Эрнст Вільгельм Леберэхт Тэмпель

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Эрнст Вільгельм Леберэхт Тэмпель
ням.: Ernst Wilhelm Leberecht Tempel
Дата нараджэння 4 снежня 1821(1821-12-04)[1][2]
Месца нараджэння
Дата смерці 16 сакавіка 1889(1889-03-16)[3][4] (67 гадоў)
Месца смерці
Грамадзянства
Род дзейнасці астраном, discoverer of asteroids, discoverer of comets
Навуковая сфера астраномія і выяўленчае мастацтва
Член у
Узнагароды
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Эрнст Вільгельм Леберэхт Тэмпель (ням.: Ernst Wilhelm Leberecht Tempel; 4 снежня 1821-1889) — нямецкі астраном і мастак-графік, першаадкрывальнік 5 астэроідаў і 12 камет.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Эрнст Темпель нарадзіўся 4 снежня 1821 г. у саксонскага горадзе Нідэркунерсдорфе. У 1837 годзе вучыўся літаграфскай справе ў Майсене. У 1840 годзе адправіўся ў падарожжа па Еўропе, наведаў Капенгаген, Стакгольм і Хрысціянію (цяперашні Осла).

У 1858 годзе пасяліўся ў Венецыі і адкрыў майстэрню па літаграфіі. Неўзабаве ажаніўся. Вельмі паспяхова выконваў заказы навукоўцаў па вырабе ілюстрацый. Збудаваў тэлескоп і з яго дапамогай у 1859 годзе адкрыў камету, а таксама туманнасць ў скопішчы Плеяд. У 1860 годзе атрымаў запрашэнне ў Марсельскую абсерваторыю. Працуючы ў гэтым французскім горадзе, адкрыў яшчэ шэраг нябесных целаў, у прыватнасці астэроідаў і камет. Яму належаць адкрыцці астэроідаў (64) Ангеліна, (65) Кібела, (74) Галатэя, (81) Тэрпсіхора і (97) Клато.

У 1870 годзе з пачаткам франка-прускай вайны Тэмпель быў вымушаны пакінуць Францыю і вярнуцца ў Італію. У 1875 годзе ўзначаліў абсерваторыю ў горадзе Арчэтры паблізу Фларэнцыі.

16 сакавіка 1889 года Тэмпель памёр у Арчэтры.

Памяць[правіць | правіць зыходнік]

У гонар Тэмпеля названы астэроід (3808) Тэмпель і кратар на Месяцы.

Зноскі

  1. Brozović D., Ladan T. Ernst Wilhelm Tempel // Hrvatska enciklopedijaLZMK, 1999. — 9272 с. — ISBN 978-953-6036-31-8
  2. https://www.esa.int/Science_Exploration/Space_Science/Rosetta/Tempel_1_Biography_of_a_comet
  3. Deutsche Nationalbibliothek Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 9 красавіка 2014.
  4. Bibliothèque nationale de France Ernst Wilhelm Leberecht Tempel // data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011.
  5. Deutsche Nationalbibliothek Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 30 снежня 2014.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Колчинский И. Г., Корсунь А. А., Родригес М. Г. Астрономы: Биографический справочник. — 2-е изд., перераб. и доп.. — Киев: Наукова думка, 1986. — 512 с. (руск.)