Геральдычны шлем: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Новая старонка: '{{Значэнні|Шлем}} {{Элементы герба}} '''Шлем'''<ref name="ТС"/><ref name="БЭ"/>, '''прылбіца'''<ref name="БЭ">Герб. {...' |
Няма тлумачэння праўкі |
||
Радок 1: | Радок 1: | ||
{{Значэнні|Шлем}} |
{{Значэнні|Шлем}} |
||
{{Элементы герба}} |
{{Элементы герба}} |
||
'''Шлем'''<ref name=" |
'''Шлем'''<ref name="БЭ"/><ref name="ТС"/>, '''прылбіца'''<ref name="БЭ">Герб. {{крыніцы/БЭ|5}}</ref><ref name="Цітоў"/>, або '''гелм'''<ref name="ТС">{{крыніцы/Таямнічы свет беларускіх гербаў|}}</ref> ({{lang-fr|le casque}}) — адзін з элементаў [[герб]]а, упрыгажэнне [[гербавы шчыт|гербавага шчыта]]. Уяўляе сабой выяву часткі [[Засцерагальнае ўзбраенне|ўзбраення]], назначэнне якой — ахова [[галава|галавы]] і [[шыя|шыі]] [[рыцар]]а. На шлеме змяшчаецца [[бурэлет]], [[карона, геральдыка|карона]], [[клейнод]]. |
||
Шлемы бываюць закрытыя і адкрытыя. На шчыце знаходзіцца пасярэдзіне<ref name="ТС"/>. Шлем, павернуты направа, сведчыць аб старажытнасці герба альбо рода яго ўладальніка<ref name="Цітоў">{{крыніцы/Цітоў. Геральдыка Беларусі|}}</ref>, з XV ст. шлемы сталі рабіць павернутымі да гледача<ref name="ТС"/>. |
|||
⚫ | |||
Бываюць закрытыя і адкрытыя. Шлем знаходзіцца на тарчы пасярэдзіне. На старажытных гербах шлемы заўсёды маляваліся ў профіль, але з XV ст. іх сталі рабіць павернутымі да гледача<ref name="ТС"/> |
|||
Адрозніваюць шлемы: |
|||
⚫ | |||
* шлем [[імператар]]а і [[кароль|каралёў]] — залаты адкрыты шлем без кратаў<ref name="ТС"/>; |
|||
* у [[прынц крыві|прынцаў крыві]], [[герцаг]]аў і [[Вялікі князь|вялікіх князёў]] — адкрыты срэбраны шлем<ref name="ТС"/>; |
|||
* У [[маркіз]]аў — закрыты срэбраны шлем<ref name="ТС"/>; |
|||
* У [[Граф, тытул|графаў]] — срэбраны шлем з дзевяццю крацінамі, павернуты на тры чвэрці<ref name="ТС"/>; |
|||
* У [[барон]]аў — срэбраны шлем з сямю крацінамі, павернуты на тры чвэрці; |
|||
* у старажытнай шляхты — срэбраны шлем з сямю крацінамі, павернуты ў профіль<ref name="ТС"/>; |
|||
* у [[набілітацыя|набілітаванай шляхты]] — срэбраны шлем з амаль апушчанымі кратамі, павернуты ў правы бок і профіль<ref name="ТС"/>; |
|||
* у незаконнанароджаных — срэбраны шлем з апушчанымі кратамі, павернуты проста<ref name="ТС"/>. |
|||
<gallery perrow=5> |
|||
Выява: Helm prince sang royal.png|Шлем прынца каралеўскай крыві |
|||
Выява: Helm duc.png |Шлем герцага |
|||
Выява: Hełm marquis.png |Шлем маркіза |
|||
Выява: Helm comte.png |Шлем графа |
|||
Выява: Helm_banneret.png|Шлем барона |
|||
Выява: Helm anobli.png|Шлем набілітаванага шляхціча |
|||
Выява: Helm batard.png|Шлем незаконнанароджанага |
|||
</gallery> |
|||
{{зноскі}} |
{{зноскі}} |
||
== Спасылкі == |
== Спасылкі == |
||
{{Commons|Category:}} |
{{Commons|Category:}} |
||
{{пішу||}} |
|||
[[Катэгорыя:Элементы герба]] |
Версія ад 15:46, 31 сакавіка 2016
Шлем[1][2], прылбіца[1][3], або гелм[2] (фр.: le casque) — адзін з элементаў герба, упрыгажэнне гербавага шчыта. Уяўляе сабой выяву часткі ўзбраення, назначэнне якой — ахова галавы і шыі рыцара. На шлеме змяшчаецца бурэлет, карона, клейнод.
Шлемы бываюць закрытыя і адкрытыя. На шчыце знаходзіцца пасярэдзіне[2]. Шлем, павернуты направа, сведчыць аб старажытнасці герба альбо рода яго ўладальніка[3], з XV ст. шлемы сталі рабіць павернутымі да гледача[2].
Калі на шчыце сустракаюцца два шлемы і болей (але абавязкова парамі), тады іх краты павінны быць павернуты адзін да аднаго. Калі іх тры — сярэдні шлем павернуты проста, а тыя, што па баках, павінны быць павернуты кратамі да яго[2]
Адрозніваюць шлемы:
- шлем імператара і каралёў — залаты адкрыты шлем без кратаў[2];
- у прынцаў крыві, герцагаў і вялікіх князёў — адкрыты срэбраны шлем[2];
- У маркізаў — закрыты срэбраны шлем[2];
- У графаў — срэбраны шлем з дзевяццю крацінамі, павернуты на тры чвэрці[2];
- У баронаў — срэбраны шлем з сямю крацінамі, павернуты на тры чвэрці;
- у старажытнай шляхты — срэбраны шлем з сямю крацінамі, павернуты ў профіль[2];
- у набілітаванай шляхты — срэбраны шлем з амаль апушчанымі кратамі, павернуты ў правы бок і профіль[2];
- у незаконнанароджаных — срэбраны шлем з апушчанымі кратамі, павернуты проста[2].
-
Шлем прынца каралеўскай крыві
-
Шлем герцага
-
Шлем маркіза
-
Шлем графа
-
Шлем барона
-
Шлем набілітаванага шляхціча
-
Шлем незаконнанароджанага
Зноскі
- ↑ а б Герб. Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 5: Гальцы — Дагон / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1997. — Т. 5. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0090-0 (т. 5).
- ↑ а б в г д е ё ж з і к л Аляксей Шаланда. Таямнічы свет беларускіх гербаў: Шляхецкая геральдыка Вялікага княства Літоўскага. — Мінск: Янушкевіч. — 220 с., [12] л. іл. с. — ISBN 978-985-90346-1-9.
- ↑ а б Цітоў А. К. Геральдыка Беларусі. — Мн.: МФЦП, 2010.— 144 с.: іл. ISBN 978-985-454-500-4.
Спасылкі
- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Геральдычны шлем