Перайсці да зместу

Эдмунд Гусерль

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Эдмунд Гусерль
ням.: Edmund Gustav Albrecht Husserl
Дата нараджэння 8 красавіка 1859(1859-04-08)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 27 красавіка 1938(1938-04-27)[1][2][…] (79 гадоў)
Месца смерці
Грамадзянства
Жонка Malvine Husserl[d][6]
Род дзейнасці матэматык, філосаф, выкладчык універсітэта, phenomenologist
Навуковая сфера філасофія, фенаменалогія, эпістэмалогія, transcendental philosophy[d][7] і Ідэалізм[7]
Месца працы
Навуковая ступень доктар[d] (1883), прафесар[8] і прыват-дацэнт[8]
Альма-матар
Навуковы кіраўнік Леа Кёнігсбергер[d] і Carl Stumpf[d]
Школа/традыцыя Фенаменалогія
Кірунак Заходняя філасофія
Перыяд Філасофія XX стагоддзя
Асноўныя інтарэсы Эпістэмалогія, Матэматыка
Значныя ідэі Фенаменалагічная рэдукцыя, Эпахэ, Натуральная ўстаноўка, Наэма, Наэзіс, Ідэацыя
Аказалі ўплыў Франц Брэнтана, Карл Штумпф, Рэнэ Дэкарт, Готлаб Фрэгэ, Кант
Зведалі ўплыў Эйген Фінк, Курт Гёдэль, Марцін Хайдэгер, Жак Дэрыда, Бернар Стыглер, Эмануэль Левінас, Марыс Мерло-Панці, Жан-Поль Сартр, Макс Шэлер, Эдзіт Штайн, Энца Пачы, Рудольф Карнап, Аляксандр Кайрэ, Раман Інгардэн, Антоніа Мільян-Пуэльес, Хана Арэнт, Лешак Калакоўскі, Ян Патачка, Леа Штраус, Густаў Шпет, Аляксей Лосеў
Вядомыя вучні Carlos Astrada[d], Марцін Хайдэгер, San Edith Stein[d], Günther Anders[d] і Eugen Fink[d]
Член у
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Эдмунд Гусерль (Гусэрль) (ням.: Edmund Husserl; 1859 — 1938) — нямецкі філосаф.

Прафесар у Гале, Гётынгене, Фрайбургу. Аўтар прац «Лагічныя даследаванні» (Т. 1-2; 1900—1901), «Філасофія як дакладная навука» (1911) і інш.

Светапогляд

[правіць | правіць зыходнік]

Заснавальнік фенаменалогіі. Паводле Гусерля, філасофія не мае дачынення ні да навакольнага свету, ні да навук, што яе вывучаюць; яе прадмет — толькі з'явы (феномены) свядомасці, якія разглядаюцца як адзіныя і непасрэдна дадзеныя. Лічыў асабістыя перажыванні суб'екта, яго ўспрыманне і інтуіцыю асноўным крытэрыем ісціны. Вылучыў ідэю «жыццёвага свету» як першаснага сацыяльна-культурнага вопыту. Сцвярджаў, што з дапамогай рэканструкцыі «жыццёвага свету» мінулых культур можна вытлумачыць змест і глыбінную сутнасць пісьмовых помнікаў розных гістарычных эпох. Погляды Э. Гусерля паўплывалі на станаўленне і развіццё філасофскай антрапалогіі, экзістэнцыялізму, іншых філасофскіх кірункаў.

Беларускія пераклады

[правіць | правіць зыходнік]

Зноскі

[правіць | правіць зыходнік]
  1. ↑ а б Landgrebe L. M. Edmund Husserl // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
  2. ↑ а б Edmund Husserl // Nationalencyklopedin — 1999. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. ↑ The Fine Art Archive — 2003. Праверана 1 красавіка 2021.
  4. ↑ Vědecká knihovna v Olomouci Edmund Husserl // REGO Праверана 1 красавіка 2024.
  5. ↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #118555006 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 30 снежня 2014.
  6. ↑ Bakewell S. Au café existentialiste — Éditions Albin Michel, 2018. — P. 489. — ISBN 978-2-253-25783-7
  7. ↑ а б Czech National Authority Database Праверана 7 сакавіка 2023.
  8. ↑ а б в г Precht R. D. Sei du selbst: Eine Geschichte der Philosophie III — 2019. — Т. 3.
  9. ↑ а б в г Precht R. D. Sei du selbst: Eine Geschichte der Philosophie III — 2019. — Т. 3. Праверана 29 ліпеня 2021.

Літаратура

[правіць | правіць зыходнік]
  • Беларуская энцыклапедыя. Т. 5. — Мн., 1997. — С. 543.
  • Великие мыслители Запада. — М., 1998. — С. 608.
  • Гусерль Эдмунд // Культуралогія: Энцыклапедычны даведнік / Уклад. Э. Дубянецкі. — Мн.: БелЭн, 2003. ISBN 985-11-0277-6.

Спасылкі

[правіць | правіць зыходнік]
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Эдмунд_Гусерль&oldid=4718973"