Ігар Севяранін
Ігар Севяранін | |
---|---|
Асабістыя звесткі | |
Імя пры нараджэнні | Ігар Васільевіч Лотараў |
Псеўданімы | Игорь Северянин |
Дата нараджэння | 4 (16) мая 1887[1][2] ці 16 мая 1887[3][2] |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 20 снежня 1941[1][4][…] (54 гады) |
Месца смерці | |
Пахаванне | |
Грамадзянства | Расійская імперыя, Эстонія |
Прафесійная дзейнасць | |
Род дзейнасці | паэт, пісьменнік, перакладчык |
Гады творчасці | 1904 — 1940 |
Кірунак | Ego-Futurism[d] |
Жанр | паэзія |
Мова твораў | Руская |
severyanin.narod.ru | |
Творы на сайце Lib.ru | |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Ігар Севяра́нін[6] (большую частку літаратурнай дзейнасці аўтар аддаваў перавагу напісанню Ігар-Севяранін; сапраўднае імя — Ігар Васільевіч Лотараў, 4 мая (16 мая н.ст.) 1887, Санкт-Пецярбург, Расія — 20 снежня 1941, Талін, Эстонія, Остланд) — рускі паэт «Срэбнага веку».
Біяграфія
[правіць | правіць зыходнік]Нарадзіўся ў Санкт-Пецярбургу ў сям’і ваеннага інжынера. Закончыў 4 класы Чарапавецкага рэальнага вучылішча, у 1904 годзе, пасля разводу бацькоў, з’ехаў з бацькам на Далёкі Усход. Потым вярнуўся ў Пецярбург да маці. Вершы пачаў пісаць з 8 гадоў і называў іх «паэзамі». З 1904 года выдае вершы брашурамі і рассылае іх у рэдакцыі, але яны вяртаюцца да аўтара. З 1904 па 1912 год напісаў і выдаў 35 брашур з вершамі. Адна з такіх папала да Льва Талстога, які рэзка адмоўна выказаўся наконт яго творчасці. Газеты падтрымалі крытыку Талстога, а чытачы зацікавіліся вершамі Севяраніна.
Слава да яго прыйшла пасля выхаду зборнікаў «Громокипящий кубок» (1913), «Златолира» (1914) і «Ананасы в шампанском» (1913—1915). Севяранін першы ўвёў аўтарскае чытанне вершаў са сцэны. Акрамя таго, вершы ён не чытаў, а літаральна «пеў». Севяранін аб’ехаў усю Расійскую імепрыю з выступамі. У сваіх вершаў ён падкрэсліваў сваю таленавітасць і не лічыў патрэбным адлюстроўваць сціпласць. Характэрныя рысы яго творчасці — «гістарызм» і «аўтабіяграфізм» паэта. Севяранін стаў лідарам у суполцы эгафутурыстаў. Пра яго таленавітасць казалі Блок, Салагуб, Мандэльштам, Горкі, Маякоўскі, Талстой і Брусаў.
Паэт заўсёды падкрэсліваў, што ён за межамі палітыкі. У сакавіку 1918 года ён пераязджае ў Эстонію і фактычна становіцца эмігрантам. Страціўшы славу, ён піша пра сум па радзіме. З 1935 года жыве ў Таліне, перакладае эстонскіх паэтаў. У 1940 годзе ўсталёўвае сувязі з савецкімі паэтамі. У 1941 годзе просіць эвакуіравацца ў савецкі тыл, але дапамога яму не была аказаная. Памёр 20 снежня 1941.
Творы
[правіць | правіць зыходнік]- «Зарницы мысли» (1908)
- «А сад весной благоухает!..» (1909).
