок 1:
{{вызнч|1=Крывічы&#769;}} (гістар. {{вызн2|1=крэвы}}, магчыма {{вызн2|1=скрэвы}}<ref>Відаць, [[патронім]] ад імя Крэва. Ермаловіч...</ref>): [[Славяне|усходнеславянскае]] [[Племя|племя]] ([[Саюз плямёнаў|саюз плямёнаў]]), заходняга паходжання (магчыма, з земляў сучаснай [[Польшча|Польшчы]] або [[Германія|Германіі]]<ref>Паводле К. Бугі, А. Спіцына, В. Сядова, працыт. у: Ермаловіч, С. 29.</ref>). Самае шматлікае ўсходнеславянскае племя<ref>Ермаловіч, С. 28.</ref>.
{{вызнч|1=Крывічы&#769;}} (гістар. {{вызн2|1=крэвы}}, магчыма {{вызн2|1=скрэвы}}<ref>Відаць, [[патронім]] ад імя Крэва. Ермаловіч...</ref>): [[Славяне|усходнеславянскае]] [[Племя|племя]] (саюз плямёнаў), заходняга паходжання (магчыма, з земляў сучаснай [[Польшча|Польшчы]] або [[Германія|Германіі]]<ref>Паводле К. Бугі, А. Спіцына, В. Сядова, працыт. у: Ермаловіч, С. 29.</ref>). Самае шматлікае ўсходнеславянскае племя<ref>Ермаловіч, С. 28.</ref>.


Па-рознаму выводзяць гісторыкі назву "крывічы": ад прозвішча старэйшага роду Крыў (Крыва), што найбольш верагодна, ад слоў "крэўныя" (блізкія па крыві, у сэнсе параднёныя), ад імя язычніцкага першасвяшчэнніка Крыва-Крывейтэ, ад "крывізны" гарыстай мясцовасці і інш.
Па-рознаму выводзяць гісторыкі назву "крывічы": ад прозвішча старэйшага роду Крыў (Крыва), што найбольш верагодна, ад слоў "крэўныя" (блізкія па крыві, у сэнсе параднёныя), ад імя язычніцкага першасвяшчэнніка Крыва-Крывейтэ, ад "крывізны" гарыстай мясцовасці і інш.
Радок 5: Радок 5:
Крывічы займалі значны абшар Усходняй Еўропы. Яны жылі ў вярхоўях [[Дняпро|Дняпра]], [[Заходняя Дзвіна|Заходняй Дзвіны]], [[Волга|Волгі]], на поўдні ад Чудскага возера. Звесткі аб іх змешчаны ў [[Аповесць мінулых гадоў|"Аповесці мінулых гадоў"]] пры апісанні падзей 9-10 ст. і папярэдняга часу. Пра крывічоў пісаў таксама візантыйскі гісторык 10 ст. Канстанцін Парфірародны.
Крывічы займалі значны абшар Усходняй Еўропы. Яны жылі ў вярхоўях [[Дняпро|Дняпра]], [[Заходняя Дзвіна|Заходняй Дзвіны]], [[Волга|Волгі]], на поўдні ад Чудскага возера. Звесткі аб іх змешчаны ў [[Аповесць мінулых гадоў|"Аповесці мінулых гадоў"]] пры апісанні падзей 9-10 ст. і папярэдняга часу. Пра крывічоў пісаў таксама візантыйскі гісторык 10 ст. Канстанцін Парфірародны.


У час [[Славянская каланізацыя Беларусі|славянскай каланізацыі]] масава рассяляліся з захаду на ўсход, занялі землі паміж [[Пскоўскае возера|Пскоўскім возерам]] ''на поўначы'' і [[Верхні Сож|Верхнім Сожам]] і [[рака Дзясна|Дзясной]] ''на поўдні''; паміж [[Кастрамское Паволжа|Кастрамскім Паволжам]] ''на ўсходзе'' і [[Верхняе Панямонне|Верхнім]], магчыма, і [[Сярэдняе Панямонне|Сярэднім Панямоннем]] ''на захадзе''. На сваіх паўночнай і заходняй межах заселеныя імі землі узаемна перамешваліся з землямі [[Дрыгавічы|дрыгавічоў]].
У час [[Славянская каланізацыя Беларусі|славянскай каланізацыі]] масава рассяляліся з захаду на ўсход, занялі землі паміж [[Пскоўскае возера|Пскоўскім возерам]] ''на поўначы'' і верхнім [[Рака Сож|Сожам]] і [[рака Дзясна|Дзясной]] ''на поўдні''; паміж [[Кастрамское Паволжа|Кастрамскім Паволжам]] ''на ўсходзе'' і [[Верхняе Панямонне|Верхнім]], магчыма, і [[Сярэдняе Панямонне|Сярэднім Панямоннем]] ''на захадзе''. На сваіх паўночнай і заходняй межах заселеныя імі землі узаемна перамешваліся з землямі [[Дрыгавічы|дрыгавічоў]].


