Дзярэга

Дзярэга
Дзярэга веснавая (Odontites vernus)
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя Клас:  Двухдольныя Парадак:  Ясноткакветныя Сямейства:  Заразіхавыя Трыба:  Rhinantheae Род:  Дзярэга
Міжнародная навуковая назва
Odontites Ludw. (1757)
Наменклатурны тып
Odontites vulgaris Moench, 1794, nom. nov. — Дзярэга звычайная
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   33661 NCBI   321416 EOL   61670 GRIN   t:8379 IPNI   37863-1

Дзярэ́га (Odontites) — род кветкавых раслін сямейства Залознікавыя (Orobanchaceae).

Батанічнае апісанне

Аднагадовыя паўпаразітычныя травяністыя расліны. Сцябло прамастаячае, простае або разгалінаванае. Каранёвая сістэма развіта слаба. На каранях маюцца гаўсторыі. Лісце супраціўнае, суцэльнае, з кароткімі зубчыкамі па краі. Зрэдку верхняе лісце з суцэльным краем. Кветкі дробныя, двухполыя. Колер кветак ружовы або чырвоны. Кветкі знаходзяцца ў пазухах прыкветных лістоў і сабраныя ў гронкападобныя або коласападобныя суквецці. Плод — каробачка.

Распаўсюджанне і экалогія

Род налічвае каля 20 (каля 30) відаў, пашыраных на тэрыторыі Еўразіі і Паўночнай Афрыкі. Растуць на лугах, у парках, каля дарог, як пустазелле.

Лекавыя і меданосныя расліны.

Некаторыя віды

• Odontites aucheri Boiss., 1844
• Odontites bocconei (Guss.) Walp., 1844
• Odontites corsicus (Loisel.) G.Don, 1838
• Odontites glutinosus (M.Bieb.) Benth., 1846
• Odontites granatensis Boiss., 1838
• Odontites jaubertianus (Boreau) D.Dietr. ex Walp., 1844
• Odontites kaliformis (Pourr. ex Willd.) Pau, 1907
• Odontites lanceolatus (Gaudin) Rchb., 1832
• Odontites linkii Heldr. & Sart. ex Boiss., 1856
• Odontites litoralis (Fr.) Fr., 1845
• Odontites longiflorus (Vahl) Webb, 1838
• Odontites luteus (L.) Clairv., 1811 — Дзярэга жоўтая
• Odontites purpureus (Desf.) G.Don, 1838
• Odontites tenuifolius (Pers.) G.Don, 1838
• Odontites vernus (Bellardi) Dumort., 1827 — Дзярэга веснавая
• Odontites viscosus (L.) Clairv., 1811
• Odontites vulgaris Moench, 1794, nom. nov. — Дзярэга звычайная, ці Дзярэга позняя, ці Дзярэчаtypus

Літаратура

• Вынаеў Г. У. Дзярэга // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 6: Дадаізм — Застава / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1998. — Т. 6. — С. 163. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0106-0 (т. 6).
• Дзярэга // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 2. Гатня — Катынь / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 522 с. — 10 000 экз. — С. 191.

Спасылкі

• Зубчатка: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
• Зубчатка // Проект «Архив Природы России» Nature-Archive.RU Архівавана 17 чэрвеня 2018. (руск.)
• Odontites // ИАС «ООПТ России» (руск.)