Алесь Асіпенка
Алесь Асіпенка | |
---|---|
Асабістыя звесткі | |
Дата нараджэння | 7 верасня 1919 |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 6 жніўня 1994 (74 гады) |
Месца смерці | |
Пахаванне | |
Грамадзянства | |
Альма-матар | |
Месца працы | |
Прафесійная дзейнасць | |
Род дзейнасці | пісьменнік, дзіцячы пісьменнік, празаік, сцэнарыст |
Мова твораў | беларуская |
Грамадская дзейнасць | |
Член у | |
Прэміі | |
Узнагароды |
Алесь (Аляксандр Харытонавіч) Асіпенка (7 верасня 1919, в. Пушкары, Віцебскі раён — 6 жніўня 1994[1]) — беларускі пісьменнік, сцэнарыст. Заслужаны работнік культуры БССР (1979).
Біяграфія
[правіць | правіць зыходнік]Нарадзіўся ў сялянскай сям’і. Вучыўся на гістарычным факультэце Віцебскага педагагічнага інстытута (1939—1940). Працаваў настаўнікам у Рудаках пад Віцебскам (1940—1941). У 1942 г. — партызан, памочнік камісара па камсамолу партызанскага атрада № 7 брыгады Аляксея Данукалава на Віцебшчыне. У снежні 1942 г. адпраўлены ў тыл — лячыўся ў шпіталі, вучыўся ў школе партызанскага руху, на партыйна-савецкіх курсах. У 1943 накіраваны на камсамольскую работу ў Горацкі раён Магілеўскай вобл. З 1944 — карэспандэнт, літсупрацоўнік, загадчык аддзела, намеснік рэдактара, з 1952 — рэдактар газеты «Чырвоная змена». У 1955 годзе завочна скончыў Мінскі педагагічны інстытут. У 1953—1972 — загадчык аддзела, адказны сакратар, намеснік галоўнага рэдактара, галоўны рэдактар часопіса «Маладосць». У 1972—1976 гг. — галоўны рэдактар сцэнарнага аддзела кінастудыі «Беларусьфільм», у 1976—1980 — галоўны рэдактар штотыднёвіка «Літаратура і мастацтва».
Член Саюза пісьменнікаў Беларусі з 1957 года[2].
Памёр 6 жніўня 1994 года ў Мінску. Пахаваны на Чыжоўскіх могілках Мінска (сектар 1/1д, рад 2, уч. 5)[2].
Творчасць
[правіць | правіць зыходнік]Дэбютаваў апавяданнем у 1945. Аўтар раманаў «Вогненны азімут» (1966), «Непрыкаяны маладзік» (1974, поўнае выд. 1982), «Святыя грэшнікі» (1988). Аўтар зборнікаў апавяданняў і аповесцей «Лёд растае» (1958), «Подых кветак і працы» (1960), «Дарога ў даль» (1962), «Крокі» (1971), «Парогі» (1973), «Абжыты кут» (1964), «Жыта» (1968), «Канец бабінага лета» (1975), «Два дні і дзве ночы» (1977), «Пяцёра адважных» (1985).
Зрабіў літаратурны запіс кнігі А. Дзенісевіча «Орлиное племя» (1970). Аўтар сцэнарыяў мастацкіх фільмаў «Пяцёра адважных» (1971), «Канец бабінага лета» (1982), «Трывогі першых птушак» (1986). Сааўтар сцэнарыяў мастацкіх фільмаў «Ясь і Яніна» (з С. Паляковым, 1974), «Трэцяга не дадзена» (з І. Балгарыным і М. Пяцігорскай, 1980), «Кожны трэці» (з Н. Сафаравым, 1980).
Узнагароды
[правіць | правіць зыходнік]Узнагароджаны ордэнамі Айчыннай вайны I і II ступені, двума ордэнамі Працоўнага Чырвонага Сцяга, «Знак Пашаны» і медалямі. Лаўрэат прэміі Ленінскага камсамола Беларусі (1974) за літаратурны запіс кнігі А. Дзенісевіча «Орлиное племя», Літаратурнай прэміі імя І. Мележа (1981) за раман «Непрыкаяны маладзік».
Бібліяграфія
[правіць | правіць зыходнік]- Выбраныя творы. У 2-х т., 1979;
- Выбраныя творы. У 3-х т., 1989—1990.
Зноскі
- ↑ Знаменитые люди Витебщины Архівавана 5 мая 2009. (руск.)
- ↑ а б Аблажэй — Брыль – Белліт (14 ліпеня 2023). Праверана 18 ліпеня 2024.
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Асіпенка Алесь // Беларускія пісьменнікі: Біябібліяграфічны слоўнік. У 6 т. / пад рэд. А. І. Мальдзіса. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 1992—1995.
- Асіпенка Алесь // Беларускія пісьменнікі (1917—1990): Даведнік / Склад. А. К. Гардзіцкі. Нав. рэд. А. Л. Верабей. — Мн.: Мастацкая літаратура, 1994. — 653 с.: іл. — 22 000 экз. — ISBN 5-340-00709-X.
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- Знаменитые люди Витебщины Архівавана 5 мая 2009. (руск.)
- Нарадзіліся 7 верасня
- Нарадзіліся ў 1919 годзе
- Нарадзіліся ў Віцебскім павеце (Расійская імперыя)
- Памерлі 6 жніўня
- Памерлі ў 1994 годзе
- Памерлі ў Мінску
- Пахаваныя на Чыжоўскіх могілках
- Выпускнікі Віцебскага дзяржаўнага ўніверсітэта імя П. М. Машэрава
- Выпускнікі БДПУ імя Максіма Танка
- Супрацоўнікі газеты «Чырвоная змена»
- Супрацоўнікі часопіса «Маладосць»
- Постаці Беларусьфільма
- Супрацоўнікі газеты «Літаратура і мастацтва»
- Члены Саюза пісьменнікаў СССР
- Члены Саюза беларускіх пісьменнікаў
- Лаўрэаты літаратурнай прэміі імя Івана Мележа
- Лаўрэаты прэміі Ленінскага камсамола БССР
- Кавалеры ордэна Айчыннай вайны I ступені
- Кавалеры ордэна Айчыннай вайны II ступені
- Кавалеры ордэна Працоўнага Чырвонага Сцяга
- Кавалеры ордэна «Знак Пашаны»
- Заслужаныя работнікі культуры Беларускай ССР
- Асобы
- Пісьменнікі паводле алфавіта
- Пісьменнікі Беларусі
- Сцэнарысты Беларусі
- Нарадзіліся ў Віцебскім раёне