Артур Стэнлі Эдынгтан
Артур Стэнлі Эдынгтан | |
---|---|
англ.: Arthur Stanley Eddington | |
![]() | |
Дата нараджэння | 28 снежня 1882[1][2][…] |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 22 лістапада 1944[4][1][…] (61 год) |
Месца смерці | |
Месца пахавання | |
Грамадзянства | |
Род дзейнасці | астраном, астрафізік, філосаф, фізік |
Навуковая сфера | астраномія, астрафізіка |
Месца працы | |
Навуковае званне | прафесар |
Альма-матар | |
Навуковы кіраўнік | Алфрэд Норт Уайтхед[8], Эдмунд Тэйлар Уітэкер[d][8] і Ernest Barnes[d][8] |
Член у |
|
Узнагароды | |
![]() |
Артур Стэнлі Э́дынгтан (англ.: Arthur Stanley Eddington) — англійскі астраном і астрафізік, адзін з заснавальнікаў тэорыі ўнутранай будовы зорак. Член Каралеўскага астранамічнага таварыства, у 1921—1923 гг. яго прэзідэнт. Член Лонданскага каралеўскага таварыства з 1914 г., замежны член Акадэміі навук СССР з 1923 г., Нацыянальнай акадэміі навук ЗША з 1923 г.
У 1898—1902 гг. вучыўся ў Оуэнс-каледжы, у 1905 годзе скончыў Трыніці-каледж Кембрыджскага ўніверсітэта. У 1906—1913 гг. старэйшы асістэнт у Грынвіцкай абсерваторыі. З 1913 г. прафесар Кембрыджскага ўніверсітэта і адначасова з 1914 г. дырэктар астранамічнай абсерваторыі ў ім. У 1938—1944 г. прэзідэнт Міжнароднага астранамічнага саюза.
Навуковая дзейнасць[правіць | правіць зыходнік]
А. Эдынгтану належаць працы па руху, будове і эвалюцыі зорак, агульнай тэорыі адноснасці, касмалогіі, квантавай тэорыі. Вывучыў прасторавае размеркаванне зорак, туманнасцяў і зорных скопішчаў. Распрацаваў мадэль зоркі — стандартная мадэль Эдынгтана. У 1924 годзе адкрыў залежнасць свяцільнасці зорак ад іх мас і ў 1926 г. паказаў, што яна не можа перавышаць пэўнага значэння (ліміт Эдынгтана). У 1919 г. Эдынгтан эксперыментальна пацвердзіў адхіленне святла ў гравітацыйным полі Сонца, прадказанае А. Эйнштэйнам.
У апошнія гады жыцця Эдынгтан працаваў над стварэннем тэорыі, аб'ядноўваючай квантавую фізіку і тэорыю адноснасці. Гэтыя працы не былі завершаны (сабраныя і ў 1946 годзе апублікаваны пад рэдакцыяй Э. Уітэкера ў кнізе «Фундаментальная тэорыя» (англ.: Fundamental Theory))[10].
Узнагароды і памяць[правіць | правіць зыходнік]
- Каралеўскі медаль Лонданскага каралеўскага таварыства (1928)
- Залаты медаль Каралеўскага астранамічнага таварыства (1924)
- Медаль Геры Дрэйпера (1924)
- Медаль Кэтрын Брус (1924)
- Званне Рыцар-бакалаўр(1930)
- Ордэн Заслуг (1938).
Імем вучонага названы малая планета і кратэр на Месяцы[11].
Зноскі
- ↑ 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых дадзеных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
- ↑ 2,0 2,1 MacTutor History of Mathematics archive Праверана 22 жніўня 2017.
- ↑ Arthur Eddington // SNAC — 2010. Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Эддингтон Артур Стэнли // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Турынская акадэмія навук — 1757. Праверана 1 снежня 2020.
- ↑ Find a Grave — 1995.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 https://royalsocietypublishing.org/doi/abs/10.1098/rsbm.1945.0007 — С. 114.
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 Матэматычная генеалогія — 1997.
- ↑ NNDB — 2002.
- ↑ Эддингтон Артур Стэнли // Колочинский И. Г., Корсунь А. А., Родригес М. Г. Астрономы: Биографический справочник. — 2-е изд., перераб. и доп. — Киев: Наукова думка, 1986. — 512 с. (руск.)
- ↑ Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.18 Кн.1: Дадатак: Шчытнікі — ЯЯ / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2004. — Т. 18. — С. 45—46. — 472 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0295-4 (Т. 18 Кн. 1).
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.18 Кн.1: Дадатак: Шчытнікі — ЯЯ / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2004. — Т. 18. — С. 45—46. — 472 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0295-4 (Т. 18 Кн. 1).
Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]
- ЭДДИНГТОН, АРТУР СТЕНЛИ // Энцыклапедыя Кругасвет (руск.)
- Эддингтон Артур Стэнли // Колочинский И. Г., Корсунь А. А., Родригес М. Г. Астрономы: Биографический справочник. — 2-е изд., перераб. и доп. — Киев: Наукова думка, 1986. — 512 с. (руск.)
- Сайт Расійскай Акадэміі навук (руск.)
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Артур Стэнлі Эдынгтан
- Асобы
- Вучоныя паводле алфавіта
- Нарадзіліся 28 снежня
- Нарадзіліся ў 1882 годзе
- Нарадзіліся ў Камбрыі
- Памерлі 22 лістапада
- Памерлі ў 1944 годзе
- Памерлі ў Кембрыджы
- Пахаваныя ў Англіі
- Вучоныя Кембрыджскага ўніверсітэта
- Выпускнікі Трыніці-каледжа (Кембрыдж)
- Выпускнікі Кембрыджскага ўніверсітэта
- Члены Лонданскага каралеўскага таварыства
- Члены Шведскай каралеўскай акадэміі навук
- Члены Венгерскай акадэміі навук
- Члены Амерыканскай акадэміі мастацтваў і навук
- Члены РАН
- Члены Нідэрландскай каралеўскай акадэміі навук
- Члены Баварскай акадэміі навук
- Члены і члены-карэспандэнты Нацыянальнай акадэміі навук ЗША
- Афіцэры ордэна Брытанскай імперыі
- Рыцары-бакалаўры
- Узнагароджаныя Каралеўскім медалём
- Узнагароджаныя медалём Генры Дрэйпера
- Узнагароджаныя залатым медалём Каралеўскага астранамічнага таварыства
- Астраномы Вялікабрытаніі
- Касмолагі
- Узнагароджаныя медалём Кэтрын Брус