Міжнародны дзень роднай мовы: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

[дагледжаная версія]

← Папярэдняя праўка Наступная праўка →

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Лінейны

Версія ад 15:17, 4 кастрычніка 2019

Міжнародны дзень роднай мовы, міжнародны дзень матчынай мовы (на іншых афіцыйных мовах ААН: англ.: International Mother Language Day, ісп.: Día Internacional de la Lengua Materna, фр.: la Journée internationale de la langue maternelle, араб. اليوم العالمي للغة الأم‎‎, кіт.: 國際母語日, руск.: Международный день родного языка) — адмысловы дзень, абвешчаны на 30-й сесіі ЮНЕСКА па прапанове Бангладэш (1999). Мае на мэце заахвочванне моўнай разнастайнасці і шматмоўнай адукацыі, а таксама спрыянне ўсведамленню моўных і культурных традыцый, якія грунтуюцца на ўзаемаразуменні, цярпімасці і дыялогу. Дзень святкавання — 21 лютага быў абраны таму, што ў гэты дзень у 1952 загінулі пяць студэнтаў, якія змагаліся за наданне бенгальскай мове статусу дзяржаўнай у тагачасным Пакістане, усходняя частка якога пазней стала незалежнай дзяржавай Бангладэш.

Свята было заснавана рашэннем 30‑й сесіі Генеральнай канферэнцыі ЮНЕСКА ў лістападзе 1999 года і адзначаецца з 2000 года^[1] ЮНЕСКА мае намер стварыць сістэму адсочвання стану моў, якія знаходзяцца пад пагрозай знікнення, і садзейнічаць выпраўленню становішча. Паводле ацэнак ЮНЕСКА палова з 6 тысяч моў свету знаходзіцца пад пагрозай знікнення^[2]. Генеральная Асамблея ААН падтрымала рашэнне пра абвяшчэнне Міжнароднага дня роднай мовы^[3] і заклікала дзяржаў-членаў ААН і Сакратарыят ААН садзейнічаць абароне і захаванню ўсіх моў народаў свету.

Тэмы свята

2002 — «Моўная разнастайнасць» (лозунг Міжнароднага дня: «У галактыцы моваў кожная з іх — зорка»)
2004 — «Навучанне дзяцей»
2005 — «Брэйль і мовы знакаў»
2006 — «Мовы і кіберпрастора»
2007 — «Шматмоўная адукацыя»
2008 — «Міжнародны год моў»
2010 — «Міжнародны год збліжэння культур»^[4]
2011 — «Інфармацыйныя тэхналогіі і камунікацыі дзеля захавання і папулярызацыі моў і моўнае разнастайнасці»
2012 — «Шматмоўе ў інтарэсах інклюзіўнай адукацыі»
2013 — «Кніга для навучання на роднай мове»
2014 — «Мясцовыя мовы ў інтарэсах глабальнай граадзянскасці: навука ў цэнтры ўвагі»
2015 — «Інклюзіўная адукацыя пры дапамозе мовы. Мовы — гэта важна!»
2016 — «Якасць адукацыі, мова (мовы) выкладання і вынікі навучання»
2017 — «Устойлівая будучыня на аснове шматмоўнага навучання»
2018 — «Захаванне лінгвістычнай разнастайнасці і прасоўванне шматмоўя ў рамках дасягнення мэтаў устойлівага развіцця»
2019 — «Мовы карэнных народаў важныя для ўстойлівага развіцця, пабудовы міра і прымірэння»

Беларусь

Дні роднай мовы пачалі ладзіцца дзяржаўнымі ўстановамі Беларусі толькі ад часу залічэння ў 2009 годзе Арганізацыяй Аб'яднаных Нацый па пытаннях адукацыі, навукі і культуры беларускай мовы да ліку загрожаных. Ад таго часу бібліятэкі прысвячаюць святу кніжныя выставы беларускамоўных выданняў. Праводзяць мерапрыемствы, прысвечаныя Міжнароднаму дню роднай мовы, у т.л. у выставу «Захаваем моўную і культурную разнастайнасць і шматмоўе» ў Мінску. Музеі ладзяць публічныя чытанні беларускамоўных твораў мастацкай літаратуры пісьменнікамі, акцёрамі, мастакамі і дзяржаўнымі дзеячамі^[5]^[6].

З 2008 года Таварыства беларускай мовы праводзіць у гэты Дзень агульнабеларускія дыктоўкі паводле беларускамоўных твораў. Таксама праводзяцца прэзентацыі новых беларускамоўных кніг, беларускамоўныя дыскатэкі і канцэрты.

Зноскі

↑ Інфармацыя на старонцы ЮНЕСКА (англ.)
↑ Міжнародны дзень роднай мовы на сайце ЮНЕСКА (руск.)
↑ Рэзалюцыя № Α/RES/56/262
↑ http://www.tbm-mova.by/dzenrodnajmovy
↑ Бардзілоўская Н. Сёння Міжнародны дзень роднай мовы // Белтэлерадыёкампанія, 21.2.2012
↑ Пастушэнка Т. Мінкультуры заклікае актыўней выкарыстоўваць у штодзённым жыцці беларускую мову // Беларускае тэлеграфнае агенцтва, 22.2.2012

Гл. таксама

Міжнародны год моў (2018 год)
Міжнародны год моў карэнных народаў (2019 год)

Спасылкі

Шаблон:Пачатак артыкула

[UNESCO-1] Інфармацыя на старонцы ЮНЕСКА (англ.)

