Перайсці да зместу

Падмасамбхава

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Падмасамбхава
тыб.: པད་མ་འབྱུང་གནས་
Дата нараджэння 717[1]
Месца нараджэння
Дата смерці 762[1]
Род дзейнасці бхікшу
Кірунак ваджраяна
Перыяд сярэднявечча
Асноўныя інтарэсы тэалогія, філасофія
Вядомыя вучні Nyak Lotsawa Yeshe Shyönnu[d][2], Khar Chen Pal Gyi Wangchuk[d][2], yudra nyingpo[d][2], balpobha sudhara[d][2], A Tsar Yeshe Yang[d][2], Denma Tsemang[d][2], Namkha Nyingpo[d][2], Трысонг Дэцэн[d][2], Namkhai Nyingpo[d][2], Sokpo Pelgyi Yeshe[d][2], Lang Pelgyi Sengge[d][2], Langdro Konchok Jungne[d][2], Vairocana[d][2], Khyé'u Chung Lotsawa[d][2], Gyelwai Lodro[d][2], Lasum Gyelwa Jangchub[d][2], Lhalung Pelgyi Dorje[d][2], Pal Gyi Sengé[d][2], Gyelwa Chokyang[d][2], Kawa Peltsek[d][2], Nubchen Sanggye Yeshe[d][2], Ma Rinchen Chok[d][2], Dorje Dudjom[d][2], Yeshe De[d][2], Yeshe Tsogyel[d][2] і Odren Pelgyi Wangchuk[d][2]
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Падмасамбха́ва (санскр.: पद्मसंभव; каля 717762 гг.), таксама гуру Рынпачэ́ (тыб.: པདྨ་འབྱུང་གནས།) — індыйскі будысцкі філосаф, адзін з распаўсюджвальнікаў напрамку ваджраяна ў Тыбеце. У тыбецкім будызме разглядаецца як адно з увасабленняў Буды.

Лічыцца, што нарадзіўся ў краіне Удыяна, якая на думку большасці сучасных даследчыкаў месцілася ў горнай мясцовасці на поўначы сучаснага Пакістана. Быў знойдзены мясцовым валадаром у кветке лотаса, таму і атрымаў сваё імя, якое значыла «народжаны ў лотасе». Выхоўваўся пры двары, але жадаў прысвяціць сваё жыццё духоўным пошукам. Падчас выканання сакральнага танца выпадкова забіў сына аднаго з прыдворных і быў выгнаны. Жыў на могілках, дзе займаўся духоўнымі практыкаваннямі, асвоіў ёгу, пазнаёміўся з вучэннем ваджраяны. Ужо да місіянерскай дзейнасці ў Тыбеце стаў знакамітым. Згодна паданню, валадар краіны Манды на тэрыторыі Хімачал-Прадэш быў раз'юшаны каханнем яго дачкі да філосафа-жабрака і прыняў рашэнне пакараць Падмасамбхаву смерцю, але алей, які прынеслі для яго спалення, ператварыўся ў свяшчэннае возера Рэвалсар.

У 749 г. быў запрошаны ў Тыбет валадаром Трысонгам Дэцэнам, калі тыбецкія дэманы запярэчылі будаўніцтву будысцкага кляштара. Падмасамбхава здолеў падначаліць іх і зрабіць сваімі памагатымі. Заснаваў каля Лхасы першы ў Тыбеце будысцкі кляштар Сам’е. Меў 25 вучняў, галоўным з якіх быў сам Трысонг Дэцэн. Наведваў розныя куты Тыбета і захоўваў там святыні, пазней 108 святынь былі знойдзеныя манахамі ньінгма. Вучаніца Ешэ Цаг’ял занатоўвала яго выказванні. Пасля заканчэння місіі ў Тыбеце паехаў на мяжу з Непалам, адкуль узнёсся на неба.

У Падмасамбхавы было 5 тантрычных спадарожніц. Іх называюць «дакіні мудрасці» (гл. Рэлігія тыбетцаў) і «пяць умілаваных». Іх імёны:

  • Мандарава Захора, князёўна з краіны Манды на тэрыторыі сучаснага штата Хімачал-Прадэш
  • Белвонг Каласідхі — сірата, выхаваная Мандаравай
  • Шак’я Дэві, князёўна з Непала, выгадаваная дзякуючы малаку малпаў
  • Ешэ Цаг’ял, тыбецкая князёўна з роду Харчэн, жонка валадара Трысонга Дэцэна
  • Ташы К’едрэн — жанчына-качэўніца з Гімалаяў

У тыбецкай традыцыі Падмасамбхава мае 8 праяў:

  • Гуру Ург’ен Даржэ Ченг
  • Гуру Шак’я Сэнгэ
  • Гуру Пема Г’ял-по
  • Гуру Падмасамбхава
  • Гуру Ладэн Чаксеэ
  • Гуру Ньіма Одзэр
  • Гуру Даржэ Драло
  • Гуру Сэнгэ Дралог

Зноскі

  1. а б Virtual International Authority File[Dublin, Ohio]: OCLC, 2003. Праверана 25 мая 2018.
  2. а б в г д е ё ж з і к л м н о п р с т у ф х ц ч ш э Buddhist Digital ArchivesBuddhist Digital Resource Center. Праверана 9 мая 2021.