{{таксама|*}}: [[Крывіція|Крывіція]], [[Крывы горад|Крывы горад]], [["Качачкі"|"Качачкі"]].
{{таксама|*}}: [[Крывіція|Крывіція]], [[Крывы горад|Крывы горад]], [["Качачкі"|"Качачкі"]].

Версія ад 18:01, 5 сакавіка 2009

Шаблон:Вызнч (гістар. Шаблон:Вызн2, магчыма Шаблон:Вызн2[1]): усходнеславянскае племя (саюз плямёнаў), заходняга паходжання (магчыма, з земляў сучаснай Польшчы або Германіі[2]). Самае шматлікае ўсходнеславянскае племя[3].

Па-рознаму выводзяць гісторыкі назву "крывічы": ад прозвішча старэйшага роду Крыў (Крыва), што найбольш верагодна, ад слоў "крэўныя" (блізкія па крыві, у сэнсе параднёныя), ад імя язычніцкага першасвяшчэнніка Крыва-Крывейтэ, ад "крывізны" гарыстай мясцовасці і інш.

Крывічы займалі значны абшар Усходняй Еўропы. Яны жылі ў вярхоўях Дняпра, Заходняй Дзвіны, Волгі, на поўдні ад Чудскага возера. Звесткі аб іх змешчаны ў "Аповесці мінулых гадоў" пры апісанні падзей 9-10 ст. і папярэдняга часу. Пра крывічоў пісаў таксама візантыйскі гісторык 10 ст. Канстанцін Парфірародны.

У час славянскай каланізацыі масава рассяляліся з захаду на ўсход, занялі землі паміж Пскоўскім возерам на поўначы і верхнім Сожам і Дзясной на поўдні; паміж Кастрамскім Паволжам на ўсходзе і Верхнім, магчыма, і Сярэднім Панямоннем на захадзе. На сваіх паўночнай і заходняй межах заселеныя імі землі узаемна перамешваліся з землямі дрыгавічоў.

Гл. таксама: Крывіція, Крывы горад, "Качачкі".

Паводле займаных водных сістэм, адрозніваюцца крывічы Шаблон:Вызн2, Шаблон:Вызн2, Шаблон:Вызн2, Шаблон:Вызн2, Шаблон:Вызн2.

Даследчыкамі вывучаліся на тэрыторыі рассялення Шаблон:Вызн2 гарадзішчы і паселішчы ў Віцебску, Полацку, Лукомлі. Але найбольш значны матэрыял па гісторыі насельніцтва выяўлены ў Віцебскай вобласці ў курганных могільніках. Дакладна ўстаноўлена, што для полацкіх крывічоў характэрна археалагічная культура доўгіх курганоў Паўночнай Беларусі, у якой прысутнічае шмат элементаў матэрыяльнай культуры ўсходніх балтаў. Шаблон:Вызн2 вельмі блізкія да полацкіх па мове і культуры. Таму ў этнаграфічных адносінах яны часта разглядаюцца як полацка-смаленская група.

Крывічы – адна з асноўных крыніц утварэння беларускай народнасці, у склад якой увайшлі полацкай і смаленска-віцебскай галінамі[4]; трывалы этнонім. Яшчэ ў 1859 пры перапісе жыхароў Віленскай губ. 23 тыс. назваліся крывічамі (у пар., 150 тыс. — беларусамі).

Гл. таксама: Славяне, Вялікае перасяленне народаў, Славянская каланізацыя Беларусі.

Зноскі

  1. Відаць, патронім ад імя Крэва. Ермаловіч...
  2. Паводле К. Бугі, А. Спіцына, В. Сядова, працыт. у: Ермаловіч, С. 29.
  3. Ермаловіч, С. 28.
  4. Грынблат, С.134.

Шаблон:Літ


Вонкавыя спасылкі