Перший

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Першы
Перший
Выява лагатыпа
Краіна Сцяг Украіны Украіна
Зона вяшчання Сцяг Украіны Украіна
Сцяг ЕС Еўрапейскі саюз
Час вяшчання 00:00-24:00
Мова вяшчання украінская
Фармат выявы 576i 16:9 ( SDTV )
Дата пачатку вяшчання 1 лютага 1939
Аўдыторыя ад 12 гадоў
Уладальнік НТКУ
Кіраўнікі Зураб Аласанія
Голас канала Яўген Сельнікаў
Вольга Кіяшко
Слоган UA: Грамадскае вяшчанне
Сайт 1tv.com.ua

Першы (укр.: Перший) — украінскі грамадскі тэлевізійны канал. Пачаў вяшчанне ў 1939 годзе.

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

  • 1 лютага 1939 года — з Кіева была здзейснена першая афіцыйная спроба перадачы выявы ў эфір. Першая трансляцыя доўжылася 40 хвілін — увесь гэты час паказвалі партрэт бальшавіцкага дзеяча Серго Арджанікідзэ.
  • 6 лістапада 1951 года — пачаў працаваць Кіеўскі прафесійны тэлецэнтр на Крэшчаціку, 26. Транслявалі патрыятычна-рэвалюцыйны фільм «Вялікае зарыва», а на наступны дзень — урачыстыя мерапрыемствы ў гонар 34-й гадавіны Кастрычніцкай рэвалюцыі. Гэтыя падзеі лічацца пачаткам працы ўкраінскага тэлебачання. Першымі дыктарамі ўкраінскага тэлебачання былі Навэла Серапіёнава, Вольга Даніленка, Алена Мікалаева.
  • 1 мая 1952 года — з адзінага павільёна, які тады дзейнічаў на тэлецэнтры («студыі Б»), у эфір выйшаў вялікі канцэрт з удзелам салістаў Кіеўскага опернага тэатра імя Т. Шаўчэнкі.
  • Лістапад 1956 года — перадачы Кіеўскай студыі тэлебачання пачынаюць выходзіць рэгулярна.
  • 20 студзеня 1965 года — на тэлеэкранах з’явілася застаўка з вялікімі літарамі «УТ», што сімвалізавала пачатак аб’яднай агульнарэспубліканскай тэлепраграмы УССР, аб’ём вяшчання якой ужо ў тым годзе склаў больш за 200 гадзін.
  • 1972 год — пачалося двухканальнае вяшчанне, і тэлеканал атрымаў назву УТ-1.
  • Вясной 1991 года Дзяржаўны камітэт па тэлебачанні і радыёвяшчанні Украінскай ССР быў ператвораны ў Укртэлерадыёкампанію, якая стала адзіным дзяржаўным вяшчальнікам на тэлеканалах УТ-1, УТ-2, а пазней — УТ-3. З 1995 года, калі на базе Укртэлерадыёкампаніі былі створаныя НТКУ, НРКУ і АДТРК, а таксама пасля распараджэння Дзяржкамтэлерадыё аб паўторнай камутацыі, УТ-1 стаў адзіным каналам, які забяспечваў ахоп 97 % тэрыторыі краіны. Ён трансліраваўся Нацыянальнай тэлекампаніяй Украіны з 1995 па 2017 год. Да 2004 года НТКУ належаў тэлеканал УТ-2, які з 1997 года дзяліў вяшчанне з тэлеканалам 1+1.
  • У 2002 годзе НТКУ пачаў замежнае спадарожнікавае вяшчанне, а ў 2008 годзе — інтэрнэт-вяшчанне.
  • 17 сакавіка 2010 года выходзіць Загад Кабінета Міністраў № 448-р «Пра прызначэнне генеральным дырэктарам Нацыянальнай тэлекампаніі Украіны Ягора Бенкендорфа»[1]. Украінскі прадпрымальнік ліванскага паходжання Валід Арфуш быў прызначаны намеснікам генеральнага дырэктара. Кабінет міністраў таксама вынес пастанову № 272 ад 17 сакавіка, згодна з якой падпарадкаваў сабе Нацыянальную тэлекампанію[2].
  • 5 лістапада 2011 года «Першы нацыянальны» адзначыў сваё 60-годдзе.
  • У лютым 2013 года Ягор Бенкендорф пакінуў пасаду генеральнага дырэктара НТКУ па ўласным жаданні, стаўшы кіраўніком праўлення тэлеканала «Інтэр»[3][4]. 20 лютага 2013 года Кабінет Міністраў Украіны прызначыў выконваючым абавязкі генеральнага дырэктара НТКУ Аляксандра Панцелеймонава[3].
  • 6 снежня 2013 года журналіст з тэлеканала ZIK у прамым эфіры праграмы «Люстрацыя» паведаміў, што журналісты «Першага нацыянальнага» звальняюцца з-за незбалансаванай палітыкі асвятлення Еўрамайдана.
  • 25 сакавіка 2014 года Кабінет міністраў Украіны прызначыў генеральным дырэктарам НТКУ Зураба Аласанію[5].
  • 17 красавіка 2014 года быў прыняты Закон Украіны «Пра грамадскае тэлебачанне і радыёвяшчанне Украіны», які заклаў юрыдычныя асновы грамадскага вяшчання ва Украіне.
  • 7 красавіка 2015 года ў прамым эфіры лагатып Першага нацыянальнага быў урачыста зменены на лагатып грамадскага вяшчальніка (UA: ПЕРШИЙ). Гэтае змяненне адбылося пасля прыняцця Закона «Пра ўнясенне змяненняў у некаторыя законы Украіны аб грамадскім тэлебачанні і радыёвяшчанні Украіны», які ліквідаваў тэхнічныя праблемы пры пераўтварэнні дзяржаўных тэлерадыёкампаній у Нацыянальную грамадскую тэлерадыёкампанію Украіны[6].
  • 11 снежня 2017 года тэлеканалы грамадскага вяшчальніка — UA: ПЕРШИЙ, UA: КУЛЬТУРА і UA: КРИМ — пачалі вяшчанне ў фармаце 16:9[7].
  • З 1 студзеня 2018 года лічбавая версія канала ў сетцы DVB-T2 (UA: ПЕРШИЙ Digital) вяшчае кругласутачна.
  • Восенню 2018 года ў інтэрв’ю Дэтэктар медыя генеральны прадзюсар з развіцця НСТУ Мікалай Кавальчук заявіў, што плануецца рэбрэндынг канала, які мае змяніць назву «UA: ПЕРШИЙ»[8]. У лютым 2019 года ў плане дзейнасці ПАТ «НСТУ» на 2019 год было пазначана пра здяйсненне рэбрэндынгу і перайменаванне тэлеканала ў «Суспільне»[9]. 20 студзеня 2020 года стала вядома, што ў адпаведнасці з рэбрэндынгам, «UA: Перший» павялічвае грамадска-палітычнае вяшчанне, у межах якога, у прыватнасці, павялічваецца колькасць выпускаў навін па буднях, уласнае ранішняе шоу, з’яўляюцца праграмы пра рэгіёны, рэформы ва Украіне, тэлемасты, спецыяльныя рэпартажы, дакументальныя фільмы, факты і расследаванні[10][11][12].

