Айлантавы шаўкапрад

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Айлантавы шаўкапрад
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Samia cynthia


Сістэматыка
на Віківідах

Выявы
на Вікісховішчы
ITIS  936212
NCBI  7127

Айлантавы шаўкапрад (Samia cynthia) — від паўлінавочак з падсямейства Arsenurinae. Вусені выкарыстоўваюцца чалавекам для атрымання шоўку, але не з’яўляюцца прыручаным відам, як тутавы шаўкапрад (Bombyx mori).

Распаўсюджанне[правіць | правіць зыходнік]

Распаўсюджаны ў Кітаі, Індыі, Малайзіі, Індакітаі, на востраве Ява, Японскіх астравах, на Філіпінскіх астравах і, як інтрадукаваны від, у Еўропе.

У Еўропу быў першапачаткова завезены для вытворчасці шоўку, які апынуўся занадта дарагім, але некалькі матылькоў паляцелі з няволі і ўтварылі папуляцыі ў асобных еўрапейскіх гарадах, такіх як Вена, Парыж, Страсбур, дзе дрэвы роду Ailanthus вырошчваліся як дэкаратыўныя расліны[1].

Апісанне[правіць | правіць зыходнік]

Размах крылаў ад 90 да 140 мм. Крылы маюць аліўкава-карычневую афарбоўку, са светлымі паўмесяцавымі плямамі ў цэнтры і шырокай чатырохкаляровай паласой (чорнай, белай, ружовай і ружавата-белай). Верхні бок брушка жаўтлява-шэры.

Развіццё[правіць | правіць зыходнік]

Самка адкладае яйцы купкамі (па 10-20 штук) на лісце кармавых раслін. Інкубацыя доўжыцца 7-10 дзён. Вусені ў пачатковай стадыі жывуць зграйкамі, маюць жоўты колер. Вусень даўжынёй 7-8 см. Затым вусені становяцца адзіночкамі і набываюць зялёны колер. Перад акукленнем пляце шэра-залацісты кокан, які пры размотванні дае 600 м ніткі, прыдатнай для вырабу тканіны. Зімуе кукалка[2].

Экалогія[правіць | правіць зыходнік]

Кармавыя расліны вусеняў: Ailanthus (часцей Ailanthus glandulosa і Ailanthus altissima), бузіна (Sambucus), Арэх (Juglans), сліва (Prunus), біручына (Ligustrum), фарзіцыя (Forsythia), клешчавіна (Ricinus), Laburnum, рабіна (Sorbus), бэз (Syringa), магнолія (Magnolia) і лаўр (Laurus)[3].

Значэнне ў жыцці чалавека[правіць | правіць зыходнік]

Матылёк разводзіцца ў паўпрыручаным стане ў Паўднёва-Усходняй Азіі для атрымання шоўку, аднак шырокага прамысловага значэння не мае[2]. Спроба яго гадоўлі ў Еўропе ў XIX стагоддзі не ўвянчалася поспехам[1].

Зноскі

  1. а б Гетгелюк П., Альбуи В. Насекомые / Перевод с франц. О. В. Ивановой. — М.: ООО "ТД «Издательство Мир книги», 2008. — 224 с.
  2. а б Большая советская энциклопедия. Гл. ред. А. М. Прохоров, 3-е изд. в 30 томах. Т. 1. А — Ангоб. 608 стр. — М.: «Сов. энциклопедия», 1969
  3. nic.funet.fi. Архівавана з першакрыніцы 17 красавіка 2012.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]