Перайсці да зместу

Саксен-Кобург-Гота

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Гістарычная дзяржава
Саксен-Кобург-Гота
ням.: Sachsen-Coburg und Gotha
Герб Сцяг
Герб Сцяг
Саксен-Кобург і Гота ў складзе Германскай імперыі
Саксен-Кобург і Гота ў складзе Германскай імперыі
< 
< 

 >
 >
1826 — 1918

Сталіца Кобург і Гота
Мова(ы) нямецкая
Афіцыйная мова нямецкая
Плошча 1 977 км²
Насельніцтва 242 000 чал. (1905)
Форма кіравання канстытуцыйная манархія і манархія
Дынастыя Саксен-Кобург-Гоцкая
Гісторыя
 • 1826 Утворана
 • 1871 Германская імперыя
 • 18 лістапада 1918 Лістападаўская рэвалюцыя
 • 1920 Ліквідавана
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Са́ксен-Ко́бург-Го́та (рэдка Са́ксен-Ко́бург і Го́та; ням.: Sachsen-Coburg und Gotha) — дзяржава, якая існавала з 1826 па 1918 год на тэрыторыі Германіі і складалася з герцагстваў Саксен-Кобург і Саксен-Гота, якія знаходзіліся ў асабістай уніі.

Назва Саксен-Кобург-Гоцкай таксама адносіцца да дынастыі, якая кіравала ў герцагстве і ў некаторых іншых краінах.

Герцагствы Саксен-Кобург і Саксен-Гота кіраваліся Эрнесцінской лініяй дынастыі Ветынаў. У 1826 годзе пасля смерці апошняга герцага Саксен-Гота-Альтэнбургскага, які не пакінуў пасля сябе спадчынніка, герцагства Саксен-Гота павінна было адысці Эрнсту I, герцагу Саксен-Кобург-Заальфельдскаму, разведзенаму да таго моманту, мужу Луізы Саксен-Гота-Альтэнбург, пляменніцы памерлага герцага. Паколькі іншыя галіны дынастыі, з-за разводу мужа і жонкі, выступілі супраць атрымання герцагам Эрнстам Готы, то ўзнік канфлікт, у выніку якога, у лістападзе 1826 года, бакі дасягнулі кампрамісу. Па дагаворы аб паздзеле 1826 года Эрнст атрымаў ва ўладанне Готу, але наўзамен саступіў Заальфельд галіне Саксен-Мейнінген. Пасля гэтага ён стаў Эрнстам I, герцагам Саксен-Кобург-Гоцкім, і адпаведна змяніў свой тытул на Герцаг Саксен-Кобург і Гота.

Эрнст I памёр у 1844 годзе, пасля чаго на трон уступіў яго сын Эрнст II. У перыяд яго кіравання герцагства склала з Прусіяй ваенную канвенцыю (1862), а пазней удзельнічала на боку манархіі Гогенцолернаў у аўстра-прускай вайне 1866—1867 гадоў.

Памерлы ў 1893 годзе Эрнст II не меў дзяцей, таму герцагства было перададзена нашчадкам Альберта Саксен-Кобург-Гоцкага, мужа каралевы Вікторыі, брата Эрнста. Канстытуцыі герцагстваў выключалі наследаванне герцагскага трона каралём Вялікабрытаніі і яго прамым спадчыннікам. Таму прынц Уэльскі Эдуард адмовіўся ад права на прастол герцагства на карысць свайго малодшага брата Альфрэда, герцага Эдынбургскага. Сын Альфрэда і Марыі Аляксандраўны, таксама Альфрэд, здзейсніў самагубства ў 1899 годзе, і пасля смерці герцага ў 1900 годзе на трон узышоў яго шаснаццацігадовы пляменнік, герцаг Олбані Карл-Эдуард — сын Леапольда, самага малодшага сына каралевы Вікторыі (трэці сын Вікторыі герцаг Артур Конахцкі і яго сын адмовіліся ад правоў на наследаванне). Да паўналецця Карла Эдуарда ў 1905 годзе герцагствам кіраваў спадчынны прынц Гогенлоэ-Лангенбургскі. Пасля Першай сусветнай вайны парламент Вялікабрытаніі прыняў закон, па якім герцаг з-за ўдзелу ў ваенных дзеяннях супраць Злучанага Каралеўства і яго саюзнікаў пазбаўляўся сваіх брытанскіх тытулаў.

Карл Эдуард кіраваў да 18 лістапада 1918 года, калі ён быў зрынуты Лістападаўскай рэвалюцыяй. Пасля гэтага Саксен-Кобург і Саксен-Гота сталі асобнымі дзяржавамі ў складзе Веймарскай рэспублікі, якія сталі неўзабаве часткай: Саксен-Кобург — Баварыі, а Саксен-Гота, аб'яднаўшыся з іншымі малымі дзяржавамі, — Цюрынгіі.