Джэнтыле да Фабрыяна

Джэнтыле да Фабрыяна
італ.: Gentile da Fabriano
Імя пры нараджэнні	італ.: Gentile da Fabriano, італ.: Gentile di Niccolò di Giovanni Massi
Дата нараджэння	каля 1370
Месца нараджэння	Фабрыяна[d], правінцыя Анкона, Марке, Папская вобласць
Дата смерці	1427
Месца смерці	Рым, Папская вобласць
Род дзейнасці	мастак, фрэскіст
Жанр	готыка
Мастацкі кірунак	International Gothic art in Italy[d]
Уплыў	Альтык’ера да Дзэвіа
Уплыў на	Даменіка Венецыяна
Медыяфайлы на Вікісховішчы

«Пакланенне вешчуноў», 1423, Уфіцы

Джэнтыле да Фабрыяна (італ.: Gentile da Fabriano, уласна італ.: Gentile di Niccolò di Giovanni Massi, каля 1370, Фабрыяна, правінцыя Анкона — верасень 1427, г. Рым) — італьянскі жывапісец, найбуйнейшы прадстаўнік інтэрнацыянальнай готыкі ў Італіі.

Біяграфія

Рос сіратой (маці памерла, бацька пайшоў у манастыр і неўзабаве таксама памёр). Вучыўся ў сваім родным горадзе ў мастака Алегрэта Нуцы, якога разам з Франчэскуча Гісі лічаць заснавальнікам мясцовай мастацкай школы ў Фабрыяна. Верагодна, зблізіўся ў юнацтве з кім-небудзь з сіенскіх майстроў і хутка дасягнуў вялікай вядомасці.

Працаваў у Цэнтральнай Італіі — у Брэшыі, Венецыі, Фларэнцыі, Сіене, Арвіета і ў Рыме, дзе з 1426 да самай смерці сваёй займаўся упрыгожваннем Латэранскага сабора фрэскамі, якія паказваюць сцэны з жыцця Іаана Хрысціцеля. Пасля яго смерці яго малодшы сучаснік і сябар Пізанела, якому Дженціле завяшчаў свае працоўныя прылады, завяршыў роспіс базілікі (не захавалася).

Па адной са здагадак, пахаваны ў рымскай царквы Санта-Марыя-ін-Трастэверэ.

Творчасць

«Каранаванне Марыі» — частка Поліптыху з Вале Раміта, Пінакатэка Брэра

«Увядзенне ў храм», Луўр

Фрэскі ў Сан-Джавані ін Латэрана, роўна як таго ж роду творы Дженціле ў іншых месцах (напрыклад, у венецыянскім Палаца Дожаў) загінулі. Пра яго дараванні можна атрымаць уяўленне толькі па нешматлікім станковым карцінам яго працы, якія дайшлі да нас, з якіх самыя выдатныя — «Пакланенне вешчуноў» (адзін з лепшых узораў інтэрнацыянальнай готыкі), «Каранаванне Марыі» і « Уцёкі ў Егіпет».

Іх галоўныя вартасці — ажыўленасць кампазіцыі, старанна распрацаваны, тонкі малюнак, высакароднасць і экспрэсіўнасць фігур, свежасць фарбаў. Далікатнасцю мадэліроўкі асоб, пяшчотнай бледнасцю іх карнацыі і уменнем ажыўляць іх пачуццём набожнасці Дженціле нагадвае фра Беата Анджэліка.

Дженціле меў значны ўплыў на сучасны яму жывапіс, асабліва на венецыянскую, праз свайго вучня Якапа Беліні.

Літаратура

• L'opera completa di Gentile da Fabriano/Emma Micheletti, ed. Milano: Rizzoli, 1976
• De Marchi A. e.a. Gentile da Fabriano: studi e ricerche. Milano: Electa, 2006.

Спасылкі

• Джэнціле да Фабрыяна ў Artcylopedia
• Дженціле на WGA.HU

Пры напісанні артыкула выкарыстаны матэрыял з Энцыклапедычнага слоўніка Бракгаўза і Эфрона (1890—1907).