Пракоп Вялікі

Пракоп Вялікі
чэшск.: Prokop Holý чэшск.: Prokop Veliký
Род дзейнасці	святар, ваенны
Дата нараджэння	1380
Месца нараджэння	Каралеўства Багемія, Землі багемскай кароны, Свяшчэнная Рымская імперыя
Дата смерці	30 мая 1434
Месца смерці	Ліпаны[d], Sáros County[d], Каралеўства Венгрыя
Веравызнанне	Каталіцкая Царква
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Пракоп Вялікі

Пракоп Вялікі (чэшск.: Prokop Veliký), таксама вядомы як Пракоп Голы (чэшск.: Prokop Holý ці лац.: Prokopius Rasus) (каля 1380 — 30 мая 1434, Ліпаны) — радыкальны гусіцкі правадыр, палітык і вайскавод. З 1426 гады — асноўны ідэолаг і палітычны дзеяч табарытаў. Загінуў у бітве пад Ліпанамі.

Першапачаткова Пракоп быў утраквістам (памяркоўнае крыло гусітаў), жанатым святаром, родам з уплывовай пражскай сям’і. Пачаўшы як святар, Пракоп стаў найболей выбітным правадыром табарытаў у познім перыядзе гусіцкіх войн. Не быўшы непасрэдным пераемнікам Яна Жыжкі, ён камандаваў войскамі Табара пры перамогах над немцамі і каталікамі ў бітвах пры Усці-над-Лабем у 1426 і Домажліцах у 1431. Пераканаўчае паражэнне, нанесеная крыжакам Свяшчэннай Рымскай імперыі, прывяла да мірных перамоў у Хебе паміж гусітамі і прадстаўнікамі Базельскага сабора (1432).

Пракоп дзейнічаў як лідар табарытаў у іх рэйдах у Венгрыю і Германію, асабліва ў 1429, пры рэйдзе чэшскага войска ў Саксонію і Нюрнберг. Аднак гусіты не ставілі за мэту захопліваць нямецкія землі, і ў горадзе Кульмбах быў складзена мірная дамова з бургграфам нюрнбергскім Фрыдрыхам I, па якім гусіты пакінулі межы Германіі. Калі чэхі пачалі перамовы з імператарам Жыгімонтам і Базельскім саборам, Пракоп узначаліў пасольства, адпраўленае ў Базель. Перамовы скончыліся безвынікова, і пасольства вярнулася ў Чэхію.

Пасля няўдачы ў дасягненні кампрамісу з каталікамі чэшская знаць, як утраквістская, так і каталіцкая, сфармавала канфедэрацыю для супрацьдзеяння радыкальнаму гусізму, які з прычыны поспехаў Табара карыстаўся вялікай папулярнасцю ў гарадах Чэхіі. Барацьба пачалася ў Празе, дзе жыхары Старога Горада атрымалі верх над радыкальным Новым Горадам. Пракоп выклікаў на дапамогу Пракопа Малога, які камандаваў войскам табарытаў, і паўстаў умацаваным лагерам пад Прагай. 30 траўня 1434 гады іх войска было атакавана і разбіта аб’яднанымі сіламі утраквістаў і каталікоў у бітве пры Ліпанах. Абодва Пракопа былі забіты ў баі.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Пракоп Вялікі
• Прокоп Великий — артыкул з Вялікай савецкай энцыклапедыі (3-е выданне)