Эміль Барэль

Фелікс Эдуард Жусцін Эміль Барэль
Félix Edouard Justin Émile Borel
Эміль Барэль
Дата нараджэння	7 студзеня 1871(1871-01-07)
Месца нараджэння	Сен-Афрык, Францыя
Дата смерці	3 лютага 1956(1956-02-03) (85 гадоў)
Месца смерці	Парыж, Францыя
Месца пахавання	Q66225590?
Грамадзянства	Францыя
Жонка	Camille Marbo[d]
Род дзейнасці	матэматык, палітык, выкладчык універсітэта, змагар Французскага супраціву, эсперантыст, даследчык
Навуковая сфера	матэматыка
Месца працы	Парыжскі ўніверсітэт Універсітэт Ліль
Навуковае званне	ганаровы доктар Сафійскага ўніверсітэта[d]
Альма-матар	Вышэйшая нармальная школа[d] Ліцэй Людовіка Вялікага[d]
Навуковы кіраўнік	Жан Гастон Дарбу
Вядомыя вучні	Jeanne Rouvière[d] і Georgios Remoundos[d]
Вядомы як	адзін з заснавальнікаў тэорыі меры і яе дадаткаў у тэорыі верагоднасці
Партыя	Рэспубліканская, радыкальная і радыкальна-сацыялістычная партыя[d]
Член у	Французская акадэмія навук Пецярбургская акадэмія навук Шведская каралеўская акадэмія навук Акадэмія Румыніі Нацыянальная акадэмія дэі Лінчэі Расійская акадэмія навук Турынская акадэмія навук[d]
Узнагароды	Шаблон:Медаль Супраціўленні з разеткай, Францыя
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Фелікс Эдуард Жусцін Эміль Барэль (фр. Félix Edouard Justin Émile Borel) (7 студзеня 1871- 3 лютага 1956, Парыж) — французскі матэматык і палітычны дзеяч.

Біяграфія

Эміль Барэль нарадзіўся на поўдні Францыі, паблізу Авіньёна. Яго бацька, Анарэ Барэль, быў пастарам пратэстанцкай царквы, маці, Эмілія Тэйсье Салье - дачкой фабрыканта. У сям'і было трое дзяцей. Эміль - малодшы. Першыя веды атрымаў ад бацькі, які кіраваў пратэстанцкай школай. «Дзіўны дзіця ў нашага пастара - казалі мясцовыя жыхары, - вывучыў пачаткі геаметрыі, а яму ўсяго тры гады». У 11-гадовым узросце паступае ў Мантабанскі ліцэй, у 17 гадоў - у Парыжскі калегіум святой Барбары, у ліцэі Людовіка Вялікага вывучае механіку і геаметрыю. Атрымаўшы дзве прэміі на конкурсах, ён атрымлівае права вучобы альбо ў Нармальнай школе, альбо ў Політэхнічнай школе. Эміль выбірае навуку і паступае ў Нармальную школу. Першыя яго працы прысвечаны геаметрыі пад уплывам Гастона Дарбу. У 1893 годзе ён з'яўляецца ў Ліёнскім універсітэце ў якасці выкладчыка. Ён шмат працуе, за 3 гады ён піша 22 працы і дысертацыю. З 1897 года ён прафесар Нармальнай школы.

У 1901 годзе ён жэніцца з Маргарытай Апель, будучай пісьменніцай, больш вядомай пад псеўданімам Каміла Марбо.

Падчас Другой сусветнай вайны ўдзельнічаў у Французскім Супраціве. Вучоны быў арыштаваны немцамі і кінуты ў турму Фрэн. Пасля месяца знаходжання ў халоднай і сырой камеры, ён усё ж быў вызвалены. Памёр вялікі матэматык ва ўзросце 85 гадоў у выніку траўмы, якую ён атрымаў у паездцы з Бразіліі.

Яго пляменнік Арман Барэль таксама быў вядомым матэматыкам.

У гонар Барэля названы кратар на Месяцы.

Літаратура

• БЭ ў 18 тамах. Т.2, Мн., 1996, С.336 // Эміль Барэль
• А.А.Гусак, Г.М.Гусак, А.А.Брычыкава "Даведнік па вышэйшай матэматыцы", Мн., "ТетраСистемс", 2007, С.541