Гіпс

Гіпс
«Гіпсавая ружа» з Сахары, 47 см у даўжыню
Формула	CaSO4•2H2O
Сінгонія	Манаклінная
Колер	Белы, шэры, чырвоны
Колер рысы	Белы
Бляск	Шкляны да перламутравага
Цвёрдасць	1,5—2,0
Спайнасць	Вельмі дасканалая
Злом	Няроўны; гнуткі, але не эластычны
Шчыльнасць	2,2—2,4 г/см³

Гіпс — мінерал з класа сульфатаў, склад: CaSO₄•2H₂O. Кудзелістая разнавіднасць гіпсу называецца селенітам, а крупчастая — алебастрам.

Гіпс утрымлівае 32,56 % СаО, 46,51 % SO₃ і 20,93 % H₂O. Чысты гіпс бясколерны і празрысты. Пры награванні да 170 °C часткова губляе ваду і пераўтвараецца ў алебастр. Пры змешванні з вадой алебастр хутка цвярдзее і пераўтвараецца ў гіпс.

Вытворчасць

У 2005 годзе ў свеце выраблена 110 млн. тон гіпсу (павелічэнне на 0,9 %). На чатырох найбуйнейшых прадуцэнтаў — ЗША, Іран, Канаду і Іспанію прыпадае 43 % сусветнай вытворчасці гіпсу.

Выкарыстанне

Выкарыстоўваецца ў будаўніцтве пры прыгатаванні тынковачных, гіпсабетонных сумесяў, у вытворчасці фарбаў, глазуры, у медыцыне, выяўленчым мастацтве, у аптычнай прамысловасці і інш.

Гл. таксама

• Гіпсавыя павязкі
• Гіпсакардон

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 5: Гальцы — Дагон / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 1997. — 576 с.: іл. ISBN 985-11-0090-0 (т. 5), ISBN 985-11-0035-8
• Химический словарь школьника / Б. Н. Кочергин, Л. Я. Горностаева, В. М. Макаревский, О. С. Аранская — Мн.: Народная асвета, 1990. — С. 56. — 255 с. — 75 000 экз. — ISBN 5-341-00127-3.(руск.) 

Спасылкі

• Гіпс у базе webmineral.com (англ.) 
• Гипс // Энцыклапедыя «Кругасвет» (руск.)