Дакалумбавы руіны Мексікі

Спіс руін дакалумбавай эпохі ў Мексіцы не ўключае шматлікія руіны цывілізацыі мая, прыведзеныя ў асобным спісе. Паколькі колькасць археалагічных помнікаў дакалумбавай эпохі ў Мексіцы складае некалькі тысяч, кожны год адкрываюцца новыя, гэты спіс утрымлівае найбольш вывучаныя і буйныя з помнікаў. Да большасці з іх дазволены доступ турыстам. Больш падрабязны агляд можна ўбачыць у прыведзеным ніжэй спісе літаратуры.

Спіс можна сартаваць па назвах помнікаў, назвам штатаў і храналагічным перыядам.

Руіны знаходзяцца пад кіраваннем Нацыянальнага інстытута антрапалогіі і гісторыі (INAH) Мексікі.

Назва	Штат	Найбліжэйшы горад	Храналогія	Цывілізацыя	Кароткае апісанне
Акасак, Acozac^[1]	штат Мехіка	Ixtapaluca	Позні посткласічны	Ацтэкі	Невялікі палац
Альта-Віста, Alta Vista	Сакатэкас	Chalchihuites	Класічны		Абсерваторыя ў трапічнай зоне
Балкон Мантэсумы, Balcón de Montezuma^[2]	Тамаўліпас	Сьюдад-Вікторыя	Класічны — Посткласічны
Какаштла	Тласкала	Пуэбла	Класічны	Альмека-шыкаланка	Буйны насценны роспіс
Каліштлаўака	штат Мехіка	Талука	Класічны-Посткласічны	Матлацынка	Круглы храм
Кантона	Пуэбла	Лібрэс	(не азначаны)		Буяныя горад на полі з застылай вулканічнай лавы, мноства палёў для гульні ў мяч
Кастыльё-дэ-Тэаё	Веракрус	Поса-Рыка-дэ-Ідальга	Посткласічны		Піраміда з добра захаваным храмам
Семпаала	Веракрус	Кардэль	Посткласічны		Мноства храмаў, насценныя роспісы
Сера-дэ-ла-Кампана, Cerro de la Campana ^[3]	Аахака	Санта-Дамінга дэ Марэлас	(не азначаны)
Сера-дэ-ла-Эстрэлья, en:Cerro de la Estrella	Мехіка	Metro: Cerro de la Estrella	Посткласічны		Плошча для агнявой цырымоніі ацтэкаў
Сера-дэ-лас-Мінас, Cerro de las Minas^[4]^[5]	Аахака	en:Huajuapan de León	Посткласічны
Чалькацынга, en:Chalcatzingo	Марэлас	en:Cuautla	Дакласічны		Наскальныя рэльефы
Чымалакатлан, Chimalacatlan	Марэлас	en:Cuautla	Дакласічны		Платформы і поле для гульні ў мяч
Чалула	Пуэбла	Чалула	Дакласічны-посткласічны		Буйная піраміда
Каатэтэлька, Coatetelco^[6]^[7]	Марэлас	en:Cuernavaca	Класічны		Невялікае паселішча з полем для гульні ў мяч
Уапока	Чыўаўа	Мадэра	Посткласічны		Пячорнае скальнае жыллё
Куарэнта-Касас	Чыўаўа	Мадэра	Посткласічны	Магаён	Пячорнае жыллё
Куэтлахучытлан	Герэра	Ігуала	Сярэдне- і посткласічны	Мескала	Горад на ўзгорку з вуліцамі і сценамі
Куэва-дэ-ла-Олья	Чыўаўа	Касас-Грандэс	Посткласічны	Магаён	Пячорнае жыллё
Куэва-Грандэ, Cueva Grande^[8]	Чыўаўа	Madera	Посткласічны		Пячорнае жыллё
Куікуілька	Мехіка		Дакласічны		Круглая піраміда на полі з застылай лавы
Даінсу, en:Dainzú	Аахака	en:Oaxaca de Juárez	Дакласічны
Эль-Серыта, El Cerrito	Керэтара	en:Querétaro	Позні Класічны		Буйная нераскапаная піраміда
Эль-Кондэ, El Conde	штат Мехіка		(не азначаны)
Эль-Кансуэла, El Consuelo/Tamuin	Сан-Луіс-Патасі	en:Ciudad Valles	Посткласічны		Піраміды і алтар у стылі Месаамерыканскіх кодэксаў
Эль-Тахін	Веракрус	en:Papantla	Класічны		Буйны цырыманіяльны цэнтр са своеасаблівым архітэктурным стылем
Эль-Тэўль, El Teul	Сакатэкас	en:Teúl de González Ortega	(не азначаны)		Крэпасць у горах
