Агнеса Чэшская

Агнеса Чэшская
Anežka Česká
Святая Агнеса, якая даглядае хворага. 1482 год, багемскі майстар
Дата нараджэння	20 студзеня 1211[…]
Месца нараджэння	Прага, Каралеўства Багемія
Дата смерці	2 сакавіка 1282 (71 год)
Месца смерці	Прага, Каралеўства Багемія
Месца пахавання	convent of St Agnes of Bohemia[d]
Шануецца	шэрагам хрысціянскіх цэркваў
Беатыфікавана	1874
Кананізавана	1989
У ліку	святых
Дзень памяці	2 сакавіка
Бацька	Пржэмысл Отакар I
Маці	Канстанцыя Венгерская[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Святая Агнеса Чэшская, Агнеса Пражская, Анежка Чэшская (чэшск.: Svatá Anežka Česká, лац.: Agnes de Bohemia); нарадзілася каля 1211, Прага, памерла 2 сакавіка 1282, Прага — каталіцкая святая, манашка-кларысінка, дачка караля Чэхіі Пржэмысла Отакара I, паплечніца святой Клары Асізскай.

Біяграфія

Агнеса была малодшай з дзяцей караля Пржэмысла Отакара I, яе маці была венгерская прынцэса Канстанцыя, сястра караля Венгрыі Андраша II. Такім чынам, іншая знакамітая святая францысканскага ордэна Лізавета Венгерская, дачка Андраша, даводзілася Агнесе стрыечнай сястрой.

У трохгадовым узросце прынцэса Агнеса быў заручана з Баляславам, сынам князя Сілезіі Генрыха I Барадатага, што ў той перыяд было звычайнай практыкай. Пасля гэтага была адпраўлена ў цыстэрцыянскі кляштар у Тшэбніцы, дзе яна атрымала асновы адукацыі. Пасля смерці Баляслава яе зноў заручылі з Генрыхам, сынам імператара Фрыдрыха II, але з-за палітычных інтрыг гэта вяселле не адбылося.

Аднак затым рукі прынцэсы папрасіў сам Фрыдрых. Вацлаў I, брат Агнесы, які ўзыйшоў на чэшскі прастол, даў згоду на гэты шлюб, аднак сама прынцэса рашуча яму запрацівілася і заявіла пра намер прысвяціць жыццё Богу. Умяшанне папы Грыгорыя IX дапамагло Агнесе пазбегнуць замужжа. Імператар Фрыдрых з гэтай нагоды сказаў: «Калі б яна пакінула мяне дзеля простага смяротнага, я б даў ёй адчуць сілу майго гневу, але я не магу быць абражаным, калі яна мне аддала перавагу Цару Нябеснаму».

Каля 1234 года Агнеса заснаваў у Празе на зямлі падараванай яе братам-каралём жаночы кляштар кларысінак (жаночай галіны францысканцаў), у які ўступіла сама, і мужчынскі францысканскі кляштар. Агнеса надаваў вялікую ўвагу дабрачыннасці, на свае сродкі пабудавала ў Празе бальніцу для бедных і нават пасля таго, як яе абралі ігуменняй кляштара, працягвала даглядаць хворых. Стараннямі Агнесы пражскі манастыр кларысінак стаў адным з галоўных цэнтраў распаўсюджвання францысканскіх ідэй ва Усходняй Еўропе. Агнеса вяла перапіску з заснавальніцай ордэна Св. Кларай Асізскай, якая ўсяляк падтрымлівала Агнесу ў яе дзейнасці.

Ушанаванне

Беатыфікавана ў 1874 годзе папам Піем IX, кананізавана папам Янам Паўлам II у 1989 годзе. Каталіцкая царква адзначае яе памяць 2 сакавіка.

Агнеса лічыцца адной са святых заступніц Чэхіі, яе партрэт прысутнічаў на чэшскай купюры ў 50 крон, якая выйшла з абарачэння.

Літаратура

• каталіцкая энцыклапедыя (англ.)
• Католическая энциклопедия. Издательство францисканцев. М, 2002.