Віктар Рауль Ая дэ ла Торэ: Розніца паміж версіямі
[недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
Няма тлумачэння праўкі |
Няма тлумачэння праўкі |
||
Радок 17: | Радок 17: | ||
== Палітычная дзейнасць == |
== Палітычная дзейнасць == |
||
Падчас свай эміграцыі ў Мексіцы вывучаў вопыт мексіканскай рэвалюцыі і сацыяльных рэформ, потым здзейскіў падарожжа ў [[Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік|СССР]], [[Германія|Германію]], [[Францыя|Францыю]], [[Вялікабрытанія|Вялікабрытанію]] для далейшага засваення тэорыі і практыкі [[Сацыялізм|сацыялізма]]. Айя дэ ла Торэ прыйшоў к выніку, што руская сістэма не падыходзіць для [[Лацінская Амерыка|Лацінскай Амерыкі]], вызначыў ідэю сацыялізма накіраваную на вызваленне ад эканамічных і палітычных аспектаў [[Капіталізм|капіталізма]] пры тым, што захоўвалася прыватная ўласнасць і адзінства царквы. Яшчэ ў 1924 годзе Айя де ла Торэ заснаваў Амерыканскі народна-рэвалюцыйны альянс (АПРА). Пасля звяржэння Легіі ў 1930 годзе, Айя дэ ла Торэ вярнуўся ў Перу і пераўтварыў Альянс у Нацыянал-рэфармісцкую партыю (Апрысцкая партыя). |
Падчас свай эміграцыі ў Мексіцы вывучаў вопыт мексіканскай рэвалюцыі і сацыяльных рэформ, потым здзейскіў падарожжа ў [[Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік|СССР]], [[Германія|Германію]], [[Францыя|Францыю]], [[Вялікабрытанія|Вялікабрытанію]] для далейшага засваення тэорыі і практыкі [[Сацыялізм|сацыялізма]]. Айя дэ ла Торэ прыйшоў к выніку, што руская сістэма не падыходзіць для [[Лацінская Амерыка|Лацінскай Амерыкі]], вызначыў ідэю сацыялізма накіраваную на вызваленне ад эканамічных і палітычных аспектаў [[Капіталізм|капіталізма]] пры тым, што захоўвалася прыватная ўласнасць і адзінства царквы. Яшчэ ў 1924 годзе Айя де ла Торэ заснаваў Амерыканскі народна-рэвалюцыйны альянс (АПРА). Пасля звяржэння Легіі ў 1930 годзе, Айя дэ ла Торэ вярнуўся ў Перу і пераўтварыў Альянс у Нацыянал-рэфармісцкую партыю (Апрысцкая партыя). Падчас выбарчай кампаніі апрысты справакавалі беспарадкі, партыя была забаронена, а яе лідары эмігрыравалі. 1932-1940 гады - перыяд падпольнага існавання партыі, пакуль яна не была легалізавана прэзідэнтам Мануэлем Прада. На прэзідэнцкіх выбарах 1945 года актывісты забяспечылі перамогу Хасэ Луісу Бустамантэ. Айя дэ ла Торэ стаў міністрам у новым урадзе і атрымаў магчымасць уплываць на ход палітычных і сацыяльных рэформ. У кастрычніку 1948 года апрысты падначаленыя камуністамі паднялі мяцеж, краіна каля месяца была ў стане анархіі. Гэтым скарысталіся ваенныя, яні ўзялі ўладу ў свае рукі. Хунта на чале з генералам Мануэлем Одрыя смясціла Бустамантэ і пачала ахоту за лідарамі апрыстаў. Айя дэ ла Торэ знайшоў прытулак у калумбійскай амбасадзе ў Ліме, дзе заставаўся да 1954 году, пакуль не пакінуў краіну. У ліпені 1956 году прэзідэнт Мануэль Прада-і-Угартэча адмяніў забарону на АПРА, і ў 1957 годзе Айя дэ ла Торэ павярнуўся на радзіму. Выступаў кандыдатам на прэзідэнтскія выбары ў 1962 годзе, але ваенныя колы не далі яму прыйсці да ўлады. Пасля гэтага не змог набыць страчанага палітычнага ўплыву. Памёр у 1979 годзе ў горадзе Ліма <ref>[http://www.hrono.ru/biograf/bio_a/aya_dela_tore.php Биографический указатель, Айя де ла Торре]</ref>.. |
||
{{Бібліяінфармацыя}} |
{{Бібліяінфармацыя}} |
Версія ад 14:36, 9 лютага 2019
Віктар Рауль Айя дэ Ла Торэ | ||||
---|---|---|---|---|
Víctor Raúl Haya de la Torre | ||||
| ||||
|
||||
|
||||
Нараджэнне |
22 лютага 1895 Трухільа Перу |
|||
Смерць |
2 жніўня 1979 (84 гады) Ліма Перу |
|||
Партыя | АПРА | |||
Адукацыя | ||||
Дзейнасць | палітык, адвакат, палітычны актывіст, палітычны тэарэтык, юрыст | |||
Навуковая дзейнасць | ||||
Навуковая сфера | палітыка[1] | |||
Узнагароды | ||||
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Віктар Рауль Айя дэ Ла Торэ (ісп.: Víctor Raúl Haya de la Torre); 22 лютага 1895 - 2 жніўня 1979 - перуанскі палітычны дзеяч левага толку, сацыёлаг, гісторык, філосаф [2].
