Перайсці да зместу

Уладзімір Якаўлевіч Проп: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
дрНяма тлумачэння праўкі
дрНяма тлумачэння праўкі
Радок 19: Радок 19:
| Сайт =
| Сайт =
}}
}}
'''Уладзімір (Герман Вальдэмар) Якаўлевіч Проп''' ({{lang-ru|Владимир Яковлевич Пропп}}; {{ДН|28|4|1895|16}} — {{ДС|22|8|1970}}) — [[СССР|савецкі]] філолаг, фалькларыст, уплывовы прадстаўнік фармалізму. Прафесар [[Санкт-Пецярбургскі дзяржаўны ўніверсітэт|Ленінградскага ўніверсітэта]]<ref name="botschkarjowa-propp">{{cite web
'''Уладзімір (Герман Вальдэмар) Якаўлевіч Проп''' ({{lang-ru|Владимир Яковлевич Пропп}}; {{ДН|28|4|1895|16}} — {{ДС|22|8|1970}}) — [[СССР|савецкі]] філолаг, фалькларыст, уплывовы прадстаўнік [[Фармалізм|фармалізму]]. Прафесар [[Санкт-Пецярбургскі дзяржаўны ўніверсітэт|Ленінградскага ўніверсітэта]]. Заснавальнік параўнаўча-тыпалагічнага метада ў фалькларыстыцы, адзін са стваральнікаў сучаснай [[Тэорыя тэкста|тэорыі тэксту]]<ref name="botschkarjowa-propp">{{cite web|url=http://wolgadeutsche.ru/history/Botschkarjowa.htm|title=Владимир Яковлевич Пропп и его любимое Линёво|author=Бочкарёва Л. И.|date=2009|format=html|publisher=wolgadeutsche.ru|accessdate=2011-08-30|lang=ru|description=«Стрежень»: научный ежегодник; - Волгоград, 2009, т. 7, с.169-185.|archiveurl=http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:OdSXBQ4h9W4J:wolgadeutsche.net/history/Botschkarjowa.htm|archivedate=16 авг 2011 06:36:02 GMT}}</ref>. Сучасныя [[Структуралізм|структуралісты]] лічаць У. Я. Пропа адным са сваіх папярэднікаў<ref name="botschkarjowa-propp"/>.
|url = http://wolgadeutsche.ru/history/Botschkarjowa.htm
|title = Владимир Яковлевич Пропп и его любимое Линёво
|author = Бочкарёва Л. И.
|date = 2009
|format = html
|publisher = wolgadeutsche.ru
|accessdate = 2011-08-30
|lang = ru
|description= «Стрежень»: научный ежегодник; - Волгоград, 2009, т. 7, с.169-185.
|archiveurl = http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:OdSXBQ4h9W4J:wolgadeutsche.net/history/Botschkarjowa.htm
|archivedate = 16 авг 2011 06:36:02 GMT}}</ref>. Заснавальнік параўнаўча-тыпалагічнага метада ў фалькларыстыцы, адзін са стваральнікаў сучаснай тэорыі [[тэкст]]у<ref name="botschkarjowa-propp"/>. Сучасныя [[Структуралізм|структуралісты]] лічаць У. Я. Пропа адным са сваіх папярэднікаў<ref name="botschkarjowa-propp"/>.


== Жыццё ==
== Жыццё ==
Нарадзіўся ў сям’і [[Паволжскія немцы|паволжскіх немцаў]]. Бацька — Якаў Піліпавіч Проп (1858—1919), заможны паволжскі селянін, які нарадзіўся ў сяле Гусенбах (цяпер — сяло [[Лінёва (Валгаградская вобласць)|Лінёва]], Валгаградскай вобл.). Маці — Анна Лізавета Фрыдрыхаўна, у дзявоцтве Бейзель (пам. 1942).
Нарадзіўся ў сям’і [[Паволжскія немцы|паволжскіх немцаў]]. Бацька — Якаў Піліпавіч Проп (1858—1919), заможны паволжскі селянін, які нарадзіўся ў сяле Гусенбах (цяпер [[Лінёва (Валгаградская вобласць)|с. Лінёва]], Валгаградскай вобл.). Маці — Анна Лізавета Фрыдрыхаўна, у дзявоцтве Бейзель (пам. 1942).


