Янка Чарапук: Розніца паміж версіямі

Янка Чарапук
Янка Чарапук
Род дзейнасці	пісьменнік
Дата нараджэння	24 жніўня
Месца нараджэння	Новы Двор, Сакольскі пав., Гродзенская губ., Расійская імперыя
Дата смерці	16 лістапада
Месца смерці	Чыкага, акруга Кук, Ілінойс, ЗША;
Месца пахавання	Могілкі Святога Адальберта;
Грамадзянства	БНР; ЗША;
Альма-матар	Санкт-Пецярбургскі дзяржаўны ўніверсітэт;
Партыя	Беларуская партыя сацыялістаў-рэвалюцыянераў;
Член у	Цэнтральная беларуская рада Віленшчыны і Гродзеншчыны; Вайскова-дыпламатычная місія БНР у Латвіі і Эстоніі; Беларуска-амерыканская нацыянальная рада;
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

[недагледжаная версія]

← Папярэдняя праўка Наступная праўка →

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Лінейны

Версія ад 15:27, 25 сакавіка 2018

Янка Чарапук (Іван Антонавіч Чарапук, псеўд. Янка Змагар; 12 (24) жніўня 1896, мяст. Новы Двор, Сакольскі павет, Гродзенская губерня, цяпер Падляскае ваяводства, Польшча — 16 лістапада 1957, Чыкага, ЗША) — беларускі грамадска-палітычны дзеяч.

Біяграфія

Скончыў прыватную мужчынскую гімназію Відэмана ў Пецярбургу (1914), вучыўся на юрыдычным факультэце Пецярбургскага універсітэта. Пасля Лютаўскай рэвалцыі 1917 ініцыятар стварэння ў Пецярбургу грамадскай культурна-асветнай арганізацыі «Вольныя беларусы», супрацоўнічаў з украінскімі нацыянальнымі дзеячамі, сакратар пецярбургскага прадстаўніцтва (місіі) Цэнтральнай украінскай рады. Пазней у Кіеве, супрацоўнік Міністэрства замежных спраў УНР, член Беларускай рады на Украіне, ініцыятар стварэння партыі беларускіх незалежных рэвалюцыянераў. З канца 1918 на Гродзеншчыне, член БПС-Р. Удзельнік Беларускага з’езда Віленшчыны і Гродзеншчыны (ліпень 1919), сакратар Цэнтральнай беларускай рады Выеншчыны і Гродзеншчыны. Друкаваўся ў газетах «Беларусь» і «Родны край» (Гродна), «Наша думка». 3 канца 1919 у Рызе, сакратар Вайскова-дытаматычнай місіі БНР у Латвіі і Эстоніі, член Беларускай калоніі ў Латвіі, адначасова дыпламат. кур’ер пры ўрадзе БНР на чале з А. Луцкевічам. У снежні 1919 кааптаваны ў склад Рады БНР, пасля яе палітычнага расколу прыхільнік урада В. Ластоўскага. 21.12.1919 у час транзітнага праезду з Берліна ў Латвію арыштаваны літоўскімі ўладамі і на месяц зняволены ў турму. Як паўнамоцны прадстаўнік БПС-Р і прадстаўнік урада БНР удзельнічаў у канферэнцыі беларускіх сацыялістычных партый (красавік 1920) і канферэнцыі беларускіх дзяржаўных і грамадскіх дзеячаў (чэрвень 1920) у Рызе. У жніўні 1920 узначальваў дэлегацыю БНР на міждзяржаўнай канферэнцыі балтыйскіх дзяржаў. У 1921 прызначаны сакратаром Дыпламатычнай місіі БНР у Каўнасе. У лютым 1921 на ковенскай нарадзе прадстаўнікоў БПС-Р увайшоў у ініцыятыўную «тройку» па стварэнні Загранічнага камітэта партыі. Удзельнік Першай Усебеларускай канферэнцыі ў Празе (1921).

