Амяла

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
(Пасля перасылкі з Viscum)
Амяла

Амяла белая (Viscum album)
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Viscum L. (1753)

Тыпавы від

Сістэматыка
на Віківідах

Выявы
на Вікісховішчы
ITIS  27905
NCBI  3971
GRIN  g:12727
IPNI  25374-1

Амяла́, Аме́ла[4] (Viscum) — род паўпаразітных кустоў сямейства Santalaceae, раней уключаліся ў сямейства Амяловыя (Viscaceae). Растуць на галінах дрэў. Каля 70 відаў, галоўным чынам у трапічнай і субтрапічнай Афрыцы, некалькі — у трапічнай Азіі, на поўначы Аўстраліі, у Еўразіі. У Беларусі 2 віды: амяла белая (Viscum album) і амяла рыхлаватая (Viscum laxum). Лісце амялы можа здзяйсняць фотасінтэз, але расліна не мае сапраўдных каранёў і не можа атрымліваць ваду і мінеральныя рэчывы з глебы.

Ягады амялы не маюць лятальнага апарату і распаўсюджваюцца з дапамогаю птушак — драздоў і амялушак (апошнія атрымалі сваю беларускую назву менавіта ад амялы). Насенне амялы наліпае на дзюбы птушак, якія харчуюцца ягадамі. Птушка спрабуе вызваліцца ад насення, аціраючы дзюбу аб кары дрэва. Насенне наліпае на дрэва і прарастае на ім.

Класіфікацыя[правіць | правіць зыходнік]

Род уключае больш 70 відаў[5], некаторыя з іх:

Viscum coloratum на асіне

У культуры[правіць | правіць зыходнік]

Амяла здаўна мела магічнае значэнне ў многіх культурах. Кельцкія друіды збіралі яе кожную зіму. У скандынаўскай міфалогіі страла з амялы забівае Бальдра, бога вясны. У Англіі выкарыстоўвалася як навагодняя расліна да пачатку выкарыстоўвання ялінак.

Зноскі

  1. Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
  2. Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
  3. а б Звесткі пра род Viscum у базе даных Index Nominum Genericorum Міжнароднай асацыяцыі па таксанаміі раслін (IATP). (англ.)
  4. Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 142. — 160 с. — 2 350 экз.
  5. Виды рода Viscum на сайце The Plant List.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Определитель высших растений Беларуси / Под ред. В. И. Парфенова. — Мн.: Дизайн ПРО, 1999.
  • Природа Белоруссии: Попул. энцикл. / Белорус. Сов. Энцикл.; И. П. Шамякин (гл. ред.) и др. — 2-е изд. — Мн.: БелСЭ, 1989.
  • Энцыклапедыя прыроды Беларусі: У 5-і т. / Рэдкал.: І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: Беларус. Сав. Энцыклапедыя, 1983.