У 1914—1918 гадах вывучаў рускую і германскую філалогію на філалагічным факультэце Петраградскага ўніверсітэта. У гады 1-й сусветнай вайны добраахвотна працаваў санітарам у лазарэце, а затым братам міласэрнасці.
У 1914—1918 гадах вывучаў рускую і германскую філалогію на філалагічным факультэце Петраградскага ўніверсітэта. У гады 1-й сусветнай вайны добраахвотна працаваў санітарам у лазарэце, затым братам міласэрнасці.
У паслярэвалюцыйныя гады, у 1917—1929 гадах сям’я Проп жыла ў сваім доме на хутары Проп<ref name="botschkarjowa-propp"/><ref>{{cite web
У паслярэвалюцыйныя 1917—1929 гады сям’я Проп жыла ў сваім доме на хутары Проп<ref>{{cite web
|url = http://wolgadeutsche.ru/list/propp2.htm
|url = http://wolgadeutsche.ru/list/propp2.htm
|title = Пропп (Сейчас не существует)
|title = Пропп (Сейчас не существует)
Радок 49: Радок 38:
|archivedate = 2012-02-05
|archivedate = 2012-02-05
|deadlink = no
|deadlink = no
}}</ref>. За гэты час У. Я. Проп быў у бацькоўскай сядзібе некалькі разоў. У канцы 1918 года наведаў хворага бацьку<ref name="botschkarjowa-propp"/>, у сакавіку 1919 года прыехаў ужо на яго пахаванне, пасля чаго на пэўны час застаўся тут і працаваў на полі разам са сваімі сваякамі<ref name="botschkarjowa-propp"/>, потым працаваў школьным настаўнікам у Голым Карамышы<ref name="botschkarjowa-propp"/> за 70 км ад хутара. Затым У. Я. Проп вярнуўся ў Петраград. Летам 1923 года прыязджаў у бацькоўскую сядзібу з жонкай<ref name="botschkarjowa-propp"/>. 20 снежня 1929 года ў нямецкай калоніі Гусенбах Мядзведзіцкага кантона здзейснена раскулачванне<ref name="botschkarjowa-propp"/>. Паводле акту, складзенага ударнай брыгадай пры Гусенбахскім сельскім Савеце, маёмасць Анны Фрыдрыхаўны Проп была перададзена ў калгас ім. Сталіна<ref name="botschkarjowa-propp"/>.
}}</ref>. За гэты час У. Я. Проп быў у бацькоўскай сядзібе некалькі разоў. У канцы 1918 года наведаў хворага бацьку, у сакавіку 1919 года прыехаў ужо на яго пахаванне, пасля чаго на пэўны час застаўся тут і працаваў на полі разам са сваімі сваякамі, потым працаваў школьным настаўнікам у Голым Карамышы за 70 км ад хутара. Затым У. Я. Проп вярнуўся ў Петраград. Летам 1923 года прыязджаў у бацькоўскую сядзібу з жонкай. 20 снежня 1929 года ў нямецкай калоніі Гусенбах Мядзведзіцкага кантона здзейснена раскулачванне. Паводле акту, складзенага ударнай брыгадай пры Гусенбахскім сельскім Савеце, маёмасць Анны Фрыдрыхаўны Проп была перададзена ў калгас ім. Сталіна.<ref name="botschkarjowa-propp"/>


З 1932 года У. Я. Проп выкладаў і вёў навуковую працу ў Ленінградскім універсітэце (ЛДУ). З 1937 года стаў дацэнтам, з 1938 — прафесар філалагічнага факультэта ЛДУ, паслядоўна на кафедрах рамана-германскай філалогіі, фальклору і, да 1969 года, рускай літаратуры; у 1963—1964 — выконваў абавязкі загадчыка кафедры.
З 1932 года У. Я. Проп выкладаў і вёў навуковую працу ў Ленінградскім універсітэце (ЛДУ). З 1937 года стаў дацэнтам, з 1938 — прафесар філалагічнага факультэта ЛДУ, паслядоўна на кафедрах рамана-германскай філалогіі, фальклору і, да 1969 года, рускай літаратуры; у 1963—1964 — выконваў абавязкі загадчыка кафедры.

Версія ад 10:54, 12 жніўня 2019

Уладзімір Якаўлевіч Проп
Дата нараджэння 16 (28) красавіка 1895[1][2]
Месца нараджэння
Дата смерці 22 жніўня 1970(1970-08-22)[3][4][…] (75 гадоў)
Месца смерці
Грамадзянства
Род дзейнасці антраполаг, мовазнавец, пісьменнік, выкладчык універсітэта, літаратурны крытык, гісторык літаратуры, філолаг, фалькларыст
Навуковая сфера фалькларыстыка, этнаграфія, славістыка, руская літаратура, нямецкая літаратура, германская філалогія[d] і філалогія[6]
Месца працы
Навуковая ступень доктар філалагічных навук
Альма-матар
Вядомы як заснавальнік параўнаўча-тыпалагічнага метаду ў фалькларыстыцы[5],
адзін з заснавальнікаў сучаснай тэорыі тэксту[5]
Узнагароды
ордэн Працоўнага Чырвонага Сцяга
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Уладзімір (Герман Вальдэмар) Якаўлевіч Проп (руск.: Владимир Яковлевич Пропп; 16 (28) красавіка 1895 — 22 жніўня 1970) — савецкі філолаг, фалькларыст, уплывовы прадстаўнік фармалізму. Прафесар Ленінградскага ўніверсітэта. Заснавальнік параўнаўча-тыпалагічнага метада ў фалькларыстыцы, адзін са стваральнікаў сучаснай тэорыі тэксту[5]. Сучасныя структуралісты лічаць У. Я. Пропа адным са сваіх папярэднікаў[5].

