Эміль Барэль

Фелікс Эдуард Жусцін Эміль Барэль
Фелікс Эдуард Жусцін Эміль Барэль
	Félix Édouard Justin Émile Borel
Дата нараджэння	7 студзеня 1871[…]
Месца нараджэння	Сент-Афрык[d], дэпартамент Аверон, рэгіён Поўдзень — Пірэнеі, Францыя ці Ліён, дэпартамент Рона, рэгіён Рона — Альпы, Метраполія Францыі, Францыя;
Дата смерці	3 лютага 1956[…] (85 гадоў)
Месца смерці	Парыж, дэпартамент Сена, Францыя;
Месца пахавання	Q66225590?;
Грамадзянства	Францыя;
Жонка	Camille Marbo[d]
Род дзейнасці	матэматык, палітык, выкладчык універсітэта, змагар Французскага супраціву, эсперантыст
Навуковая сфера	тэорыя імавернасцей і матэматыка
Месца працы	Парыжскі ўніверсітэт; Універсітэт Ліль;
Навуковае званне	ганаровы доктар Сафійскага ўніверсітэта[d];
Альма-матар	Вышэйшая нармальная школа[d]; ліцэй Людовіка Вялікага[d];
Навуковы кіраўнік	Жан Гастон Дарбу
Вядомыя вучні	Jeanne Rouvière[d] і Georgios Remoundos[d]
Вядомы як	адзін з заснавальнікаў тэорыі меры і яе дадаткаў у тэорыі верагоднасці
Партыя	Рэспубліканская, радыкальная і радыкальна-сацыялістычная партыя[d];
Член у	Французская акадэмія навук; Пецярбургская акадэмія навук; Шведская каралеўская акадэмія навук; Акадэмія Румыніі; Нацыянальная акадэмія дэі Лінчэі; Расійская акадэмія навук; Турынская акадэмія навук[d];
	Цытаты ў Вікіцытатніку
	Творы ў Вікікрыніцах
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Фелікс Эдуард Жусцін Эміль Барэль (фр.: Félix Édouard Justin Émile Borel; 7 студзеня 1871 — 3 лютага 1956, Парыж) — французскі матэматык і палітычны дзеяч.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Эміль Барэль нарадзіўся на поўдні Францыі, паблізу Авіньёна. Яго бацька, Анарэ Барэль, быў пастарам пратэстанцкай царквы, маці, Эмілія Тэйсье Салье — дачкой фабрыканта. У сям’і было трое дзяцей. Эміль - малодшы. Першыя веды атрымаў ад бацькі, які кіраваў пратэстанцкай школай. «Дзіўны дзіця ў нашага пастара — казалі мясцовыя жыхары, — вывучыў пачаткі геаметрыі, а яму ўсяго тры гады». У 11-гадовым узросце паступае ў Мантабанскі ліцэй, у 17 гадоў — у Парыжскі калегіум святой Барбары, у ліцэі Людовіка Вялікага вывучае механіку і геаметрыю. Атрымаўшы дзве прэміі на конкурсах, ён атрымлівае права вучобы альбо ў Нармальнай школе, альбо ў Політэхнічнай школе. Эміль выбірае навуку і паступае ў Нармальную школу. Першыя яго працы прысвечаны геаметрыі пад уплывам Гастона Дарбу. У 1893 годзе ён з’яўляецца ў Ліёнскім універсітэце ў якасці выкладчыка. Ён шмат працуе, за 3 гады ён піша 22 працы і дысертацыю. З 1897 года ён прафесар Нармальнай школы.

У 1901 годзе ён жэніцца з Маргарытай Апель, будучай пісьменніцай, больш вядомай пад псеўданімам Каміла Марбо.

Падчас Другой сусветнай вайны ўдзельнічаў у Французскім Супраціве. Вучоны быў арыштаваны немцамі і кінуты ў турму Фрэн. Пасля месяца знаходжання ў халоднай і сырой камеры, ён усё ж быў вызвалены. Памёр вялікі матэматык ва ўзросце 85 гадоў у выніку траўмы, якую ён атрымаў у паездцы з Бразіліі.

Яго пляменнік Арман Барэль таксама быў вядомым матэматыкам.

У гонар Барэля названы кратар на Месяцы.

Зноскі

↑ ^а ^б Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>
↑ ^а ^б MacTutor History of Mathematics archive Праверана 22 жніўня 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473"></a>
↑ Emile, Félix, Edouard, Justin Borel // Sycomore / Assemblée nationale Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193582"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q15271528"></a>
↑ ^а ^б Борель Эмиль // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>
↑ ^а ^б ^в www.accademiadellescienze.it Праверана 1 снежня 2020.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q107212659"></a>
↑ Борель Эмиль // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 27 верасня 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>
↑ https://www.tombes-sepultures.com/crbst_2031.html
↑ Матэматычная генеалогія — 1997. Праверана 8 жніўня 2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>
↑ https://books.google.cat/books?id=lpprCQAAQBAJ — С. 90.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

БЭ ў 18 тамах. Т.2, Мн., 1996, С.336 // Эміль Барэль
А.А.Гусак, Г.М.Гусак, А.А.Брычыкава "Даведнік па вышэйшай матэматыцы", Мн., "ТетраСистемс", 2007, С.541

[_9f544579d7c803a9-1] а ^б Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>

[_b3cc733bc8e1f161-2] а ^б MacTutor History of Mathematics archive Праверана 22 жніўня 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473"></a>

[_b25eae53ddab1cee-3] Emile, Félix, Edouard, Justin Borel // Sycomore / Assemblée nationale Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193582"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q15271528"></a>

[_bfaf74a1d0d0b80c-4] а ^б Борель Эмиль // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>

[_6e236b839d85ffe8-5] а ^б ^в www.accademiadellescienze.it Праверана 1 снежня 2020.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q107212659"></a>

[_536e720720d4f2b1-6] Борель Эмиль // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 27 верасня 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>

[_f2fe516c360e70e0-7] ttps://www.tombes-sepultures.com/crbst_2031.html

[_75f7fccc02f00efd-8] Матэматычная генеалогія — 1997. Праверана 8 жніўня 2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>

[_13d345c447056528-9] ttps://books.google.cat/books?id=lpprCQAAQBAJ — С. 90.

[1]

[2]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]