Ліля Карастаянава

Ліля Карастаянава
Дата нараджэння	30 мая 1917(1917-05-30)
Месца нараджэння	Лом, Lom[d], Міхайлаўградская вобласць, Балгарыя
Дата смерці	6 лютага 1943(1943-02-06) (25 гадоў)
Месца смерці	Будзішча, Палескі сельсавет, Чачэрскі раён, Гомельская вобласць, БССР, СССР
Месца пахавання	Чачэрск
Месца працы	Камсамольская праўда
Грамадзянства	СССР
Прыналежнасць	СССР
Узнагароды і званні

Ліля Карастаянава (30 мая 1917, горад Лом, Балгарыя — 6 лютага 1943, вёска Будзішча, Чачэрскі раён, Гомельская вобласць, БССР) — савецкая журналістка балгарскага паходжання. Атрымала вядомасць як удзельнік партызанскага руху на тэрыторыі Беларусі ў гады Вялікай Айчыннай вайны.

Біяграфія

Нарадзілася ў 1917 годзе ў Балгарыі ў сям'і прыхільнікаў камуністычнай ідэалогіі. У 1923 годзе бацькі Лілі прымаюць актыўны ўдзел у Вераснёўскім паўстанні, пасля якога сям'я апынулася ў зняволенні. У канцы 1923 года бацька Лілі быў прыгавораны да пакарання смерцю і растраляны ў Ломе.

У 1927 годзе савецкія дыпламаты вывезлі Лілю разам з маці і сястрой Аленай у СССР па праграме спасення дзяцей камуністаў краін Захаду, якія загінулі. Пазней маці зноў накіравалася ў Еўропу, а Ліля з сястрой засталіся ў СССР. Ліля жыла ў Маскве, у сям'і вядомага грамадскага дзеяча Е. М. Яраслаўскага. У 1938 годзе яна пачала працаваць журналістам у газеце Камсамольская праўда. Пазней пабралася шлюбам і нарадзіла сына.

Пасля пачатку вайны у 1941 годзе муж Лілі быў мабілізаваны, а сына разам з дзіцячым садком накіравалі ў эвакуацыю ў Сібір. Сама Ліля працавала ў Волагдзе ў рэдакцыі газеты «Усё для горада Леніна!» (Волагда з'яўлялася асноўным транзітна-размеркавальным пунктам эвакуацыі людзей з блакаднага Ленінграда.

Летам 1942 года Карастаянава вяртаецца ў Маскву на ранейшае месца працы ў «Камсамольскай праўдзе». Неўзабаве яна атрымлівае вестку аб гібелі мужа на фронце, і пасля адпаведнай падрыхтоўкі ў складзе арганізатарскай групы НКУС накіроўваецца за лінію фронту ў партызанскі атрад (пазней злучэнне) А. Ф. Фёдарава. У складзе атрада удзельнічала ў мностве дыверсій на тэрыторыі Бранскай і Гомельскай абласцей, працавала ў рэдакцыі падпольнай газеты «Балшавік».

Забіта 6 студзеня 1943 года падчас бою з нямецкімі войскамі каля вёскі Будзішча. Была пахаваная ў брацкай магіле ў Чачэрску. Была пасмяротна ўзнагароджана ордэнам Айчыннай вайны II ступені, медалём «Партызану Айчыннай вайны» I ступені і балгарскім ордэнам «Народна свабода» I ступені.

Памяць

Анатацыйная дошка на вуліцы Карастаянавай у Бярдзічаве

• Імем Л. Карастаянавай названыя вуліцы ў Мінске, Гомеле, Чачэрску (завулак), Бярдзічаве.
• На радзіме Лілі Карастаянавай у балгарскім горадзе Лом у яе гонар усталяваны абеліск.
• Сярэдняя школа №1 горада Чачэрска носіць імя Л. Карастаянавай.
• Лёсу сям’і Карастаянавых быў прысвечаны савецка-балгарскі 4-серыйны мастацкі фільм рэжысёра Н. Машчанка «Карастаянавы» (1983). Эпізод яе ўдзелу ў партызанскім атрадзе А. Фёдарава адлюстраваны таксама ў мастацкім фільме «Падпольны абкам дзейнічае» (1978).