Шарль Адольф Вюрц
Шарль Адольф Вюрц (фр. Charles Adolphe Würtz; 26 лістапада 1817, Страсбург - 12 мая 1884, Парыж) — французскі хімік, член Парыжскай акадэміі навук (1867) і яе прэзідэнт з 1881 г.
Працы Вюрца
[правіць | правіць зыходнік]Працы Вюрца адносяцца галоўным чынам да арганічнай хіміі, якую ён узбагаціў адкрыццём новых злучэнняў і новых агульных метадаў сінтэзу. У 1849 г. Вюрц, дзейнічаючы едкім калі на метылавы і этылавы эфіры ізацыянавай і ізацыануравай кіслот, атрымаў метыламін і этыламін — найпростыя прадстаўнікі шэрагу тоўстых амінаў. У 1855 г. прапанаваў агульны спосаб (пазней названы імем Вюрца) сінтэзу насычаных вуглевадародаў дзеяннем металічнага натрыю на алкілгалагеніды. У 1856 годзе Вюрц сінтэзаваў этыленгліколь — першы з двухатамных спіртоў, або гліколь, у 1859 г. — этыленхлоргідрын і пры апрацоўцы яго едкім калі — вокіс этылену, які паслужыў Вюрцу зыходным прадуктам для сінтэзу амінаспіртоў, халіна (1867) і нейрына (1869). У 1867 г. Вюрц сплаўленнем бензолсульфакіслаты з едкай шчолаччу атрымаў фенол (карболавую кіслату). У 1872 годзе апісаў альдольную кандэнсацыю. Вюрц быў перакананым прыхільнікам перадавых напрамкаў хіміі свайго часу — атамна-малекулярнага вучэння і тэорыі хімічнай будовы А. М. Бутлерава, распаўсюджванню якіх садзейнічаў. Усе навучальныя дапаможнікі і манаграфіі Вюрца атрымалі ў свой час шырокае распаўсюджванне.
Зноскі
- ↑ а б в Вюрц, Шарль-Адольф // Энциклопедический словарь — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1892. — Т. VIIа. — С. 711–713.
- ↑ а б senat.fr
- ↑ Вюрц Шарль Адольф // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 25 лютага 2017.
- ↑ Вюрц Шарль Адольф // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
- ↑ а б www.accademiadellescienze.it Праверана 1 снежня 2020.
- ↑ http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k9751478j/f116
- ↑ JSTOR — 1995.
- ↑ http://www.researchgate.net/publication/236233531_Charles-Adolphe_Wrtz/file/9c960519db3bc24b43.pdf
- ↑ https://www.mediachimie.org/ressource/l%E2%80%99association-fran%C3%A7aise-pour-l%E2%80%99avancement-des-sciences-afas-en-1883-1884
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- Профіль Шарля-Адольфа Вюрца на афіцыйным сайце РАН
- Нарадзіліся 26 лістапада
- Нарадзіліся ў 1817 годзе
- Нарадзіліся ў Страсбуры
- Памерлі 12 мая
- Памерлі ў 1884 годзе
- Памерлі ў Парыжы
- Пахаваныя на могілках Пер-Лашэз
- Выпускнікі Страсбурскага ўніверсітэта
- Выпускнікі Гісенскага ўніверсітэта
- Члены Лонданскага каралеўскага таварыства
- Члены Парыжскага філаматычнага таварыства
- Члены Французскай акадэміі навук
- Члены Амерыканскай акадэміі мастацтваў і навук
- Члены Прускай акадэміі навук
- Члены Парыжскай медыцынскай акадэміі
- Члены Баварскай акадэміі навук
- Члены і члены-карэспандэнты Нацыянальнай акадэміі навук ЗША
- Вялікія афіцэры ордэна Ганаровага легіёна
- Узнагароджаныя медалём Коплі
- Замежныя члены Лонданскага каралеўскага таварыства
- Спіс вучоных і інжынераў на Эйфелевай вежы
- Асобы
- Вучоныя паводле алфавіта
- Хімікі Францыі
- Хімікі XIX стагоддзя
- Члены-карэспандэнты Санкт-Пецярбургскай акадэміі навук