Жак Кало

Жак Кало
Jacques Callot
Жак Кало. Партрэт невядомага мастака па гравюры Л. Ворстэрмана і малюнку А. Ван Дэйка. Палац Капут (Патсдам).
Дата нараджэння	1592[…] ці 25 сакавіка 1592(1592-03-25)
Месца нараджэння	Нансі, Герцагства Латарынгія
Дата смерці	25 сакавіка 1635(1635-03-25) ці 24 сакавіка 1635(1635-03-24)
Месца смерці	Нансі, Герцагства Латарынгія
Падданства	Францыя
Грамадзянства	Герцагства Латарынгія
Род дзейнасці	мастак-гравёр, майстар афорту, рысавальнік
Заступнікі	Козіма II Медычы
Уплыў	Philippe Thomassin[d], Жак дэ Беланж і Israël Henriet[d]
Уплыў на	François Collignon[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Жак Кало (фр.: Jacques Callot; паміж 25 сакавіка і 21 жніўня 1592, Нансі — 24 ці 25 сакавіка 1635, Нансі) — французскі гравёр і малявальшчык. Найбуйнейшы майстар афорта (усяго стварыў звыш 1500 гравюр), вынаходнік новай яго разнавіднасці.

Біяграфія

Бурлескны скрыпач

Жак Кало нарадзіўся ў 1592 ці 1593 г. у Нансі, у шматдзетнай сям’і Жана Кало, герольда Латарынгіі. З дзяцінства цікавіўся маляваннем, імкнучыся намаляваць усё, што бачыў на вуліцы. У 1609 годзе адправіўся пешшу ў Рым, паводле адной з версій — з вандроўнымі цыганамі.

Першапачаткова вучыўся ў Фларэнцыі, у жывапісца і гравёра Рэміджа Кантагаліны, а затым у Рыме, у майстэрні вядомага гравёра Антоніа Тэмпесты, дзе юны мастак асвоіў мастацтва афорта. З 1611 г. Кало працаваў ва Фларэнцыі, дзе ў 1612 годзе паступіў вучыцца ў майстэрню Джуліа Парыджы. У далейшым ён часта супрацоўнічаў з Джуліа Парыджы, выпрабаваўшы яго ўплыў, і з Рэміджа Кантагалінам. Такія шматстайныя сувязі характэрны для мастацкага жыцця Італіі і Францыі перыяду барока і маньерызму.

У 1610-я гг. стаў адным з галоўных афарміцеляў свят і ўяўленняў пры двары герцагаў Медычы. У 1617 г. адкрыў новы від кіслотатрывалага лаку (фр.: vernis dur), які дазволіў яму істотна змяніць і ўдасканаліць тэхніку гравіравання.

Жахі вайны. Павешаныя, 1633 год

Пасля смерці ў 1621 г. фларэнційскага заступніка Козіма II Медычы Кало вярнуўся ў роднай Нансі, дзе стаў прыдворным мастаком герцага Латарынгскага Карла IV. У 1627 г. па запрашэнні інфанты Ізабелы наведаў Нідэрланды, у 1629-30 гг. жыў у Парыжы. Падарожжы Кало знайшлі адлюстраванне ў яго вострахарактарных працах, на якіх ён маляваў тыпажы і краявіды Галандыі, Італіі, Францыі, ствараў партрэты вайскоўцаў, цыркачоў, жабракоў, акцёраў і іншых.

Найбольшае прызнанне прынесла Кало серыя буйнафарматных афортаў «Вялікія бедствы вайны», якая захавала хаос і жахі, у якія пагрузіла Еўропу Трыццацігадовая вайна. Гісторыкі называюць гэтыя афорты першым антываенным (пацыфісцкім) выказваннем у гісторыі.

Людовік XIII прапанаваў Кало высокааплатную працу, але мастак адмовіўся. Паводле адной з версій, ён, быўшы патрыётам Латарынгіі, не мог прабачыць каралю той факт, што французскія войскі разарылі гэтае герцагства. Кало памёр у Нансі ва ўзросце 43 гадоў.

Яго пляменнікам быў Клод Кало (каля 1620—1687), прыдворны мастак трох польскіх каралёў і вялікіх князёў літоўскіх Яна II Казіміра, Міхаіла Карыбута Вішнявецкага і Яна III Сабескага.