Эль-Вальесіта, El Vallecito	Ніжняя Каліфорнія		(не азначаны)
Эль-Шыўінга, El Xihuingo	Ідальга	en:Tepeapulco	Класічны		Піраміда на вершине горы
Эль-Сапаталь, El Zapotal	Веракрус	Ignacio de la Llave	Позні Класічны
Філалобас, Filobobos	Веракрус	en:Teziutlan	Класічны		Некалькі старажытных цэнтраў у адной даліне
Гуачымантонес	Халіска	Гвадалахара	(не азначаны)	Традыцыя шахтавых магіл	Колцападобныя збудаванні
Гуенгола	Аахака	Тэўантэпек	Посткласічны		Буйны цэнтр, не раскапаны
Уаманга	штат Мехіка	Акамбай	Ранні посткласічны		Невялікі цырыманіяльны цэнтр
Уамелульпан	Аахака	es:Teposcolula	Дакласічны		Платформы з вельмі раннімі надпісамі
Уандакарэа, Huandacareo	Мічаакан	en:Cuitzeo	Посткласічны
Уапалкалька, Huapalcalco	Ідальга	en:Tulancingo	Класічны		Невялікі цырыманіяльны цэнтр
Уатуска, de:Huatusco	Веракрус	Кардоба	Посткласічны	Ацтэкі	Лепшы з захаваных храмаў ацтэкскага перыяду
Уэшотла, Huexotla	штат Мехіка	Тэскока	Посткласічны		Палац і высокая сцяна
Уіца, Huitzo	Аахака	es:Etla	Посткласічны
Іўацыа	Мічаакан	Пацкуара	Посткласічны		Падвойная піраміда, палацавы комплекс
Іштлан-дэль-Рыа Ixtlán del Rio	Наярыт	Тепік	Посткласічны		Палац і круглы храм
Ісапа	Ч’япас	en:Tamazulapan	Дакласічны
Ла-Ферэрыя, en:La Ferrería	Дуранга		(не азначаны)
Ла-Пінтада, La Pintada	Санора		(не азначаны)		Роспіс на скалах
Ла-Кемада	Сакатэкас	Сакатэкас	Класічны		Горад без сценаў з калоннымі заламі
Ла-Вента	Табаско	en:Coatzacoalcos	Дакласічны	Альмекі	Альмекскія манументы
Ламбіцьека	Аахака	en:Oaxaca de Juárez	Посткласічны
Лас-Флорэс, en:Las Flores	Тамаўліпас		(не азначаны)
Лас-Пілас, en:Las Pilas	Марэлас	Jonacatepec	Класічны — Посткласічны
Лас-Ранас, Las Ranas	Керэтара	Сан-Хаакін	(не азначаны)		Умацаванае месца на горным хрыбце
Лос-Мелонес, en:Los Melones	штат Мехіка		(не азначаны)
Лос-Рэес-Акакільпан, en:Los Reyes Acaquilpan	штат Мехіка	Тэскока	(не азначаны)
Маліналька	штат Мехіка	en:Tenancingo	Позні посткласічны	Ацтэкі	Высечаны ў скале круглы храм
Місантла, en:Misantla	Веракрус	en:Xalapa	Класічны
Мітла	Аахака	Митла	Посткласічны		Палацы з каменнай мазаікай
Мішкаак, Mixcoac	Мехіка	Metro Mixcoac	Посткласічны
Монтэ-Альбан	Аахака	en:Oaxaca de Juárez	Дакласічны-Класічны		Буйны горад, цырыманіяльныя збудаванні на горным хрыбце
Акатэлулька, Ocotelulco	Тласкала	Тласкала	Позні посткласічны		Насценны роспіс
Акаёакак, en:Ocoyoacac	штат Мехіка		(не азначаны)
Алінтэпек, en:Olintepec	Марэлас	en:Cuautla	Дакласічны
Пакімэ	Чыўаўа	Касас-Грандэс	Посткласічны	Магаён
Пласуэлас, en:Plazuelas	Гуанахуата	en:Penjamo	Позні класічны		Храмавы комплекс
Кіаўістлан, de:Quiahuiztlan	Веракрус	en:Cardel	Посткласічны		Мініяцюрны храм
Рынкон-Каларада, en:Rincón Colorado	Кааўіла		(не азначаны)
Сан-Феліпэ-лос-Альсаці, en:San Felipe los Alzati	Мічаакан	en:Zitácuaro	Позні посткласічны		Піраміды і двары
Сан-Хасэ-Маготэ, en:San José Mogote	Аахака	Oaxaca	Дакласічны	Альмекі	Піраміда і знаходкі ў альмекскім стылі
Сан-Ларэнса-Тэначтытлан, en:San Lorenzo Tenochtitlán	Табаска	en:Acayucan	Дакласічны	Альмекі	Альмекскія манументы
Сан-Мігель-Іштапан, en:San Miguel Ixtapan	штат Мехіка	Техупілька дэ Ідальга	(не азначаны)
