Ада Элізабет Чэстэртан

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Ада Элізабет Чэстэртан
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння 1888, 30 чэрвеня 1869(1869-06-30) ці 1870[1]
Месца нараджэння
Дата смерці 20 студзеня 1962(1962-01-20)[2][1]
Месца смерці
Грамадзянства
Муж Сэсіл Чэстэртан[d]
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці пісьменніца, журналістка, філантроп, драматург, навэліст, тэатральны крытык

Ада Элізабет Чэ́стэртан (англ.: Ada Elizabeth Chesterton, дзявочае прозвішча Джонс (Jones), пісала пад псеўданімам Сесіл Чэстэртан (Cecil Chesterton); 30 чэрвеня 1869, Далвіч, Лондан, Брытанская імперыя — 20 студзеня 1962, Лондан, Злучанае Каралеўства) — брытанская журналістка, пісьменніца, філантропка, сацыялістка[3].

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Ада Джонс (пазней Чэстэртан) нарадзілася ў Далвічы ў 1869 годзе. Пачала працаваць на Фліт-стрыт ва ўзросце шаснаццаці гадоў.

Яна была вядома тым, што пісала пад псеўданімамі: John Keith Prothero і Mrs Cecil Chesterton[4].

У яе былі адносіны на працягу ўсяго жыцця з Сесілам Чэстэртанам, які таксама быў журналістам і братам пісьменніка Гілберта Чэстэртана[5].

Ада Джонс і Сесіл Чэстэртан пабраліся шлюбам у 1916 годзе, перш чым ён пайшоў служыць салдатам падчас Першай сусветнай вайны. Яе муж выжыў пасля ранення, але з часам захварэў на нефрыт. Ада Чэстэртан прыехала да яго ложка непасрэдна перад смерцю, і яна была адзінай чаліцай сям'і на яго паховінах[6].

Пасля смерці мужа яна з'ехала ў Польшчу на сродкі Daily Express. Наведала СССР і напісала дзве кнігі ўражанняў-успамінаў.

Працавала драматычнай крытыцай у часопісе G. K.'s Weekly свайго швагра[7].

Разам з Ральфам Нілам напісала некалькі п’есаў.

Яна стварыла дамы-прытулкі Сесіл, вядомыя сёння як Цэнтральны жыллёвы фонд Сесіл, якія прадастаўлялі жылья жанчынам, якія не мелі месца да жыцця. Яны былі прафінансаваны дзякуючы рэкламе, якую стварылі яе кнігі пра жыццё ў галечы. Дамы былі названы ў гонар яе памерлага мужа[8].

Ада Чэстэртан памерла ад цэрэбральнага трамбозу і цэрэбральнага атэрасклерозу ў доме састарэлых у Кройдане (Лондан) у 1962 годзе[9].

Творчасць[правіць | правіць зыходнік]

Дэбютавала ў 1925 годзе з кнігай "In Darkest London". У 1925 годзе яна брала інтэрв'ю ў бясхатніх жанчын у Лондане. Яна вырашыла правесці даследаванне галечы ў сталіцы, пражыўшы два тыдні на вуліцы ў 1925 г. Па словах яе біёграфа: «Рэдактар Sunday Express, які пагадзіўся апублікаваць яе досве, паспрачаўся, што яна доўга не пратрымаецца. Ён прайграў заклад, бо яна прадавала запалкі, жабравала на вуліцы і спала ў розных сховішчах». На аснове гэтага досведу пісьменніца апублікавала газетныя артыкулы, якія ў канчатковым выніку былі апублікаваны ў якасці яе першай кнігі "In Darkest London". Яна стварыла іншыя падобныя кнігі на аснове поспеху сваёй першай кнігі[10].

Працавала замежнай карэспандэнтай і апублікавала такія кнігі, як «My Russian Venture» («Мае расійскія прыгоды» (1931) і «Young China and New Japan» (Малады Кітай і Новая Японія, 1933). Услед за першай кнігай "In Darkest London" напісала яшчэ адну кнігу пра беднасць «Women of the Underworld» (1936). Наступнай яе кнігай сталі «Чэстэртаны» (1941). Падчас Другой сусветнай вайны зноў наведала Савецкі саюз і выдала кнігу «Салют Саветам» (1942)[11].

Сесіл Чэстэртан і Беларусь[правіць | правіць зыходнік]

Падчас наведвання СССР спынялася ў Беларусі. Апісала сваю вандроўку па савецкай Беларусі.

Адам Мальдзіс адным з першых пазнаёміў беларускае чытацтва з англійскай журналісткай і пісьменніцай, якая на 120 старонках кнігі «Мае расійскія прыгоды» (1931) пакінула цікавыя заўвагі і ўражанні ад наведвання Беларусі[12].

Творы[правіць | правіць зыходнік]

  • The man who was Thursday. [A play in three acts.] Adapted from the novel of G.K. Chesterton 1926
  • In Darkest London 1926
  • St. Teresa 1928
  • The Love Game: A Comedy in Three Acts 1926 (West End 1931)
  • My Russian Venture 1931
  • Women of the Underworld 1932
  • Young China and New Japan 1933
  • Sickle or Swastika? 1935
  • This Thy Body, An Experience in Osteopathy 1937
  • I Lived in a Slum 1938
  • What Price Youth? 1939
  • The Chestertons: By Mrs. Cecil Chesterton 1941
  • Salute The Soviet 1942.

Зноскі

  1. ↑ а б A Historical Dictionary of British Women — 2 — Routledge, 2003. — ISBN 978-1-85743-228-2
  2. ↑ Who's who — (untranslated), 1849. — ISSN 0083-937X
  3. ↑ Ada Chesterton, Spartacus Educational, https://spartacus-educational.com/Ada_Chesterton.htm
  4. ↑ Bernard Bergonzi, ‘Chesterton, Cecil Edward (1879–1918)’, Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press, 2004.
  5. ↑ Bernard Bergonzi, ‘Chesterton, Cecil Edward (1879–1918)’, Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press, 2004.
  6. ↑ Mark Knight, ‘Chesterton, Ada Elizabeth (1869–1962)’, Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press, 2004; online edn, Jan 2014, https://www.oxforddnb.com/display/10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-39077
  7. ↑ Mark Knight, ‘Chesterton, Ada Elizabeth (1869–1962)’, Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press, 2004; online edn, Jan 2014, https://www.oxforddnb.com/display/10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-39077
  8. ↑ Kirsten Jarrett, In Darkest London: Investigating Destitution in the 1920s, January 23, 2012, Voluntary Action History Society, http://www.vahs.org.uk/2012/01/chesterton-jarrett/
  9. ↑ Bernard Bergonzi, ‘Chesterton, Cecil Edward (1879–1918)’, Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press, 2004.
  10. ↑ Ada Chesterton, Spartacus Educational, https://spartacus-educational.com/Ada_Chesterton.htm
  11. ↑ Ada Chesterton, Spartacus Educational, https://spartacus-educational.com/Ada_Chesterton.htm
  12. ↑ А. Мальдзіс, 3 літаратуразнаўчых вандраванняў: Нарысы, эсэ, дзённікі. — Мн., 1987, с. 189.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Ада_Элізабет_Чэстэртан&oldid=4452698"