Аер

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
(Пасля перасылкі з Аірныя)
Аер

Аер звычайны (Acorus calamus)
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Acorus L., 1753

Тыпавы від
Арэал

выява


Сістэматыка
на Віківідах

Выявы
на Вікісховішчы
ITIS  42522
NCBI  4464
EOL  29678
GRIN  g:113
IPNI  2667-1

Ае́р[3][4] (Acorus) — род шматгадовых травяністых раслін.

Батанічнае апісанне[правіць | правіць зыходнік]

Расліны аеру звычайнага вышынёю 30—120 см, маюць характэрны пах. Сцябло прамое, лісце даўжынёй да 1 м. Карэнішча тоўстае, доўгае, з бародаўчатай паверхняй. Кветкі дробныя, зеленавата-жоўтыя, у цыліндрычных зялёных каташках даўжынёю 6—8 см. Плод — маланасенная сухая ягада. Размнажаецца пераважна дзяленнем карэнішча.

Арэал[правіць | правіць зыходнік]

Адрозніваюцца 2 віды, пашыраныя ва ўмераных і субтрапічных зонах Еўразіі і Паўночнай Амерыкі.

Аер звычайны (Acorus calamus) (народныя назвы — ірны корань, шувар, касатар, явар, ярай, яір) расце на балотах, водмелях рэк, азёр, сажалак, старыц, канаў. Радзіма — Усходняя Азія. У ХІІІ ст. як лекавая расліна завезена ў Польшчу, у XVI ст. яго пачалі разводзіць у Заходняй Еўропе.

Аер злакавы, або акурус (Acorus gramineus), асабліва пашыраны ў Японіі, вядомы як акварыумная расліна.

Прымяненне[правіць | правіць зыходнік]

Лекавыя, араматычныя, дубільныя расліны. Настой з аеру ўжываецца для ўзбуджэння апетыту, як танізіруючы сродак, прэпараты — пры лячэнні язвавай хваробы, гастрыту. Эфірны алей выкарыстоўваецца ў лікёра-гарэлачнай і кандытарскай вытворчасці, парфумерыі.

Зноскі

  1. Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
  2. Пра ўмоўнасць аднясення апісванай у гэтым артыкуле групы раслін да класа аднадольных гл. раздзел «Сістэмы APG» артыкула «Аднадольныя».
  3. Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 8. — 160 с. — 2 350 экз.
  4. Калініна З. А. Аер // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 1. Ааліты — Гасцінец / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 575 с., іл. — 10 000 экз. — С. 41.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]