Віленскае ваяводства (1926—1939): Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
др арфаграфія
др вырашэнне неадназначнасцяў, typos fixed: падпольле → падполле,   → (9) using AWB (8032)
Радок 63: Радок 63:
== Месцазнаходжанне ==
== Месцазнаходжанне ==


Ваяводства размяшчалася ў паўночна-ўсходняй частцы дзяржавы, межавала з [[СССР|Савецкім Саюзам]] на ўсходзе, [[Літва]]й на захадзе, [[Латвія]]й на поўначы [[Наваградзкае ваяводства (1919—1939)|Наваградзкім ваяводствам]] на поўдні і [[Беластоцкае ваяводства (1919—1939)|Беластоцкім ваяводствам]] на паўднёвым захадзе. Мясцовасць была раўнінная, месцамі гарыстая, у склад ваяводства ўваходзілі некалькі азёраў (напрыклад, [[Нарач]] — найвялікшае возера [[Беларусь|Беларусі]] і найвялікшае возера Польшчы ў міжваенны перыяд). На [[1 студзеня]] [[1937]] году лясы займалі 21.2% плошчы тэрыторыі ваяводства.
Ваяводства размяшчалася ў паўночна-ўсходняй частцы дзяржавы, межавала з [[СССР|Савецкім Саюзам]] на ўсходзе, [[Літва]]й на захадзе, [[Латвія]]й на поўначы [[Наваградзкае ваяводства (1919—1939)|Наваградзкім ваяводствам]] на поўдні і [[Беластоцкае ваяводства (1919—1939)|Беластоцкім ваяводствам]] на паўднёвым захадзе. Мясцовасць была раўнінная, месцамі гарыстая, у склад ваяводства ўваходзілі некалькі азёраў (напрыклад, [[Возера Нарач|Нарач]] — найвялікшае возера [[Беларусь|Беларусі]] і найвялікшае возера Польшчы ў міжваенны перыяд). На [[1 студзеня]] [[1937]] году лясы займалі 21.2% плошчы тэрыторыі ваяводства.


== Гарады і адміністрацыйны падзел ==
== Гарады і адміністрацыйны падзел ==
Радок 71: Радок 71:
У 1922—1939 гадах Віленскае ваяводства падзялялася на 9 [[павет]]аў:
У 1922—1939 гадах Віленскае ваяводства падзялялася на 9 [[павет]]аў:


* [[Браслаў]]скі павет (плошча 4 217 км², нас. 143 100),
* [[Браслаў]]скі павет (плошча 4 217 км², нас. 143 100),
* [[Дзісна|Дзісноўскі]] павет (плошча 3 968 км², нас. 159 900),
* [[Дзісна|Дзісноўскі]] павет (плошча 3 968 км², нас. 159 900),
* [[Маладзечна|Маладэчанскі]] павет (плошча 1 898 км², нас. 91 300),
* [[Маладзечна|Маладэчанскі]] павет (плошча 1 898 км², нас. 91 300),
* [[Ашмяны|Ашмянскі]] павет (плошча 2 362 км², нас. 104 600),
* [[Ашмяны|Ашмянскі]] павет (плошча 2 362 км², нас. 104 600),
* [[Паставы|Пастаўскі павет]] (плошча 3 050 км², нас. 99 900),
* [[Паставы|Пастаўскі павет]] (плошча 3 050 км², нас. 99 900),
* [[Свянцяны|Свянцянскі]] павет (плошча 4 017 км², нас. 136 500),
* [[Свянцяны|Свянцянскі]] павет (плошча 4 017 км², нас. 136 500),
* [[Вілейка|Вялейскі павет]] (плошча 3 427 км², нас. 131 100),
* [[Вілейка|Вялейскі павет]] (плошча 3 427 км², нас. 131 100),
* павет горада [[Вільня|Вільні]] (з [[1930]] году) (плошча 105 км², нас. 195 100),
* павет горада [[Вільня|Вільні]] (з [[1930]] году) (плошча 105 км², нас. 195 100),
* Віленска—[[Трокі|Троцкі]] павет (плошча 5 967 км², нас. 214 500. Гэта быў найвялікшы павет ва ўсёй міжваеннай Польшчы, большы за [[Сілезскае ваяводства (1920—1939)|аўтаномнае Сілезскае ваяводства]]).
* Віленска—[[Трокі|Троцкі]] павет (плошча 5 967 км², нас. 214 500. Гэта быў найвялікшы павет ва ўсёй міжваеннай Польшчы, большы за [[Сілезскае ваяводства (1920—1939)|аўтаномнае Сілезскае ваяводства]]).