Жыццё

Нарадзіўся ў сям’і паволжскіх немцаў. Бацька — Якаў Піліпавіч Проп (1858—1919), заможны паволжскі селянін, які нарадзіўся ў сяле Гусенбах (цяпер с. Лінёва, Валгаградскай вобл.). Маці — Анна Лізавета Фрыдрыхаўна, у дзявоцтве Бейзель (пам. 1942).

У 1914—1918 гадах вывучаў рускую і германскую філалогію на філалагічным факультэце Петраградскага ўніверсітэта. У гады 1-й сусветнай вайны добраахвотна працаваў санітарам у лазарэце, затым братам міласэрнасці.

У паслярэвалюцыйныя 1917—1929 гады сям’я Проп жыла ў сваім доме на хутары Проп[7]. За гэты час У. Я. Проп быў у бацькоўскай сядзібе некалькі разоў. У канцы 1918 года наведаў хворага бацьку, у сакавіку 1919 года прыехаў ужо на яго пахаванне, пасля чаго на пэўны час застаўся тут і працаваў на полі разам са сваімі сваякамі, потым працаваў школьным настаўнікам у Голым Карамышы за 70 км ад хутара. Затым У. Я. Проп вярнуўся ў Петраград. Летам 1923 года прыязджаў у бацькоўскую сядзібу з жонкай. 20 снежня 1929 года ў нямецкай калоніі Гусенбах Мядзведзіцкага кантона здзейснена раскулачванне. Паводле акту, складзенага ударнай брыгадай пры Гусенбахскім сельскім Савеце, маёмасць Анны Фрыдрыхаўны Проп была перададзена ў калгас ім. Сталіна.[5]

З 1932 года У. Я. Проп выкладаў і вёў навуковую працу ў Ленінградскім універсітэце (ЛДУ). З 1937 года стаў дацэнтам, з 1938 — прафесар філалагічнага факультэта ЛДУ, паслядоўна на кафедрах рамана-германскай філалогіі, фальклору і, да 1969 года, рускай літаратуры; у 1963—1964 — выконваў абавязкі загадчыка кафедры.

У перыяд «барацьбы з касмапалітызмам» у 1949—1952 гадах выкладаў на кафедры этнаграфіі і антрапалогіі гістарычнага факультэта.

Быў двойчы жанаты. Ад шлюбу з Серафімай Паўлаўнай Сакаловай былі дочкі Марыя і Алена. Ад шлюбу з Лізаветай Якаўлеўнай Антыпавай (1905—1979) — сын Міхаіл (1937—2018), гідрабіёлаг, заслужаны дзеяч навукі РФ.

Пахаваны на Паўночных могілках.

Навуковыя працы

Зноскі

  1. Пропп Владимир Яковлевич // Литераторы Санкт-Петербурга. ХХ век / под ред. О. В. Богданова
  2. Пропп Владимир Яковлевич // ПроДетЛит — 2019.
  3. а б в Пропп Владимир Яковлевич // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 26 лютага 2017.
  4. Wladimir Jakowlewitsch Propp // Brockhaus Enzyklopädie
  5. а б в г д Бочкарёва Л. И.. Владимир Яковлевич Пропп и его любимое Линёво (руск.) (html). wolgadeutsche.ru (26 верасня 2009). — «Стрежень»: научный ежегодник; - Волгоград, 2009, т. 7, с.169-185.. Архівавана з першакрыніцы 16 авг 2011 06:36:02 GMT. Праверана 30 жніўня 2011.
  6. Czech National Authority Database Праверана 9 жніўня 2023.
  7. Пропп (Сейчас не существует) (руск.). Историческое, географическое и статистическое описание немецких поселений. wolgadeutsche.ru. Архівавана з першакрыніцы 5 лютага 2012. Праверана 30 жніўня 2011.

Літаратура

  • Vilmos Voigt: Propp, Vladimir Jakovlevič. В: Enzyklopädie des Märchens, том 10 (2002), 1435—1442.
  • Serena Grazzini: Der strukturalistische Zirkel. Theorien über Mythos und Märchen bei Propp, Lévi-Strauss, Meletinskij. Wiesbaden 1999 (DUV: Literaturwissenschaft).
  • Reinhard Breymayer: Vladimir Jakovlevič Propp (1895—1970) — Leben, Wirken und Bedeutsamkeit. B: Linguistica Biblica 15/16 (1972), 36-77 (67-77 Bibliographie).