Раннія гады
Нарадзіўся у горадзе Трухільа (Перу) у арыстакратычнай сям'і. Бацька Айя де ла Торэ выдаваў газету, у якой па маладосці працаваў і яго сын. Паступіў ва ўніверсітэт Сан-Маркас у Ліме, дзе ў яго сфарміраваліся ліберальныя ідэі, якіх ён прытрымліваўся на працягу ўсяго жыцця. Прыняў актыўны ўдзел ва ўстанаўленні 8-гадзіннага працоўнага дня для працоўных Лімы, садзейнічаў стварэнню прафсаюза тэкстыльшчыкаў. У студэнцкія гады ўдзельнічаў у арганізацыі вячэрніх школ для працоўных [3]. У 1919 - 1923 гадах А. де Ла Торре узначаліў студэнцкі рух у Перу за ўніверсітэтскую рэформу, супраць дыктатарскага рэжыму А.Легіі. У выніку гэтых падзей ён быў высланы з краіны, абаснаваўся ў Мексіцы.
Палітычная дзейнасць
Падчас свай эміграцыі ў Мексіцы вывучаў вопыт мексіканскай рэвалюцыі і сацыяльных рэформ, потым здзейскіў падарожжа ў СССР, Германію, Францыю, Вялікабрытанію для далейшага засваення тэорыі і практыкі сацыялізма. Айя дэ ла Торэ прыйшоў к выніку, што руская сістэма не падыходзіць для Лацінскай Амерыкі, вызначыў ідэю сацыялізма накіраваную на вызваленне ад эканамічных і палітычных аспектаў капіталізма пры тым, што захоўвалася прыватная ўласнасць і адзінства царквы. Яшчэ ў 1924 годзе Айя де ла Торэ заснаваў Амерыканскі народна-рэвалюцыйны альянс (АПРА). Пасля звяржэння Легіі ў 1930 годзе, Айя дэ ла Торэ вярнуўся ў Перу і пераўтварыў Альянс у Нацыянал-рэфармісцкую партыю (Апрысцкая партыя). Падчас выбарчай кампаніі апрысты справакавалі беспарадкі, партыя была забаронена, а яе лідары эмігрыравалі. 1932-1940 гады - перыяд падпольнага існавання партыі, пакуль яна не была легалізавана прэзідэнтам Мануэлем Прада. На прэзідэнцкіх выбарах 1945 года актывісты забяспечылі перамогу Хасэ Луісу Бустамантэ. Айя дэ ла Торэ стаў міністрам у новым урадзе і атрымаў магчымасць уплываць на ход палітычных і сацыяльных рэформ. У кастрычніку 1948 года апрысты падначаленыя камуністамі паднялі мяцеж, краіна каля месяца была ў стане анархіі. Гэтым скарысталіся ваенныя, яні ўзялі ўладу ў свае рукі. Хунта на чале з генералам Мануэлем Одрыя смясціла Бустамантэ і пачала ахоту за лідарамі апрыстаў. Айя дэ ла Торэ знайшоў прытулак у калумбійскай амбасадзе ў Ліме, дзе заставаўся да 1954 году, пакуль не пакінуў краіну. У ліпені 1956 году прэзідэнт Мануэль Прада-і-Угартэча адмяніў забарону на АПРА, і ў 1957 годзе Айя дэ ла Торэ павярнуўся на радзіму. Выступаў кандыдатам на прэзідэнтскія выбары ў 1962 годзе, але ваенныя колы не далі яму прыйсці да ўлады. Пасля гэтага не змог набыць страчанага палітычнага ўплыву. Памёр у 1979 годзе ў горадзе Ліма [4]..
Зноскі
- ↑ а б Czech National Authority Database Праверана 7 лістапада 2022.
- ↑ Энциклопедия Кругосвет, Айя де ла Торре
- ↑ Биографический указатель, Айя де ла Торре
- ↑ Биографический указатель, Айя де ла Торре