Антайсака

	Антайсака ; (Antaisaka)
Агульная колькасць	1802000 (2022 г.)
Рэгіёны пражывання	Мадагаскар
Мова	малагасійская
Рэлігія	культ продкаў, шаманізм, іслам, хрысціянства
Блізкія этнічныя групы	іншыя малагасійцы

Антайсака (малагас. Antaisaka, літаральна «людзі даліны») — этнічная група малагасійцаў. Насяляюць частку ўсходу Мадагаскара. Агульная колькасць — 1 802 000 чал.^[1]

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

Як этнічная група, антайсака склаліся ў сярэднявеччы ў выніку кантактаў малагасійцаў усходняга ўзбярэжжа Мадагаскара з вонкавым светам. Яны першымі авалодалі майстэрствам апрацоўкі жалеза і дзякуючы выкарыстанню дзідаў з жалезнымі навершамі заваявалі значную частку вострава. Іх нашчадкамі лічацца заходнія сакалава, антаймуру, сіханака і інш.

Ужо да прыходу еўрапейцаў адзіная дзяржава антайсака распалася. У XIX ст. яны лічыліся грознымі ваярамі. Але ў выніку ваенных параз былі далучаны да Каралеўства Мадагаскар.

Асаблівасці культуры[правіць | правіць зыходнік]

Галоўныя заняткі антайсака — сельская гаспадарка і рамяство. Паколькі мужчыны прытрымліваюцца забароны фады на працу на рысавых палетках, гэтую культуру вырошчваюць жанчыны. Мужчыны апрацоўваюць насаджэнні садавіны і кавы. Рамяство пераважна звязана са здабычай і апрацоўкай жалеза.

Жытлы драўляныя, каркаснага тыпу будуюцца на палях. Хаціны маюць дзве дзверы. Адна з’яўляецца звычайным уваходам. Другую на ўсходнім баку ладзяць для вымання нябожчыкаў. Вядомы таксама сямейныя драўляныя пабудовы-магільні кібуры. У іх хаваюць загадзя высушаныя целы (пахаванні адразу пасля смерці забаронены).

Для антайсака характэрныя замкнёныя шлюбы ўнутры абшчыны. Мяркуецца, што гэта традыцыя паходзіць з часоў сярэднявечча, калі кавалі імкнуліся абмежаваць наяўнасць сваякоў сярод іншых груп, каб не даць магчымасці даведацца аб сакрэтах апрацоўкі жалеза. Распаўсюджана палігамія, але мужчына звычайна бярэ ў шлюб сясцёр з адной сям’і.

Размаўляюць на дыялекце малагасійскай мовы.

Большасць антайсака прытрымліваецца традыцыйных рэлігійных вераванняў. Таксама распаўсюджаны хрысціянства (28 %) і іслам (6 %).