3 1922 у эміграцыі ў Амерыцы, жыў у Чыкага. Ініцыятар стварэння Беларускага народнага камітэта ў штаце Ілінойс (пазней Беларускі народны саюз), адзін са стваральнікаў Беларуска-Амерыканскага нацыянальнага клуба. Падтрымліваў цесныя сувязі з В. Ластоўскім і К. Душэўскім у Каўнасе, Т. Грыбам у Празе, з грамадскімі і маладзёжнымі арганізацыямі Заходняй Беларусі і Чэхаславакіі, збіраў грошы для матэрыяльнай падтрымкі беларускага студэнцтва і школьнінтва Заходняй Беларусі. У 1935 ініцыіраваў стварэнне Беларуска-Амерыканскага грамадзянскага задзіночання. У кастрычніку 1941 адзін з арганізатараў Беларуска-Амерыканскай нацыянальнай рады, якая ставіла за мэту дабрачынную дапамогу ахвярам вайны ў Беларусі (існавала да сярэдзіны 1990-х г.). Уваходзіў у міжнародную каталіцкую арганізацыю «Рыцары Калумба» (меў вышэйшую 4-ю рыцарскую ступень). У пасляваенны час удзельнічаў у грамадска-палітычным жыцці беларускай дыяспары ЗША.

Бібліяграфія

Лісты Янкі Чарапука з Амэрыкі (1922—1923) // Запісы Бел. ін-та навукі і мастацтва. 1994. № 21.

Літаратура

Архівы БНР. Т. 1, кн. 1-2. Вільня і інш., 1998;
Кіпель В. Беларусы ў ЗША Мн., 1993;
Юрэвіч Л. Сьвет эміграцыйнага эпісталярыю // ARCHE=Скарына. 2001.

