Шчаўе кіслае

	Шчаўе кіслае
Навуковая класіфікацыя
Дамен:	Эўкарыёты
Царства:	Расліны
Аддзел:	Кветкавыя
Клас:	Двухдольныя
Парадак:	Гваздзікакветныя
Сямейства:	Драсёнавыя
Трыба:	Rumiceae
Род:	Шчаўе
Від:	Шчаўе кіслае
Міжнародная навуковая назва
	Rumex acetosa L., nom. cons.
ITIS	504901
NCBI	41241
EOL	485385
GRIN	t:32518
IPNI	332105-2
TPL	kew-2424198

Шчаўе кіслае, Шчаўе звычайнае^[3] (Rumex acetosa) — шматгадовая травяністая расліна, што расце ў вялікай колькасці на большай частцы Еўропы на лугах і культывуецца як гародніна.

Назва

Шчаўе звычайнае, кісляніца, шчавей, шчаўнік^[4]^[5]^[6], шчавель, шчаўе^[7], шчавель праўдзівы^[8], кісліца^[4].

Апісанне

Шчаўе кіслае — стройная расліна, каля 60 см вышынёй з сакавітым сцяблом і лісцем. Кветкі чырванавата-зялёныя, цвіценне ў чэрвені — ліпені. Лісце падоўжанае. Ніжняе ад 7 да 15 см даўжынёй з вельмі доўгім хвосцікам. Верхняе лісце сядзячае, часта набывае малінавы колер.

Кветкі, павялічваючыся ў памерах, набываюць пурпурны колер. Тычынкавыя і песцікавыя кветкі знаходзяцца на розных раслінах (двухдомныя). Карані шматгадовыя, моцна паглыбляюцца ў глебу.

Значэнне

Лісцем шчаўя кіслага харчуюцца вусені некалькіх відаў матылькоў, у прыватнасці Timandra griseata.

Шчаўе кіслае здаўна культывуецца, хоць папулярнасць гэтай культуры моцна паменшылася з цягам часу. Лісце шчаўя выкарыстоўваюць для падрыхтоўкі салатаў, супоў і соусаў. Гэта расліна змяшчае шчаўевую кіслату, якая надае ёй характэрны смак. Пры ужыванні шчаўя ў вялікай колькасці (асабліва варанага, напрыклад, у супах) крышталі шчаўевай кіслаты могуць адкладацца ў нырках або мачавым пузыры (так званыя камяні). Шчаўе таксама ўжываюць як слабільны сродак.

Зноскі

↑ Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
↑ Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
↑ Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 113. — 160 с. — 2 350 экз.
↑ ^а ^б Анненков Н. (руск.) (бел. Ботанический словарь, Спб, 1878
↑ Ганчарык М. М. Беларускія назвы раслін. Праца навуковага таварыства па вывучэнню Беларусі, т. II і IV. Горы-Горки, 1927
↑ З. Верас. Беларуска-польска-расейска-лацінскі ботанічны слоўнік. — Вільня, Субач 2: Выданне газеты «Голас беларуса», Друкарня С. Бэкэра, 1924.
↑ Шатэрнік М. В. Краёвы слоўнік Чэрвеньшчыны. Мінск, 1929
↑ Васількоў І. Г. Матэрыялы да флоры Горацкага раёна. Праца навуковага таварыства па вывучэнню Беларусі, т. III. Горы-Горкі, 1927

Література

В. И. Чопик (укр.) (бел., Л. Г. Дудченко (укр.) (бел., А. М. Краснова; «Дикорастущие полезные растения Украины (укр.) (бел.» Справочник; Киев, Навукова думка (укр.) (бел., 1983. (руск.)

Спасылкі

Щавель кислый: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)

[1] Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.

[2] Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».

[Киселевский-3] Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 113. — 160 с. — 2 350 экз.

[Ан-4] а ^б Анненков Н. (руск.) (бел. Ботанический словарь, Спб, 1878

[5] Ганчарык М. М. Беларускія назвы раслін. Праца навуковага таварыства па вывучэнню Беларусі, т. II і IV. Горы-Горки, 1927

[Верас-6] З. Верас. Беларуска-польска-расейска-лацінскі ботанічны слоўнік. — Вільня, Субач 2: Выданне газеты «Голас беларуса», Друкарня С. Бэкэра, 1924.

[7] Шатэрнік М. В. Краёвы слоўнік Чэрвеньшчыны. Мінск, 1929

[8] Васількоў І. Г. Матэрыялы да флоры Горацкага раёна. Праца навуковага таварыства па вывучэнню Беларусі, т. III. Горы-Горкі, 1927

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Слоўнікі і энцыклапедыі	Вялікая каталанская · Вялікая нарвежская · Britannica (11-th) · Britannica (онлайн) · Britannica (онлайн)
Таксанамія	APNI · EOL · GBIF · iNaturalist · IPNI · IRMNG · ITIS TSN · NCBI · POWO · The Plant List · Tropicos · WFO · Флора Кітая
Нарматыўны кантроль	NKC: ph184797