Стэфан Жаромскі

Стэфан Жаромскі

Стэфан Жаромскі, таксама сустракаецца Жэромскі (польск.: Stefan Żeromski; 14 кастрычніка 1864, Страўчын, Келецкае ваяв., Польшча — 20 лістапада 1925, Варшава) — польскі пісьменнік і публіцыст, «сумленне польскай літаратуры».

Біяграфія

Працаваў хатнім настаўнікам, у 1892—1904 бібліятэкарам у Польскім музеі ў Раперсвілі і ў бібліятэцы Замойскіх у Варшаве. У 1909—12 у эміграцыі ў Парыжы.

Творчасць

Ужо для першых яго твораў характэрна сацыяльная скіраванасць, зварот да тэмы нацыянальна-вызваленчага руху (зборнікі «Апавяданні», «Раздзяўбуць нас крумкачы», абодва 1895). У цэнтры аўтабіяграфічнага рамана «Сізіфава праца» (1897) пратэст супраць прымусовай русіфікацыі польскай школы. Раман «Бяздомныя» (т. 1—2, 1900) прысвечаны тэме духоўных пошукаў польскай інтэлігенцыі. Ідэя барацьбы за незалежнасць і трагічны лёс адданых ёй барацьбітоў аб'ядноўвае раманы «Попел» (т. 1—4, 1904), «Прыгажосць жыцця» (1912), «Верная рака» (1912, пра паўстанне 1863) і трылогію «Барацьба з сатаной» (1916—19). Аўтар драм «Ружа» (1909) і «Сулкоўскі» (1910), раманаў «Гісторыя граху» (т. 1—2, 1908), «Прадвесне» (1925).

Творы

• Doktor Piotr
• Duma o hetmanie
• Dzieje grzechu
• Echa leśne
• Firlykowe Wzgórze
• Ludzie bezdomni
• Na probostwie w Wyszkowie
• O żołnierzu tułaczu
• Popioły
• Przedwiośnie
• Puszcza Jodłowa
• Rozdzióbią nas kruki, wrony
• Róża
• Sen o szpadzie
• Siłaczka
• Sułkowski
• Syzyfowe prace
• Uciekła mi przepióreczka
• Uroda życia
• Walka z szatanem
• Wiatr od morza
• Wierna rzeka
• Zapomnienie
• Zmierzch

Беларускія пераклады

На беларускую мову творы С. Жаромскага перакладалі М. Дубянецкі (зборнік «Верная рака», 1985), А. Сёмуха.

• Верная рака / пер. М. Дубянецкі // Прайдзісвет № 4;
• Табу / пер. А. Сёмуха // ARCHE № 11 (62), 2007.

Фільмы па творах

• 1999 — тэлесерыял Пракляты ўтульны дом (Беларусь) па аповесці Верная рака.

Літаратура

• Хмяльніцкі М. Жаромскі // БелЭн у 18 т. Т. 6. Мн., 1998.