Янотападобны сабака ў Беларусі

Янотападобны сабака для Беларусі — від сысуноў сямейства Сабачыя (Canidae), адзін з двух інтрадукаваных відаў драпежнікаў у Беларусі^[1].

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

Акліматызаваны від. У Беларусь 100 янотападобных сабак былі завезеныя ў 1936 годзе і выпушчаныя ў Парыцкім, Любанскім і Чачэрскім раёнах. Але ўжо да гэтага часу на тэрыторыі рэспублікі сустракаліся адзінкавыя асобіны янотападобнага сабакі, якія заходзілі з суседніх абласцей РСФСР (Калінінскай, Пскоўскай і Смаленскай), у якіх іх выпуск быў праведзены раней. Для звяроў былі збудаваныя штучныя норы, і першы час іх падкормлівалі мясам і рыбай. Яны хутка прывыклі да падкорму і доўгі час не выходзілі з нор на пошукі ежы. Звяры, выпушчаныя ў Парыцкім раёне, добра прыжыліся і ў 1940 годзе ўжо сустракаліся ў 14 прылеглых раёнах^[1].

У 1947-50 гадах у Парыцкім і Любанскім раёнах адлоўленыя 52 асобіны, з іх 32 выпушчаныя ў Лагішынскім (цяпер Пінскі), а 20 у Слонімскім раёнах. У 1952 годзе янотападобны сабака ўжо сустракаўся ва ўсіх абласцях з відавочнай перавагай у паўднёва-ўсходняй частцы^[1].

Сучасная папуляцыя[правіць | правіць зыходнік]

На 2013 год колькасць янотападобных сабак у рэспубліцы даволі высокая^[1]. Колькасць янотападобных сабак, якія жывуць у паляўнічых угоддзях Беларусі, на 2013 год складала 13 400 асобін^[1].

Дынаміка адгульнай колькасці[правіць | правіць зыходнік]

Дынаміка здабычы[правіць | правіць зыходнік]

Утрыманне ў няволі[правіць | правіць зыходнік]

Янотападобныя сабакі жывуць у Гродзенскім, Віцебскім^[2] і Мінскім заапарках^[3], у Магілёўскім заасадзе^[4].

Біялогія[правіць | правіць зыходнік]

У Беларусі янотападобны сабака аддае перавагу шырокалісцевым і змешаным лясам, невялікім пералескам, якія мяжуюць з балотамі, рэкамі, азёрамі і іншымі вадаёмамі. Насяляе яна таксама ў пойменных астраўных лясах, зарасніках хмызняку і трыснягу па берагах рэк і азёр. З раёнаў, дзе праводзяцца меліярацыйныя работы і знікаюць натуральныя вадаёмы, звяры звычайна сыходзяць^[1].

Ахова[правіць | правіць зыходнік]

Аховы не патрабуе. У Беларусі з 1950 года дазволены яго адстрэл. Здабываецца ў асноўным для атрымання футра. У паляўнічай гаспадарцы гэты звер можа наносіць страты, руйнуючы гнёзды наземна-гняздуючых паляўнічых птушак. Асабліва шкодны ён ў плаўнях і узбярэжжах ліманаў, дзе есць шмат яек і птушанят вадаплаўных птушак^[1]. Менавіта з-за спусташэння птушыных гнёздаў у вясновы час янотападобны сабака лічыцца шкодным для паляўнічай гаспадаркі відам, і паляванне на яго дазволена круглы год. Месцамі небяспечы як пераносчык віруса шаленства. У цяперашні час, згодна з Правіламі палявання ў РБ, прызнаны шкодным для паляўнічай гаспадаркі вім. Аднак ацэньваць шкодную або карысную дзейнасць янотападобнага сабакі неабходна для кожнага канкрэтнага рэгіёну. Правільным ці няправільным было рашэнне акліматызацыі гэтага віду на тэрыторыі краіны — зараз пытанне гісторыі. Від стаў складнікам часткай фаўны Беларусі^[1].

Зноскі

↑ ^а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё ^ж СОБАКА ЕНОТОВИДНАЯ (Nyctereutes procyonoides) (руск.)
↑ Чем живёт Витебский зоопарк, или Не кормите животных просроченными продуктами! (руск.)
↑ Енотовидная собака (Янотападобны сабака) Архівавана 22 красавіка 2021. (руск.)
↑ Собака енотовидная (Nyctereutes procyonoides) (руск.)

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Дунин В. Ф. «Енотовидная собака» // Звери: Популярный энциклопедический справочник (Животный мир Беларуси). -- Минск, 2003. -- С. 120-124.
Гричик В. В., Бурко Л. Д. «Животный мир Беларуси. Позвоночные : учеб. пособие». -- Минск, 2013. −399 с.
Быкова Н. К., Лях Ю. Г., Пальчевская К. И., Ермолаева И. А., Янута Г. Г. «Животный мир» // Состояние природной среды Беларуси. Экологический бюллетень за 2013 год. -- Минск, 2014. -- C. 272-305.
Сержанин И. Н. «Млекопитающие Белоруссии». Издание 2-е. -- Минск, 1961. − 321с.
Савицкий Б. П. Кучмель С. В., Бурко Л. Д. «Млекопитающие Беларуси». -- Минск, 2005. − 319с.
Дерябина Т. Г. «Питание енотовидной собаки (Nyctereutes procyonoides) в Полесском государственном радиационноэкологическом заповеднике при депрессии численности мелких грызунов» // Современные проблемы природопользования, охотоведения и звероводства. Материалы Международной научно-практической конференции, посвященной 85-летию ВНИИОЗ. Киров, 2007. -- С. 116-117.