Палын

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Палын

Палын звычайны (Artemisia vulgaris)
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Artemisia L., 1753

Сінонімы
Тыпавы від
Artemisia absinthium L., Sp. Pl. 2: 848 (1753)

Сістэматыка
на Віківідах

Выявы
на Вікісховішчы
ITIS  35431
NCBI  4219
EOL  37526
GRIN  g:997
IPNI  7739-1

Палы́н[3] (Artemisia) — род кветкавых раслін сямейства Астравыя (Asteraceae).

Батанічнае апісанне[правіць | правіць зыходнік]

Аднагадовыя, двухгадовыя і шматгадовыя, пераважна апушаныя травяністыя расліны і паўкусты. Вышыня да 1,5 м. Большасць мае характэрны «палынны» пах. Сцёблы прамастойныя, узыходныя ці ляжачыя. Лісце перыстарассечанае, лопасцевае ці суцэльнае. Жоўтыя ці чырванаватыя кветкі ў дробных шматлікіх кошыках, якія сабраны ў агульныя гронкападобныя або мяцёлчатыя суквецці. Плод — сямянка.

Палын звычайны (Artemisia vulgaris). Батанічная ілюстрацыя з кнігі «Köhler’s Medizinal-Pflanzen», 1887

Арэал[правіць | правіць зыходнік]

Пашыраны ў Еўразіі, Афрыцы, Паўночнай Амерыцы. Некаторыя віды дамінуюць у раслінным покрыве засушлівых, пераважна засоленых абласцей (напрыклад, палынныя пустыні Паўднёвага Казахстана, Сярэдняй Азіі). На тэрыторыі Беларусі найбольш вядомыя палын горкі (Artemisia absinthium), палын звычайны, або чарнобыльнік (Artemisia vulgaris), палын палявы (Artemisia campestris). Растуць на сухіх лугах, пясках, у агародах, садах, каля жылля.

Выкарыстанне[правіць | правіць зыходнік]

Лекавыя, кармавыя, фарбавальныя, эфіраалейныя, вострапрыпраўныя, інсектыцыдныя і дэкаратыўныя расліны. Як лекавы сродак ужываюць палын цытварны (Artemisia cina), горкі (Artemisia absinthium), мяцёлчаты (Artemisia abrotanum) і інш. Культывуецца палын эстрагонавы, або эстрагон (Artemisia dracunculus).

Некаторыя віды палыну — пустазелле.

Віды[правіць | правіць зыходнік]

Род налічвае каля 400 (па іншых звестках 250) відаў. Паводле сайта The Plant List — 481 від. Некаторыя з іх:

Зноскі

  1. Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
  2. Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
  3. Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 19. — 160 с. — 2 350 экз.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]