- «Весенний день» (1911)
- «Качалка грёзэрки» (1912)
- «Громокипящий кубок» (1913)
- «С крестом сирени» (1913)
- «Златолира» (1914)
- «Ананасы в шампанском. Поэзы» (1915)
- «Victoria regia» (1915)
- «Поэзоантракт» (1915)
- «Собрание поэз» (1916) (том 1, 1918)
- «За струнной изгородью лиры» (1918)
- «Поэзо-концерт» (1918)
- «Собрание поэз» (1918)
- «Creme de Violettes» (1919)
- «Puhajogi» (1919)
- «Вервэна» (1920)
- «Менестрель» (1921)
- «Миррэлия» (1922)
- Роман в стихах «Падучая стремнина» (1922)
- Комедия «Плимутрок» (1922)
- «Фея Eiole» (1922)
- «Соловей. Поэзы» (1923)
- «Трагедия титана» (1923)
- Автобиографический роман в стихах «Колокола собора чувств» (1925)
- «Роса оранжевого часа» (1925)
- Роман в стихах «Рояль Леандра» (1925)
- «Адриатика» (1932)
- «Медальоны» (1934)
- Рукописный поэтический сборник «Литавры солнца» (1934, не быў выдадзены)
Выданні
[правіць | правіць зыходнік]- Венок поэту (Игорь-Северянин). — Таллин: Ээсти раамат, 1987.
- Северянин И. Стихотворения. — Таллин: Ээсти раамат, 1987.
- Северянин И. Стихотворения. — М.: Сов. Россия, 1988. — 464 с. (Поэтическая Россия)
- Северянин И. Сочинения. — Таллинн: Ээсти раамат, 1990.
- Северянин И. Ананасы в шампанском. — М.: Объединение «Глобус», (часть тиража — в сафьяне и коже), 1990.
- Северянин И. Соловей. Поэзы. — М.: ТОМО, 1990. — 207 с. (Репринт 1923 г.)
- Северянин И. Ананасы в шампанском. Поэзы. — М.: Книга, 1991. — 143 с. (Репринт 1915 г.)
- Северянин И. Стихотворения и поэмы (1918—1941). — М.: Современник, 1990.
- Северянин И. Тост безответный. — М.: Республика, 1999.
- Северянин И. Я избран королем поэтов. — М.: ЭКСМО-Пресс, 2000.
Зноскі
- ↑ а б в г Краткая литературная энциклопедия — М.: Советская энциклопедия, 1962. — Т. 6. — С. 717–718.
- ↑ а б Северянин Игорь // Литераторы Санкт-Петербурга. ХХ век / под ред. О. В. Богданова
- ↑ СЕВЕРЯНИН Игорь // Русская литература XX века. Прозаики, поэты, драматурги / под ред. Н. Н. Скатов — 2005. — С. 281–285. — ISBN 5-94848-307-X
- ↑ а б в Северянин Игорь // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 26 лютага 2017.
- ↑ Catalog of the German National Library Праверана 14 красавіка 2024.
- ↑ БелЭн 2002.
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Богомолов Н. А., Петросов К. Г. Северянин Игорь // Русские писатели, 1800—1917. : биографический словарь. М., 2007. Т. 5. С. 533—539. ISBN 978-5-85270-340-8.
- Мисникевич Т. В., Пильд Л. Игорь Северянин — переводчик поэзии Хенрика Виснапуу // Русская литература. 2012. № 2. С. 192—202.
- Севяранін Ігар // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 14. — С. 291. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0238-5 (т. 14).
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- Игорь-Северянин Архівавана 29 ліпеня 2013. в Интернете (lit-info.ru)
- Игорь Северянин. Стихи
- Игорь Северянин: стихи в Антологии русской поэзии
- Стихи Игоря Северянина в библиотеке Максима Мошкова
- «Король поэтов Игорь-Северянин» — биография, воспоминания, творчество, фотографии.
- Лера и Рената. Большой Трибьют Игорю Северянину
- Нарадзіліся 16 мая
- Нарадзіліся ў 1887 годзе
- Нарадзіліся ў Санкт-Пецярбургу
- Памерлі 20 снежня
- Памерлі ў 1941 годзе
- Памерлі ў Таліне
- Памерлі ў Тарту
- Пахаваныя на Аляксандра-Неўскіх могілках
- Асобы
- Пісьменнікі паводле алфавіта
- Паэты Расійскай імперыі
- Паэты СССР
- Рускамоўныя паэты
- Перакладчыкі Расійскай імперыі
- Перакладчыкі Расіі
- Перакладчыкі СССР