Перайсці да зместу

Селенга

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Селенга
манг.: Сэлэнгэ мөрөн
Характарыстыка
Даўжыня 1024 км
Басейн 447 000 км²
Расход вады 935 м³/с
Вадацёк
Выток Delgermörön[d]
 • Каардынаты 49°15′43″ пн. ш. 100°40′47″ у. д.HGЯO
Вусце Байкал
 • Каардынаты 52°16′33″ пн. ш. 106°16′20″ у. д.HGЯO
Размяшчэнне
Водная сістэма Байкал

Краіна
Код у ДВР 16030000512116300006917
physical
выток
выток
вусце
вусце
physical
выток
выток
вусце
вусце
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Селенга́[1] (бур. Сэлэнгэ мүрэн; манг.: Сэлэнгэ мөрөн) — рака ў Манголіі і Расіі (Бурація). Упадае ў возера Байкал, адносіцца да басейна Енісея.

Існуюць розныя версіі паходжання назвы ракі:

  • ад бурацкага кораня «сэл», які ў перакладзе азначае «разліў, возера»;
  • ад Тунгускага «sele» або «сэлэ», што як «жалеза», а сэлэнга — «жалезны».

Даўжыня Селенгі (ад вытока ракі Ідэр) — 1024 км, пры гэтым 409 км ніжняга цячэння — па тэрыторыі Расіі. Плошча вадазборнага басейна — 447 тыс. км². Рака ўтвараецца зліццём рэк Ідэр і Дэлгэр-Мурэн, мае пераважна раўніннае аблічча з чаргаваннем звужэнняў (да 1—2 км) і катлавінападобных пашырэнняў даліны да 20—25 км, дзе яна часта дзеліцца на пратокі. Пры ўпадзенні ў Байкал утварае шырокую дэльту плошчай 680 км² (на яе прыпадае прыкладна 1/2 рачных вод, якія паступаюць у возера).

Асноўныя прытокі: Эгійн-Гол, Джыда, Архон, Хілок, Уда. У басейне ракі больш за 5549[2] азёр агульнай плошчай каля 616 км².

Зноскі