Эдмунд Гусерль

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Эдмунд Гусерль
ням.: Edmund Gustav Albrecht Husserl
Дата нараджэння 8 красавіка 1859(1859-04-08)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 27 красавіка 1938(1938-04-27)[1][2][…] (79 гадоў)
Месца смерці
Грамадзянства
Муж Malvine Husserl[d]
Род дзейнасці матэматык, філосаф, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера філасофія, Фенаменалогія, эпістэмалогія, transcendental philosophy[d][4] і Ідэалізм[4]
Месца працы
Навуковая ступень доктар[d] (1883), прафесар[5] і Прыват-дацэнт[5]
Альма-матар
Навуковы кіраўнік Леа Кёнігсбергер[d] і Carl Stumpf[d]
Школа/традыцыя Фенаменалогія
Кірунак Заходняя філасофія
Перыяд Філасофія XX стагоддзя
Асноўныя інтарэсы Эпістэмалогія, Матэматыка
Значныя ідэі Фенаменалагічная рэдукцыя, Эпахэ, Натуральная ўстаноўка, Наэма, Наэзіс, Ідэацыя
Аказалі ўплыў Франц Брэнтана, Карл Штумпф, Рэнэ Дэкарт, Готлаб Фрэгэ, Кант
Зведалі ўплыў Эйген Фінк, Курт Гёдэль, Марцін Хайдэгер, Жак Дэрыда, Бернар Стыглер, Эмануэль Левінас, Марыс Мерло-Панці, Жан-Поль Сартр, Макс Шэлер, Эдзіт Штайн, Энца Пачы, Рудольф Карнап, Аляксандр Кайрэ, Раман Інгардэн, Антоніа Мільян-Пуэльес, Хана Арэнт, Лешак Калакоўскі, Ян Патачка, Леа Штраус, Густаў Шпет, Аляксей Лосеў
Вядомыя вучні Carlos Astrada[d], Марцін Хайдэгер, Edith Stein[d], Günther Anders[d] і Eugen Fink[d]
Член у
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Эдмунд Гусерль (Гусэрль) (ням.: Edmund Husserl; 1859 — 1938) — нямецкі філосаф.

Прафесар у Гале, Гётынгене, Фрайбургу.

Заснавальнік фенаменалогіі. Паводле Гусерля, філасофія не мае дачынення ні да навакольнага свету, ні да навук, што яе вывучаюць; яе прадмет — толькі з'явы (феномены) свядомасці, якія разглядаюцца як адзіныя і непасрэдна дадзеныя. Лічыў асабістыя перажыванні суб'екта, яго ўспрыманне і інтуіцыю асноўным крытэрыем ісціны. Вылучыў ідэю «жыццёвага свету» як першаснага сацыяльна-культурнага вопыту. Сцвярджаў, што з дапамогай рэканструкцыі «жыццёвага свету» мінулых культур можна вытлумачыць змест і глыбінную сутнасць пісьмовых помнікаў розных гістарычных эпох. Погляды Э. Гусерля паўплывалі на станаўленне і развіццё філасофскай антрапалогіі, экзістэнцыялізму, іншых філасофскіх кірункаў.

Аўтар прац «Лагічныя даследаванні» (Т. 1-2; 1900—1901), «Філасофія як дакладная навука» (1911) і інш.


Беларускі пераклад[правіць | правіць зыходнік]


Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Беларуская энцыклапедыя. Т. 5. — Мн., 1997. — С. 543.
  • Великие мыслители Запада. — М., 1998. — С. 608.
  • Гусерль Эдмунд // Культуралогія: Энцыклапедычны даведнік / Уклад. Э. Дубянецкі. — Мн.: БелЭн, 2003. ISBN 985-11-0277-6.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

  1. ↑ а б Edmund Husserl // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
  2. ↑ а б Edmund Husserl // Nationalencyklopedin — 1999. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. ↑ The Fine Art Archive — 2003. Праверана 1 красавіка 2021.
  4. ↑ а б Czech National Authority Database Праверана 7 сакавіка 2023.
  5. ↑ а б в г Precht R. D. Sei du selbst: Eine Geschichte der Philosophie III — 2019. — Т. 3.
  6. ↑ а б в г Precht R. D. Sei du selbst: Eine Geschichte der Philosophie III — 2019. — Т. 3. Праверана 29 ліпеня 2021.
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Эдмунд_Гусерль&oldid=4575702"