Санта-Сесілія-Акатытлан	штат Мехіка		Позні посткласічны		Невялікая падвойная піраміда, добра адрэстаўравана
Танкама, en:Tancama	Керэтара	en:Jalpan de Serra	Эпікласічны
Танток, en:Tantok	Сан-Луіс-Патасі	en:Ciudad Valles	Ранні посткласічны
Тэкааке, en:Tecoaque	Тласкала	en:Calpulalpan	Посткласічны		Буйнае гарадское паселішча
Тэўакалька, de:Tehuacalco	Герэра		Посткласічны		Падмурак піраміды і палацы
Тэмпла Маёр	Мехіка	Metro: en:Zócalo	Посткласічны	Ацтэкі	Цэнтральны храм ацтэкаў
Тэнаюка	штат Мехіка		Посткласічны		Падвойны храм з радам змей
Тэапантэкуанітлан	Герэра	en:Iguala	Дакласічны		Рэльефы ў альмекскім стылі
Тэапансолька, en:Teopanzolco	Марэлас	en:Cuernavaca	Позні посткласічны		Буйны падвойны храм
Тэатэнанга, en:Teotenango	штат Мехіка	en:Toluca	Позні класічны		Буйны горад на лававым полі
Тэатыўакан	штат Мехіка		Класічны	Тэатыўакан	Буйны горад
Тэпапаека, en:Tepapayeca	Пуэбла	en:Izucar de Matamoros	Посткласічны		Піраміда
Тэпатлашка, en:Tepatlaxco	Пуэбла	S. Martín Texmelucan	Посткласічны		Піраміды
Тэпеапулька, en:Tepeapulco	Ідальга		Класічны
Тэпехі-эль-Вьеха, en:Tepeji el viejo	Пуэбла	en:Tepexi de Rodríguez	Посткласічны		Умацаванне
Тэпастэка, en:Tepozteco	Марэлас	en:Tepoztlan	Позні посткласічны		Храм на Felssporn
Тэшкацынга, en:Texcotzingo	штат Мехіка	en:Texcoco	Позні посткласічны		Wasserspiele um Bergrücken
Тынгамбата, en:Tingambato	Мічаакан	Пацкуара	Посткласічны		Піраміды і палацавыя збудаванні
Тысатлан, en:Tizatlan	Тласкала	Тласкала	Позні посткласічны		Насценныя роспісы
Тлалькасатытлан, en:Tlalcozotitlan	Герэра		(не азначаны)
Тлапакоя, en:Tlapacoya (Mesoamerican site)	штат Мехіка	en:Ixtapaluca	Дакласічны		Невялікія платформы
Тлатэлолька, en:Tlatelolco	Мехіка		Посткласічны		Храм і рынак
Талукілья, en:Toluquilla	Керэтара	en:San Joaquín	Позні класічны		Умацаванне на горным хрыбце
Татымеўакан, en:Totimehuacan	Пуэбла	Пуэбла	Дакласічны		Піраміда з размешчаным усярэдзіне яе водным свяцілішчам
Трэс-Серытас, en:Tres Cerritos	Мічаакан	en:Cuitzeo	Посткласічны		Платформы і двары
Трэс-Сапотэс	Веракрус	en:San Andrés Tuxtla	Дакласічны	Альмекі	Альмекскія помнікі
Тула	Ідальга		Ранні посткласічны	Тальтэкі	Цэнтр тальтэкаў
Цынцунцан	Мічаакан		Позні посткласічны		Піраміды тараскаў (якатас)
Шаага, en:Xaaga	Аахака	Мітла	Посткласічны
Шыўтэтэлька, en:Xiutetelco	Пуэбла	en:Teziutlán	(не азначаны)		Нераскапаныя піраміды
Шачыкалька	Марэлас	en:Cuernavaca	Ранні посткласічны		Цырыманіяльны цэнтр з абсерваторыяй, Federschlangenpyramide
Шачытэкатль	Тласкала	Пуэбла	Класічны		Буйная піраміда на вяршыні гары
Ягуль	Аахака	Аахака	Посткласічны	Сапатэкі, міштэкі	Палац, поле для гульні ў мяч, пахавальныя камеры
Яўтэпек, en:Yautepec	Марэлас	de:Yautepec	Посткласічны		Палацавая платформа, паселішча
Ёўалічан, Yohualichan^[9]	Пуэбла	en:Cuetzalan	(не азначаны)		Збудаванні ў стылі Эль-Тахіна
Юкуіта, en:Yucuita	Аахака	en:Nochixtlan	Дакласічны	міштэкі	Буйны цэнтр (спарадычныя раскопкі)
Саачыла	Аахака	Аахака	Посткласічны	міштэкі, Сапатэкі	Пахавальныя камеры са штукавымі рэльефамі

