Біялюмінесцэнцыя

Біялюмінесцэнцыя святляка звычайнага (Lampyris noctiluca)

Свячэнне мора, абумоўленае дынафлагелятамі (грэбень хвалі)

Біялюмінесцэнцыя — здольнасць жывых арганізмаў свяціцца, дасягаецца самастойна або з дапамогай сімбіёнтаў. Назва паходзіць ад грэчаскага слова «біяс», што азначае жыццё, і лацінскага «люмен» — святло. Святло ствараецца ў больш высока развітых арганізмаў у спецыяльных свяцільных органах (напрыклад у фотафорах рыб), у аднаклетачных эукарыёт. Асноўныя — у адмысловых арганоідах, а ў бактэрый — у цытаплазме. Біялюмінесцэнцыя грунтуецца на хімічных працэсах, пры якіх энергія, якая вызваляецца, выдзяляецца ў форме святла. Такім чынам, біялюмінесцэнцыя з’яўляецца асаблівай формай хемілюмінесцэнцыі.

Гл. таксама

• Люмінесцэнцыя
• Флуарэсцэнцыя
• Фасфарасцэнцыя
• Соналюмінесцэнцыя
• Электрафасфарэсцэнцыя
• Хемілюмінесцэнцыя

Літаратура

• Osamu Shimomura: Bioluminescence: Chemical Principles and Methods. Word Scientific Publishing Company 2006; ISBN 981-256-801-8
• Widder, EA. (2010): Bioluminescence in the ocean: origins of biological, chemical, and ecological diversity. In: Science 328(5979); 704—708; PMID 20448176; doi:10.1126/science.1174269
• Aldo Roda: Chemiluminescence and Bioluminescence. Royal Society of Chemistry 2011; ISBN 978-1-84755-812-1

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Біялюмінесцэнцыя