Мова жэстаў

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі

Мо́ва жэ́стаў — камунікатыўная сістэма на кінетычнай (жэстыкуляторна-мімічнай) аснове; асноўны сродак зносін глухіх. Мінімальная адзінка мовы жэстаў — жэст — складаецца з герэмаў, якія паказваюць на месца, канфігурацыю і характар жэсту. Колькасць герэмаў параўнальная з колькасцю фанем гукавой мовы. Мова жэстаў уключае таксама позірк, выраз твару, рухі галавы і цела, функцыі якіх больш шырокія, чым у гукавых мовах. Структурна і катэгарыяльна мовы жэстаў не залежаць ад гукавы моў, іх роднасныя сувязі не вызначаюцца адпаведнымі нацыянальнымі мовамі (напрыклад, амслен, мова жэстаў ЗША і большай часткі Канады, блізкі да мовы глухіх Францыі, аднак не роднасны мове глухіх Англіі).

Мовай жэстаў называюць таксама жэставыя маніфестацыі гукавых моў. У развітых грамадствах большая частка глухіх дзвюхмоўная (валодаюць роднай мовай жэстаў і нацыянальнай мовай). Падчас зносін на агульнанацыянальнай мове выкарыстоўваюць яе жэставы варыянт: захоўваецца сінтаксіс, структура, рэдуцыруецца марфалогія, словы замяняюцца жэстамі; безаналагавыя элементы гукавой мовы дыктыліруюцца (палітарна перадаюцца пальцавай азбукай).

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]