Зноскі

↑ http://www.anthro.psu.edu/faculty_staff/docs/Evans_AztecPalaces.pdf Архівавана 13 студзеня 2010.
↑ Balcon de Montezuma Архівавана 31 мая 2009.
↑ [1](недаступная спасылка)
↑ Cerro de las Minas, Oaxaca
↑ México Desconocido | Cerro de las Minas, una antigua comunidad mixteca Архівавана 27 красавіка 2009.
↑ www.clickoncuernavaca.com Архівавана 18 кастрычніка 2009.
↑ https://web.archive.org/web/20091027081503/http://www.geocities.com/atlantis01mx/morelos/coatetelco.htm
↑ CAVE DWELLINGS OF THE HUAPOCA CANYON, MEXICO
↑ Cuetzalan, Puebla — Yohualichan Archaeological Zone pictures from mexico photos on webshots (нявызн.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 23 сакавіка 2010. Праверана 19 чэрвеня 2011.

Літаратура

Adams, Richard E. W. «Prehistoric Mesoamerica.» University of Oklahoma Press, Norman, Oklahoma, 1991.
The Oxford Encyclopedia of Mesoamerican Cultures. Hersg. v. Davíd Carrasco. Oxford, Oxford University Press 2001. 3 Bde. ISBN 0-19-510815-9

Спасылкі

[1] ttp://www.anthro.psu.edu/faculty_staff/docs/Evans_AztecPalaces.pdf Архівавана 13 студзеня 2010.

[2] Balcon de Montezuma Архівавана 31 мая 2009.

[3] [1](недаступная спасылка)

[4] Cerro de las Minas, Oaxaca

[5] México Desconocido | Cerro de las Minas, una antigua comunidad mixteca Архівавана 27 красавіка 2009.

[6] www.clickoncuernavaca.com Архівавана 18 кастрычніка 2009.

[7] ttps://web.archive.org/web/20091027081503/http://www.geocities.com/atlantis01mx/morelos/coatetelco.htm

[8] CAVE DWELLINGS OF THE HUAPOCA CANYON, MEXICO

[9] Cuetzalan, Puebla — Yohualichan Archaeological Zone pictures from mexico photos on webshots (нявызн.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 23 сакавіка 2010. Праверана 19 чэрвеня 2011.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

Дакалумбавы культуры Месаамерыкі
Пералік культур	Ацтэкі — Веракрус — Гуаяба — Ісапа — Капача — Какле — Куікуілька — Кускатлан — Мая — Міштэкі — Монтэ-Альта — Альмека-шыкаланка — Альмекі — Сапатэкі — Тараскі — Тэатыўакан — Тлатылька — Тальтэкі — Татанакі — Уастэкі — Чычымекі — Чалула — Шахтавыя магілы і Тэўчытлан — Шачыпала — Эпіёльмекі
Рознае	Месаамерыканская храналогія — Дакалумбавы руіны Мексікі — Каменныя шары — Месаамерыканская гульня ў мяч — Месаамерыканская піраміда — Месаамерыканскія сістэмы пісьма — Чынампа — Мовы Месаамерыкі
Глядзіце таксама	Дакалумбавы культуры — Арыдаамерыка — Канкіста
Партал «Індзейцы»