Пакрыццё[правіць | правіць зыходнік]

Кабельнае, спадарожнікавае, лічбавае DVB-T2 і інтэрнэт- (SD, 16:9) вяшчанне ва ўсім свеце.

Рэйтынг[правіць | правіць зыходнік]

Па выніках 2004 года доля канала склала 2,8%, 2005 — 1,8%, 2006 г. — 2,1% (дзевятае месца сярод тэлеканалаў, якія трансліруюцца ва Украіне), 2007 — 1,8%, у 2008 — 1,9% (дзесятае месца).

У 2019 годзе доля UA: Першага склала 0,71%, а ўжо ў 2020 годзе грамадскі тэлеканал павялічыў долю аўдыторыі ў параўнанні з тымі ж паказчыкамі 2019 года на 31% — з 0,71% да 0,93% (аўдыторыя 18+, уся Украіна). Гэта лепшыя паказчыкі долі аўдыторыі з 2015 года. У агульным рэйтынгу тэлеканалаў за 2020 год UA: Першы падняўся на некалькі пазіцый і заняў 20-е месца сярод украінскіх тэлеканалаў.

Найбольш рэйтынгавымі трансляцыямі UA:Першага з’яўляюцца навіны, спартыўныя трансляцыі Чэмпіянатаў свету і Еўропы, Алімпіяд, а таксама трансляцыя Еўрабачання.

Эфір[правіць | правіць зыходнік]

Дзеючыя праграмы[правіць | правіць зыходнік]

  • «Навіны»
  • «Спорт»
  • «Грамадская студыя»
  • «Бюджэтнікі»
  • «Святыя і грэшныя»
  • «Еўрабачанне»
  • «Схемы: карупцыя ў дэталях»
  • «Нашы грошы»
  • «ЕнеЇда»
  • «Першая паласа» (пра эканоміку)
  • «Першы на сяле» (пра фермераў)
  • «Рассакрэчаная гісторыя»
  • «Хто ў хаце гаспадар?»
  • «Шо? Як?»
  • «#@)₴?$0 з Майклам Шчурам»
  • «Як глядзець кіно»
  • «UA: Фольк»
  • «#ВУКРАЇНІ»
  • «Зваротны адлік» (штотыднёвае ток-шоу)
  • «Своя земля» (пра рэформы)
  • «На ўсходнім фронце»
  • «Краіна песень»
  • «Надвор’е»

