Хрысціян Вольф

Хрысціян фон Вольф
ням.: Christian Freiherr von Wolff
Дата нараджэння	24 студзеня 1679(1679-01-24)
Месца нараджэння	Брэслау, Каралеўства Багемія, Землі багемскай кароны, Свяшчэнная Рымская імперыя
Дата смерці	9 красавіка 1754(1754-04-09) (75 гадоў)
Месца смерці	Гале, Магдэбургскае герцагства[d], каралеўства Прусія
Грамадзянства	каралеўства Прусія
Род дзейнасці	юрыст, матэматык, філосаф, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера	матэматыка, філасофія, юрыспрудэнцыя
Месца працы	Лейпцыгскі ўніверсітэт Марбургскі ўніверсітэт Гале-Вітэнбергскі ўніверсітэт
Навуковая ступень	доктар філасофіі (1703)
Альма-матар	Енскі ўніверсітэт імя Фрыдрыха Шылера Лейпцыгскі ўніверсітэт
Навуковы кіраўнік	Готфрыд Лейбніц, Ehrenfried Walther von Tschirnhaus[d] і Christoph Pfautz[d]
Вядомыя вучні	Ewald Friedrich von Hertzberg[d], Міхаіл Васілевіч Ламаносаў, Joachim Georg Darjes[d], Samuel Klingenstierna[d], Johann Samuel König[d] і Jakob Carpov[d]
Член у	Лонданскае каралеўскае таварыства Пруская акадэмія навук Французская акадэмія навук Расійская акадэмія навук Пецярбургская акадэмія навук
Узнагароды	член Лонданскага каралеўскага таварыства
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Хрысціян Вольф (ням.: Christian Freiherr von Wolff; 24 студзеня 1679, Брэслау, Сілезія, Свяшчэнная Рымская імперыя — 9 красавіка 1754, Гале, Саксонія, Свяшчэнная Рымская імперыя) — нямецкі вучоны-энцыклапедыст, філосаф, юрыст і матэматык, адзін з найбольш прыкметных філосафаў у перыяд пасля Лейбніца і да Канта, заснавальнік мовы нямецкай філасофіі.

Вольф выступіў галоўным чынам як папулярызатар і сістэматызатар ідэй Г. Лейбніца, на аснове якіх імкнуўся распрацаваць адзіную і ўсеабдымную сістэму ведаў. Вольф лічыў, што фізіка вывучае цела - "простыя субстанцыі", рух якіх тлумачыцца механічнай прычыннасцю, пнеўматалогія - дзейнасць духаў, матэматыка — велічыні рэчаў, этыка, натуральнае права і палітыка - волю як уласцівасць душы. Задача "першай філасофіі" (ці "анталогіі") - зразуменне ўсеагульнай сувязі ўсіх духоўных і цялесных сутнасцей, якую Вольф разумеў як вызначаную богам мэтазгоднасць існага. Псіхалогію Вольф падзяляў на эмпірычную і рацыянальную: першая разглядае душу з боку яе сувязі з целам, другая ж займаецца нязменнай, несмяротнай душой. Вольф быў прыхільнікам асвечанага абсалютызму. Паслядоўнік Г. Гроцыя, адстойваў тэорыю натуральнага права; Вольфу належыць шэраг прац па міжнароднаму публічнага праве, філасофія Вольфа і яго школы панавала ў нямецкіх універсітэтах да з'яўлення "крытычнай філасофіі" Канта і атрымала распаўсюджванне таксама ў іншых краінах. Творы Вольфа, напісаныя на нямецкай мове, шмат у чым вызначылі нямецкую філасофскую тэрміналогію.

Літаратура

• J. I. Israel. «Radical Enlightenment: Philosophy and the Making of Modernity 1650—1750». — Oxford: Oxford University Press, 2002.
• T. J. Hochstrasser. «Natural Law Theories in the Early Enlightenment». — Cambridge: Cambridge University Press, 2000.

Спасылкі

• Catalog of the Scientific Community (англ.)
• Biographisches-Bibliographisches Kirchenlexikon Verlag Traugott Bautz (ням.)