Рыльскі манастыр

Рыльскі манастыр
	Манастыр
Рыльскі манастыр
	балг.: Рилски манастир
	; Рыльскі монастыр і сярэдневяковая вежа
	42°08′10″ пн. ш. 23°20′40″ у. д.HGЯO
Краіна	Балгарыя
Абшчына	абшчына Рыла; у Кюсцендыльскай вобласці
Канфесія	Праваслаўе
Епархія	Stauropegion of the Bulgarian Orthodox Church[d]
Тып	Стаўрапігіяльны мужчынскі
Заснавальнік	Іаан Рыльскі
Дата заснавання	канец X ст.
Вядомыя насельнікі	Неафіт Рыльскі
Рэліквіі і святыні	мошчы Іаана Рыльскага, ікона Божай Маці «Адзігітрыя»
Статус	аб'ект сусветнай спадчыны ЮНЕСКА
Стан	дзейнічае
Сайт	rilamonastery.pmg-blg.com
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Ры́льскі манастыр (балг.: Рилски манастир) — гісторыка-архітэктурны комплекс у Балгарыі, у гарах Рыла. Заснаваны ў 927—941 гг. манахам-пустэльнікам Іванам Рыльскім.

У 14 ст. ў перыяд росквіту манастыра ўзведзены архітэктурны комплекс (плошча 8,8 тыс. м²), які стаў вялікім дасягненнем манументальнай архітэктуры эпохі т.зв. балгарскага адраджэння. У Сярэднявеччы манастыр — цэнтр балгарскай адукацыі і культуры. У часы турэцкага нашэсця неаднаразова гарэў і рабаваўся. Моцна пацярпеў ад пажару 1833 года, адноўлены ў 1934—1960 гг.

Звонку мае строгі крапасны характар. Жылыя карпусы утвараюць замкнёны 5-вугольны ў плане маляўнічы ўнутраны двор з ажурнымі аркадамі, каланадамі, адкрытымі галерэямі. Сярод архітэктурных помнікаў: каменная вежа Хрэля (1335, рэшткі старажытных роспісаў), царква святога Лукі (1799), саборны 5-купальны храм Раства Маці Божай (1834—1860 гг., майстар Павел) з 2-колернай муроўкай, лёгкай адкрытай заходняй галерэяй, хвалістымі абрысамі карнізаў (у інтэр'еры захаваліся роспісы, разны дэкор; іканастас, 1839—1844 гг.). У музеі манастыра — багаты збор сярэдневяковага дэкаратыўна-прыкладнога мастацтва.

Рыльскі манастыр уключаны ЮНЕСКА у спіс Сусветнай спадчыны.

Гл. таксама

Літаратура

Рыльскі манастыр // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 13: Праміле — Рэлаксін / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2001. — Т. 13. С. 499—500.

Спасылкі

Афіцыйны сайт Рыльскага манастыра Архівавана 18 чэрвеня 2015. (балг.)
Рыльскі манастыр Архівавана 16 жніўня 2015. на сайце Bulgarian Monastery Архівавана 16 жніўня 2015. (англ.)