Уплыў і спадчына

Творчасць Кало была надзвычай папулярнай сярод рамантыкаў, «фантазіі» ў яго манеры пісалі Э. Т. А. Гофман, А. Бертран. У XX стагоддзі яго працамі натхняліся кампазітар Густаў Малер, скульптар Альберта Джакамеці.

Большая частка гравіраваных дошак Кало захавалася і знаходзіцца ў Музеі Латарынгіі (Нансі).

Творы

Забіццё нявінных

• Серыя «Вялікія бедствы вайны»
• Серыя «Персанажы італьянскага тэатра»
• Серыя «Капрычы», 1617, 1623
• Серыя «Балі», 1622
• Серыя «Жыццё блуднага сына»
• Серыя «Габі»
• Серыя «Месяцы»
• Серыя «Цыгане»
• Серыя «Латарынгскае дваранства»
• Серыя «Жабракі»
• Серыя «Тры Панталанэ»
• Серыя «10 італьянскіх пейзажаў»

Літаратура

• Агратина Е. Е.. Комедия дель арте в творчестве Жака Калло // Academia: Танец. Музыка. Театр. Образование.. — М. : МГАХ, 2016. — № 1 (41). — С. 44—56. — ISSN 2227-4855.
• Бенуа А. Жак Калло // Художественные письма. 1930—1936 гг. — М., 1997.
• Бенуа А. История живописи всех времен и народов : у 4 т. — СПб. : ИД «Нева», 2004. — Т. 4. — 448 с. — ISBN 5-7654-3988-8.
• Власов В. Калло Жак // Стили в искусстве : словарь : у 3 т. / В. Г. Власов. — СПб. : Кольна, 1996. — Т. 2. — С. 376. — 543 с. — ISBN 5-88737-005-X.
• Гликман А. С.. Жак Калло. — Л. — М. : Искусство, 1959. — 180 с.
• Махо П. Г.. Маньяско и Калло. К вопросу о художественной традиции в искусстве Италии конца XVII — первой половины 18 века // Итальянский сборник. — СПб., 1997. — № 2. — С. 104—112.
• Офорты Жака Калло (1592/93-1635) : [каталог выставки / авт. вступ. ст. и кат.: Н. О. Веденеева]. — Екатеринбург, 2010. — ISBN 978-5-904071-40-0.
• План П.-П. Жак Калло / Пьер Поль План ; Пер. с фр. Н. Д. Волкова под ред. и с введ. проф. А. А. Сидорова. — М. : Новая Москва, 1924. — 89 с.
• Прокофьев В. Н. О Жаке Калло: Искусство Франции XVII века // Статьи разных лет. — М., 1985. — С. 20—25.
• Freitag W. M. Art Books: A Basic Bibliography of Monographs on Artists, Second Edition / Wolfgang M. Freitag, ed.. — 2nd ed.. — New York, London : Garland Publishing, 1997. — P. 54–55. — (Garland Reference Library of the Humanities). — ISBN 0-8240-3326-4. — ISBN 1134830416.
• Averill E. Eyes on the World : (en) / By Esther Averill. — New York : Funk & Wagnalls, 1969. — X, 166 p.
• Bechtel E. de T. Jacques Callot (англ.). — N. Y., 1955.
• Callot (Jacques) // Dictionnaire critique et documentaire des peintres, sculpteurs, dessinateurs et graveurs de tous les temps et de tous les pays, par un groupe d'écrivains spécialistes français et étrangers : (fr) : in 10 vol. / entièrement refondue, revue et corrigée sous la direction des héritiers de E. Bénézit. — Nouvelle edition. — Paris : Gründ, 1976. — Vol. 2 : Betto — Chilingovsky. — P. 464–465. — 728 p. — ISBN 2-7000-0150-8. — OCLC 1148795413.
• Lieure J. Jacques Callot : (fr) : in 5 vol. — Paris, 1924–1929.
• Russell H. D. Callot, Jacques / H. Diane Russell // The Dictionary of Art : (en) : in 34 vols. / edited by Jane Turner. — New York : Grove's Dictionaries, 1996. — Vol. 5 : Brugghen, ter to Casson. — P. 437–439. — 928 p. — ISBN 1-884446-00-0. — OCLC 1033664864.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Жак Кало
• А. А. С. Калло, Жак // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.
• Кало Жак. Карціны і біяграфія.