Аўтаномны край Косава і Метохія
| Аўтаномны край Косава і Метохія | |
|---|---|
| сербск.: Аутономна Покрајина Косово и Метохија | |
 | |
| Краіна |
 Сербія |
| Уваходзіць у | . |
| Уключае | 5 раёнаў[1] |
| Адміністрацыйны цэнтр | Горад Прышціна |
| Дата ўтварэння | 28 верасня 1990 |
| Насельніцтва |
|
| Плошча | 10 849[1] |
|
|
|
 |
|
| Часавы пояс | UTC+1 (летом — UTC+2) |
| Код ISO 3166-2 | ff |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Аўтаномны край Косава і Метохія (сербск.: Аутономна покрајина Косово и Метохија, скар. сербск.: Космет, алб.: Krahina Autonome e Kosovës dhe Metohis) — адзін з двух (разам з Ваяводзінай) аўтаномных краёў Сербіі.
Спрэчны статус рэгіёна
[правіць | правіць зыходнік]Пазіцыя Сербіі
[правіць | правіць зыходнік]Паводле сербскай Канстытуцыі, Аўтаномны край Косава і Метохія — неад’емная частка тэрыторыі Сербіі са статусам шырокай аўтаноміі[2].
Сапраўднае становішча
[правіць | правіць зыходнік]Тэрыторыя кантралюецца дзяржавай Рэспубліка Косава[3]. Сербія не прызнае суверэнітэт Рэспублікі Косава.
Абгрунтаванні пазіцый бакоў
[правіць | правіць зыходнік]Пазіцыя Сербіі
[правіць | правіць зыходнік]Дамаганні сербаў на тэрыторыю Косава і Метохіі заснаваны на прынцыпах гістарычнага права.
На гэтай тэрыторыі ў 1389 годзе адбылася бітва на Косавым полі, якая мела вялікае значэнне для фармавання самасвядомасці сербскага народа.
У XIV ст. на тэрыторыі Косава і Метохіі знаходзіўся цэнтр сярэднявечнай сербскай дзяржавы. З канца XIII ст. і да 1767 года тут жа размяшчаўся і пасад Печскага патрыярха, які ў перыяд знаходжання Сербіі пад уладай Асманскай імперыі служыў галоўным цэнтрам сербскай культуры і нацыянальнага руху. У цяперашні час край мае шмат помнікаў праваслаўнай архітэктуры як сярэдніх стагоддзяў, так і новага часу.
Пазіцыя албанцаў Рэспублікі Косава
[правіць | правіць зыходнік]Албанцы ў сваю чаргу настойваюць на перавазе этнічнага права, хоць таксама спрабуюць падвесці пад свае дамаганні гістарычную аснову.
У канцы XVII ст. — пачатку XVIII ст., значная колькасць сербаў пакінула тэрыторыю Косава і на гэтыя землі пачалі перасяляцца албанцы. Доля албанскага насельніцтва паступова расла і да сярэдзіны XIX ст. перавысіла 50 %.
У XVIII—XIX стагоддзях цэнтр сербскага нацыянальнага руху перамясціўся ў Паўночную Сербію, дзе ў 1817 г. было створана аўтаномнае, а з 1878 года — незалежнае Сербскае княства, у той час як Косава стала цэнтрам албанскага нацыянальнага руху і ядром барацьбы албанцаў за самакіраванне і незалежнасць ад Асманскай імперыі.
Адміністрацыйны падзел
[правіць | правіць зыходнік]Паводле заканадаўства Рэспублікі Сербія, Косава і Метохія падзелена на 5 раёнаў: Косаўскі, Печскі, Прызрэнскі, Косаўска-Мітравіцкі і Косаўска-Памараўскі.