@@ Радок 26: / Радок 26: @@
 |Rodovid           =
 }}
-'''Янка Чарапук''' ('''Іван Антонавіч Чарапук''', псеўд. '''Янка Змагар'''; [[24 жніўня|12(24).8]].[[1896]], мяст. [[Новы Двор]], [[Сакольскі павет]], [[Гродзенская губерня]], цяпер [[Падляскае ваяводства]], [[Польшча]] — [[16.11]].[[1957]]) — беларускі грамадска-палітычны дзеяч.
+'''Янка Чарапук''' ('''Іван Антонавіч Чарапук''', псеўд. '''Янка Змагар'''; {{ДН|24|8|1896|12}}, мяст. [[Новы Двор (Польшча)|Новы Двор]], [[Сакольскі павет]], [[Гродзенская губерня]], цяпер [[Падляскае ваяводства]], [[Польшча]] — {{ДС|16|11|1957}}, [[Чыкага]], [[ЗША]]) — беларускі грамадска-палітычны дзеяч.
 == Біяграфія ==
 [[File:Bnr4 130322.jpg|thumb|злева|Кіраўнікі беларускіх прадстаўніцтваў i місій у еўрапейскіх краінах. Сядзяць (злева направа): [[Яўген Ладноў]], [[Васіль Захарка]], [[Мікола Вяршынін (консул БНР)|Мікола Вяршынін]], [[Леанард Заяц]]; стаяць: [[Лявон Вітан-Дубейкаўскі]], Янка Чарапук, [[Яўхім Бялевіч]]. Кастрычнік [[1919]] г. ([[БДАМЛіМ]]).]]
-Скончыў прыватную мужчынскую гімназію Відэмана ў [[Пецярбург]]у (1914), вучыўся на юрыдычным факультэце [[Пецярбургскі універсітэт|Пецярбургскага універсітэт]]а. Пасля [[Лютаўская рэвалцыя|Лютаўскай рэвалцы]]і 1917 ініцыятар стварэння ў Пецярбургу грамадскай культурна-асветнай арганізацыі «Вольныя беларусы», супрацоўнічаў з украінскімі нацыянальнымі дзеячамі, сакратар пецярбургскага прадстаўніцтва (місіі) Цэнтральнай украінскай рады. Пазней у [[Кіеў|Кіеве]], супрацоўнік Міністэрства замежных спраў [[УНР]], член Беларускай рады на Украіне, ініцыятар стварэння партыі беларускіх незалежных рэвалюцыянераў. З канца 1918 на Гродзеншчыне, член [[БПС-Р]]. Удзельнік [[Беларускі з'езд Віленшчыны і Гродзеншчыны|Беларускага з’езда Віленшчыны і Гродзеншчыны]] (ліпень 1919), сакратар [[Цэнтральная беларуская рада Віленшчыны і Гродзеншчыны|Цэнтральнай беларускай рады Выеншчыны і Гродзеншчыны]]. Друкаваўся ў газетах «Беларусь» і «Родны край» (Гродна), «Наша думка». 3 канца [[1919]] у [[Рыга|Рызе]], сакратар [[Вайскова-дыпламатычная місія БНР у Латвіі і Эстоніі|Вайскова-дытаматычнай місіі БНР у Латвіі і Эстоніі]], член Беларускай калоніі ў Латвіі, адначасова дыпламат. кур’ер пры [[Урад БНР|ўрадзе БНР]] на чале з [[А. Луцкевіч]]ам. У снежні 1919 кааптаваны ў склад [[Рада БНР|Рады БНР]], пасля яе палітычнага расколу прыхільнік урада В. Ластоўскага. 21.12.1919 у час транзітнага праезду з Берліна ў Латвію арыштаваны літоўскімі ўладамі і на месяц зняволены ў турму. Як паўнамоцны прадстаўнік БПС-Р і прадстаўнік урада БНР удзельнічаў у канферэнцыі беларускіх сацыялістычных партый (красавік [[1920]]) і канферэнцыі беларускіх дзяржаўных і грамадскіх дзеячаў (чэрвень 1920) у Рызе. У жніўні 1920 узначальваў дэлегацыю [[БНР]] на міждзяржаўнай канферэнцыі балтыйскіх дзяржаў. У [[1921]] прызначаны сакратаром Дыпламатычнай місіі БНР у [[Каўнас]]е. У лютым 1921 на ковенскай нарадзе прадстаўнікоў БПС-Р увайшоў у ініцыятыўную «тройку» па стварэнні Загранічнага камітэта партыі. Удзельнік [[Першая Усебеларуская канферэнцыя|Першай Усебеларускай канферэнцыі]] ў [[Прага|Празе]] (1921). 3 1922 у эміграцыі ў Амерыцы, жыў у [[Чыкага]]. Ініцыятар стварэння Беларускага народнага камітэта ў штаце [[Штат Ілінойс|Ілінойс]] (пазней Беларускі народны саюз), адзін са стваральнікаў Беларуска-Амерыканскага нацыянальнага клуба. Падтрымліваў цесныя сувязі з [[В. Ластоўскі]]м і [[К. Душэўскі]]м у Каўнасе, [[Т. Грыб]]ам у Празе, з грамадскімі і маладзёжнымі арганізацыямі [[Заходняя Беларусь|Заходняй Беларусі]] і [[Чэхаславакія|Чэхаславакіі]], збіраў грошы для матэрыяльнай падтрымкі беларускага студэнцтва і школьнінтва Заходняй Беларусі. У [[1935]] ініцыіраваў стварэнне Беларуска-Амерыканскага грамадзянскага задзіночання. У кастрычніку [[1941]] адзін з арганізатараў [[Беларуска-амерыканская нацыянальная рада|Беларуска-Амерыканскай нацыянальнай рады]], якая ставіла за мэту дабрачынную дапамогу ахвярам вайны ў Беларусі (існавала да сярэдзіны 1990-х г.). Уваходзіў у міжнародную каталіцкую арганізацыю «Рыцары Калумба» (меў вышэйшую 4-ю рыцарскую ступень). У пасляваенны час удзельнічаў у грамадска-палітычным жыцці беларускай дыяспары [[ЗША]].
