Шчаўе кіслае

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Шчаўе кіслае
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Rumex acetosa L., nom. cons.


Сістэматыка
на Віківідах

Выявы
на Вікісховішчы
ITIS  504901
NCBI  41241
EOL  485385
GRIN  t:32518
IPNI  332105-2
TPL  kew-2424198

Шчаўе кіслае, Шчаўе звычайнае[3] (Rumex acetosa) — шматгадовая травяністая расліна, што расце ў вялікай колькасці на большай частцы Еўропы на лугах і культывуецца як гародніна.

Назва[правіць | правіць зыходнік]

Шчаўе звычайнае, кісляніца, шчавей, шчаўнік[4][5][6], шчавель, шчаўе[7], шчавель праўдзівы[8], кісліца[4].

Апісанне[правіць | правіць зыходнік]

Шчаўе кіслае — стройная расліна, каля 60 см вышынёй з сакавітым сцяблом і лісцем. Кветкі чырванавата-зялёныя, цвіценне ў чэрвені — ліпені. Лісце падоўжанае. Ніжняе ад 7 да 15 см даўжынёй з вельмі доўгім хвосцікам. Верхняе лісце сядзячае, часта набывае малінавы колер.

Суквецці шчаўя кіслага з кветкамі, якія распускаюцца

Кветкі, павялічваючыся ў памерах, набываюць пурпурны колер. Тычынкавыя і песцікавыя кветкі знаходзяцца на розных раслінах (двухдомныя). Карані шматгадовыя, моцна паглыбляюцца ў глебу.

Значэнне[правіць | правіць зыходнік]

Лісцем шчаўя кіслага харчуюцца вусені некалькіх відаў матылькоў, у прыватнасці Timandra griseata.

Шчаўе кіслае здаўна культывуецца, хоць папулярнасць гэтай культуры моцна паменшылася з цягам часу. Лісце шчаўя выкарыстоўваюць для падрыхтоўкі салатаў, супоў і соусаў. Гэта расліна змяшчае шчаўевую кіслату, якая надае ёй характэрны смак. Пры ужыванні шчаўя ў вялікай колькасці (асабліва варанага, напрыклад, у супах) крышталі шчаўевай кіслаты могуць адкладацца ў нырках або мачавым пузыры (так званыя камяні). Шчаўе таксама ўжываюць як слабільны сродак.

Зноскі

  1. Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
  2. Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
  3. Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 113. — 160 с. — 2 350 экз.
  4. а б Анненков Н.  (руск.) Ботанический словарь, Спб, 1878
  5. Ганчарык М. М. Беларускія назвы раслін. Праца навуковага таварыства па вывучэнню Беларусі, т. II і IV. Горы-Горки, 1927
  6. З. Верас. Беларуска-польска-расейска-лацінскі ботанічны слоўнік. — Вільня, Субач 2: Выданне газеты «Голас беларуса», Друкарня С. Бэкэра, 1924.
  7. Шатэрнік М. В. Краёвы слоўнік Чэрвеньшчыны. Мінск, 1929
  8. Васількоў І. Г. Матэрыялы да флоры Горацкага раёна. Праца навуковага таварыства па вывучэнню Беларусі, т. III. Горы-Горкі, 1927

Література[правіць | правіць зыходнік]

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

  • Щавель кислый: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)