Былыя праграмы[правіць | правіць зыходнік]

  • «Добрай раніцы, Украіна» (выраблялася прадакшн-кампаніяй «Эра-медыя»)
  • «Тэрыторыя бяспекі» — тэлевізійная праграма, што выходзіла на тэлеканале з 2 лютага 2003 года па 27 красавіка 2007 года.
  • AgroNews — інфармацыйна-аналітычная праграма, якая выходзіла на тэлеканале з 4 чэрвеня 2012 года па 28 сакавіка 2014 года і апавядала пра галоўныя навіны аграрнага бізнесу Украіны[13].
  • «Пра галоўнае»
  • Кропка гледжання
  • «Вынікі дня»
  • «Вынікі тыдня»
  • «Фольк-music. Дзеці»
  • «Здароўе»
  • «Euronews»
  • «Войска»
  • «Атака магіі»
  • «Аўдыенцыя»
  • «Бліжэй да народа»
  • «Вера. Надзея. Каханне.»
  • У гасцях у Дзмітрыя Гардона
  • «Глыбіннае бурэнне»
  • «Залаты гусь»
  • Як гэта
  • «Кніга. UA»
  • Кантрольная работа
  • «Хто ў хаце гаспадар?»
  • «Лёгка быць жанчынай»
  • Майстар клас
  • «Свет спорту»
  • «Мужчынскі клуб»
  • «На сувязі з Урадам»
  • «Вечар»
  • «Пра што кіно?»
  • «Ускраіна»
  • «Вопыт»
  • «Афіцыйная хроніка»
  • «Пакуль бацькі яшчэ спяць»
  • «Нашчадкі»
  • «Святло»
  • «Сельсавет»
  • Так проста
  • «Тэлеакадэмія»
  • «Феерыя падарожжаў»
  • ХайТак
  • «Хіт-парад. Нацыянальная дваццатка»
  • «Хачу, каб ты была»
  • «Шэф-кухар краіны»
  • «Крок да зорак»

Заўвагі[правіць | правіць зыходнік]

  1. Про призначення Бенкендорфа Є.А. генеральним директором Національної телекомпанії України (укр.). zakon4.rada.gov.ua. Праверана 10 студзеня 2019.
  2. Питання Національної телекомпанії України (укр.). zakon4.rada.gov.ua. Праверана 10 студзеня 2019.
  3. а б Обов’язки генерального директора НТКУ виконуватиме Олександр Пантелеймонов - Новини каналу - Перший Національний канал (укр.). web.archive.org (11 снежня 2013). Архівавана з першакрыніцы 11 снежня 2013. Праверана 10 студзеня 2019.
  4. Сформовано наглядову раду і правління телеканалу "Інтер" - Новини каналу - Телеканал "Інтер" (укр.). web.archive.org (18 лютага 2013). Архівавана з першакрыніцы 18 лютага 2013. Праверана 25 студзеня 2020.
  5. Зураб Аласания возглавил Национальную телекомпанию Украины (руск.). MediaPort. Праверана 10 студзеня 2019.
  6. Про внесення змін до деяких законів України щодо Суспільного телебачення і радіомовлення України (укр.). zakon.rada.gov.ua. Праверана 10 студзеня 2019.
  7. Телеканалы Общественного переходят на широкоэкранный формат вещания (руск.). МедиаНяня - таблоид для и про медиа. Праверана 8 снежня 2017.
  8. Генпродюсер із розвитку НСТУ Микола Ковальчук: Ми плануємо зміну назви «UA: Першого» (укр.). stv.detector.media. Праверана 13 кастрычніка 2018.
  9. Річний план діяльності ПАТ "НСТУ" на 2019 рік (укр.). web.archive.org (12 сакавіка 2019). Архівавана з першакрыніцы 12 сакавіка 2019. Праверана 25 студзеня 2020.
  10. Рівно 55 років тому з’явилося українське телебачення - Новини - Перший канал (укр.). tv.suspilne.media. Праверана 25 студзеня 2020.
  11. Телевізійне й аудіовізуальне обладнання (Спеціалізоване мультимедійне обладнання (системи екранів), що буде слугувати інтерактивною частиною знімальних майданчиків «НОВИНИ», «СПОРТ», «РАНОК-1» і «РАНОК-2») (укр.). prozorro.gov.ua. Праверана 16 лютага 2020.
  12. Від історії до сьогоднішніх викликів: вийде книга, присвячена Суспільному мовленню | Центр демократії та верховенства права (укр.). Праверана 16 лютага 2020.
  13. AgroNews Праграма AgroNews Архівавана 6 кастрычніка 2012. УТ-1