+Скончыў прыватную мужчынскую гімназію Відэмана ў [[Пецярбург]]у (1914), вучыўся на юрыдычным факультэце [[Пецярбургскі універсітэт|Пецярбургскага універсітэт]]а. Пасля [[Лютаўская рэвалцыя|Лютаўскай рэвалцы]]і 1917 ініцыятар стварэння ў Пецярбургу грамадскай культурна-асветнай арганізацыі «Вольныя беларусы», супрацоўнічаў з украінскімі нацыянальнымі дзеячамі, сакратар пецярбургскага прадстаўніцтва (місіі) Цэнтральнай украінскай рады. Пазней у [[Кіеў|Кіеве]], супрацоўнік Міністэрства замежных спраў [[УНР]], член Беларускай рады на Украіне, ініцыятар стварэння партыі беларускіх незалежных рэвалюцыянераў. З канца 1918 на Гродзеншчыне, член [[БПС-Р]]. Удзельнік [[Беларускі з'езд Віленшчыны і Гродзеншчыны|Беларускага з’езда Віленшчыны і Гродзеншчыны]] (ліпень 1919), сакратар [[Цэнтральная беларуская рада Віленшчыны і Гродзеншчыны|Цэнтральнай беларускай рады Выеншчыны і Гродзеншчыны]]. Друкаваўся ў газетах «Беларусь» і «Родны край» (Гродна), «Наша думка». 3 канца [[1919]] у [[Рыга|Рызе]], сакратар [[Вайскова-дыпламатычная місія БНР у Латвіі і Эстоніі|Вайскова-дытаматычнай місіі БНР у Латвіі і Эстоніі]], член Беларускай калоніі ў Латвіі, адначасова дыпламат. кур’ер пры [[Урад БНР|ўрадзе БНР]] на чале з [[А. Луцкевіч]]ам. У снежні 1919 кааптаваны ў склад [[Рада БНР|Рады БНР]], пасля яе палітычнага расколу прыхільнік урада В. Ластоўскага. 21.12.1919 у час транзітнага праезду з Берліна ў Латвію арыштаваны літоўскімі ўладамі і на месяц зняволены ў турму. Як паўнамоцны прадстаўнік БПС-Р і прадстаўнік урада БНР удзельнічаў у канферэнцыі беларускіх сацыялістычных партый (красавік [[1920]]) і канферэнцыі беларускіх дзяржаўных і грамадскіх дзеячаў (чэрвень 1920) у Рызе. У жніўні 1920 узначальваў дэлегацыю [[БНР]] на міждзяржаўнай канферэнцыі балтыйскіх дзяржаў. У [[1921]] прызначаны сакратаром Дыпламатычнай місіі БНР у [[Каўнас]]е. У лютым 1921 на ковенскай нарадзе прадстаўнікоў БПС-Р увайшоў у ініцыятыўную «тройку» па стварэнні Загранічнага камітэта партыі. Удзельнік [[Першая Усебеларуская канферэнцыя|Першай Усебеларускай канферэнцыі]] ў [[Прага|Празе]] (1921).
+1922 у эміграцыі ў Амерыцы, жыў у [[Чыкага]]. Ініцыятар стварэння Беларускага народнага камітэта ў штаце [[Штат Ілінойс|Ілінойс]] (пазней Беларускі народны саюз), адзін са стваральнікаў Беларуска-Амерыканскага нацыянальнага клуба. Падтрымліваў цесныя сувязі з [[В. Ластоўскі]]м і [[К. Душэўскі]]м у Каўнасе, [[Т. Грыб]]ам у Празе, з грамадскімі і маладзёжнымі арганізацыямі [[Заходняя Беларусь|Заходняй Беларусі]] і [[Чэхаславакія|Чэхаславакіі]], збіраў грошы для матэрыяльнай падтрымкі беларускага студэнцтва і школьнінтва Заходняй Беларусі. У [[1935]] ініцыіраваў стварэнне Беларуска-Амерыканскага грамадзянскага задзіночання. У кастрычніку [[1941]] адзін з арганізатараў [[Беларуска-амерыканская нацыянальная рада|Беларуска-Амерыканскай нацыянальнай рады]], якая ставіла за мэту дабрачынную дапамогу ахвярам вайны ў Беларусі (існавала да сярэдзіны 1990-х г.). Уваходзіў у міжнародную каталіцкую арганізацыю «[[Рыцары Калумба]]» (меў вышэйшую 4-ю рыцарскую ступень). У пасляваенны час удзельнічаў у грамадска-палітычным жыцці беларускай дыяспары [[ЗША]].
 == Бібліяграфія ==