[2] Міжнародны дзень роднай мовы на сайце ЮНЕСКА (руск.)

[3] Рэзалюцыя № Α/RES/56/262

[4] ttp://www.tbm-mova.by/dzenrodnajmovy

[5] Бардзілоўская Н. Сёння Міжнародны дзень роднай мовы // Белтэлерадыёкампанія, 21.2.2012

[6] Пастушэнка Т. Мінкультуры заклікае актыўней выкарыстоўваць у штодзённым жыцці беларускую мову // Беларускае тэлеграфнае агенцтва, 22.2.2012

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

@@ Радок 1: / Радок 1: @@
 [[Файл:Shaheed minar Roehl.jpg|thumb|350px|[[Шахід-Мінар]], ці Манумент мучанікам у [[Бангладэш]] усталяваны як помнік ахвярам 21 лютага 1952 года падчас маніфестацыі [[Барацьба за статус бенгальскай мовы|руха за статус бенгальскай мовы]]]]
-'''Міжнародны дзень роднай мовы''', '''міжнародны дзень матчынай мовы''' (на іншых афіцыйных мовах ААН: {{lang-en|International Mother Language Day}}, {{lang-es|Día Internacional de la Lengua Materna}}, {{lang-fr|la Journée internationale  de la langue maternelle}}, {{lang-ar|اليوم العالمي للغة الأم}}, {{lang-zh|國際母語日}}, {{lang-ru|Международный день родного языка}}) — адмысловы дзень, абвешчаны на 30-й сесіі [[ЮНЕСКА]] па прапанове [[Бангладэш]] ([[1999]]). Мае на мэце заахвочванне моўнай разнастайнасці і шматмоўнай адукацыі, а таксама спрыянне ўсведамленню моўных і культурных традыцый, якія грунтуюцца на ўзаемаразуменні, цярпімасці і дыялогу. Дзень святкавання — [[21 лютага]] быў абраны таму, што ў гэты дзень у [[1952]] загінулі пяць студэнтаў, якія змагаліся за наданне [[бенгальская мова|бенгальскай мове]] статусу дзяржаўнай у тагачасным [[Пакістан]]е, усходняя частка якога пазней стала незалежнай дзяржавай Бангладэш.
+'''Міжнародны дзень роднай мовы''', '''міжнародны дзень [[Родная мова|матчынай мовы]]''' (на іншых афіцыйных мовах ААН: {{lang-en|International Mother Language Day}}, {{lang-es|Día Internacional de la Lengua Materna}}, {{lang-fr|la Journée internationale  de la langue maternelle}}, {{lang-ar|اليوم العالمي للغة الأم}}, {{lang-zh|國際母語日}}, {{lang-ru|Международный день родного языка}}) — адмысловы дзень, абвешчаны на 30-й сесіі [[ЮНЕСКА]] па прапанове [[Бангладэш]] ([[1999]]). Мае на мэце заахвочванне моўнай разнастайнасці і шматмоўнай адукацыі, а таксама спрыянне ўсведамленню моўных і культурных традыцый, якія грунтуюцца на ўзаемаразуменні, цярпімасці і дыялогу. Дзень святкавання — [[21 лютага]] быў абраны таму, што ў гэты дзень у [[1952]] загінулі пяць студэнтаў, якія змагаліся за наданне [[бенгальская мова|бенгальскай мове]] статусу дзяржаўнай у тагачасным [[Пакістан]]е, усходняя частка якога пазней стала незалежнай дзяржавай Бангладэш.
 Свята было заснавана рашэннем 30‑й сесіі Генеральнай канферэнцыі ЮНЕСКА ў лістападзе 1999 года і адзначаецца з 2000 года<ref name="UNESCO">[http://portal.unesco.org/culture/en/ev.php-URL_ID=38724&URL_DO=DO_TOPIC&URL_SECTION=201.html Інфармацыя на старонцы ЮНЕСКА] {{ref-en}}</ref> ЮНЕСКА мае намер стварыць сістэму адсочвання стану моў, якія знаходзяцца пад пагрозай знікнення, і садзейнічаць выпраўленню становішча. Паводле ацэнак ЮНЕСКА палова з 6 тысяч моў свету знаходзіцца пад пагрозай знікнення<ref>[http://www.unesco.org/new/ru/media-services/single-view/news/focus_on_new_information_technologies_for_international_mother_language_day/ Міжнародны дзень роднай мовы] на сайце ЮНЕСКА{{ref-ru}}</ref>. Генеральная Асамблея ААН падтрымала рашэнне пра абвяшчэнне Міжнароднага дня роднай мовы<ref>Рэзалюцыя № Α/RES/56/262</ref> і заклікала дзяржаў-членаў ААН і Сакратарыят ААН садзейнічаць абароне і захаванню ўсіх моў народаў свету.