Сталіцы паветаў па звестках на [[1931]] год налічвалі: Вільня — 190 172 жыхароў, Браслаў — 1587 жыхароў, Дзісна — 4413 жыхароў, Маладэчна — 1997 жыхароў, Ашмяны — 6000 жыхароў, Паставы — 974 жыхары, Свянцяны — 6000 жыхароў, Вялейка — 3417 жыхароў.
Сталіцы паветаў па звестках на [[1931]] год налічвалі: Вільня — 190 172 жыхароў, Браслаў — 1587 жыхароў, Дзісна — 4413 жыхароў, Маладэчна — 1997 жыхароў, Ашмяны — 6000 жыхароў, Паставы — 974 жыхары, Свянцяны — 6000 жыхароў, Вялейка — 3417 жыхароў.
Радок 85: Радок 85:
== Падзел 1939 году ==
== Падзел 1939 году ==


У [[1939]] годзе выяводства было падзеленае паміж [[СССР]] і [[Літва|Літовскай рэспублікай]], а польскія дзяржаўныя дзеячы сышлі ў падпольле.<ref>[http://w.icm.edu.pl/ak/txt/delegWiln.htm Заява рэгіянальнага ўраду ў Вільні] {{ref-pl}}</ref>
У [[1939]] годзе выяводства было падзеленае паміж [[СССР]] і [[Літва|Літовскай рэспублікай]], а польскія дзяржаўныя дзеячы сышлі ў падполле.<ref>[http://w.icm.edu.pl/ak/txt/delegWiln.htm Заява рэгіянальнага ўраду ў Вільні] {{ref-pl}}</ref>


== Літаратура ==
== Літаратура ==

Версія ад 15:34, 22 сакавіка 2012

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Віленскае ваяводства.
Віленскае ваяводства
Герб
Герб
Краіна Польская Рэспубліка
Статус ваяводства
Уваходзіць у
Адміністрацыйны цэнтр
Дата ўтварэння 1926
Дата скасавання 1939
Кіраўнік апошні — Артур Марушэўскі
Насельніцтва (1931) 1 276 000
Шчыльнасць 44 чал./км²
Нацыянальны склад палякі — 59,7%
беларусы — 22,7%
яўрэі — 8,5%
літоўцы — 5,2%
расейцы — 3,4%
іншыя — 0,3%.
Плошча 29 011 км²
Віленскае ваяводства на карце
Код аўтам. нумароў WN
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Віленскае ваяводства (польск.: województwo wileńskie, літ.: Vilniaus vaivadija) — ваяводства ў складзе міжваеннай Польскай Рэспублікі з 1926 году да перадачы гэтай тэрыторыі Савецкім Саюзам Літве і Беларускай ССР у верасні 1939 году. Было ўтворанае ў 1923 годзе. Сталіца ваяводства знаходзілася ў Вільні.

Апісанне

Большасць тэрыторыі ваяводства складала Сярэдняя Літва, якая была інкарпараваная да Польшчы ў 1922 годзе. З 6 красавіка 1922 году да 22 снежня 1925 году тэрыторыя ваяводства была вядомая пад назвай Віленская Зямля.

Плошча ваяводства складала 29 011 квадратных кіламетраў, а колькасць насельніцтва паводле перапісу насельніцтва ў Польшчы ў 1931 годзе — 1 276 000 чалавек. Большасць насельніцтва складалі палякі (59,5%) і беларусы (22,7%). Таксама былі літоўцы (5,2%), расейцы (3,4%) і іншыя (0,3%) ўключна ў караімамі. У гарадох (за выняткам Вільні) значную колькасць насельніцтва складалі жыды (8.5% ад усяго насельніцтва).[1] 61,2% былі прызнаныя рыма-каталікамі, 26,9% — праваслаўнымі, 9,4% — юдэйцамі, 2,4% прыпадалі на іншыя веравызнанні.

Месцазнаходжанне

Ваяводства размяшчалася ў паўночна-ўсходняй частцы дзяржавы, межавала з Савецкім Саюзам на ўсходзе, Літвай на захадзе, Латвіяй на поўначы Наваградзкім ваяводствам на поўдні і Беластоцкім ваяводствам на паўднёвым захадзе. Мясцовасць была раўнінная, месцамі гарыстая, у склад ваяводства ўваходзілі некалькі азёраў (напрыклад, Нарач — найвялікшае возера Беларусі і найвялікшае возера Польшчы ў міжваенны перыяд). На 1 студзеня 1937 году лясы займалі 21.2% плошчы тэрыторыі ваяводства.

Гарады і адміністрацыйны падзел

Вільня з'яўлялася пятым па велічыні горадам у Польшчы (у 1939 годзе налічвала 195 тысячаў месцічаў). Віленскае ваяводства налічвала 14 гарадоў.

У 1922—1939 гадах Віленскае ваяводства падзялялася на 9 паветаў:

Сталіцы паветаў па звестках на 1931 год налічвалі: Вільня — 190 172 жыхароў, Браслаў — 1587 жыхароў, Дзісна — 4413 жыхароў, Маладэчна — 1997 жыхароў, Ашмяны — 6000 жыхароў, Паставы — 974 жыхары, Свянцяны — 6000 жыхароў, Вялейка — 3417 жыхароў.

Падзел 1939 году

У 1939 годзе выяводства было падзеленае паміж СССР і Літовскай рэспублікай, а польскія дзяржаўныя дзеячы сышлі ў падполле.[2]

Літаратура

Шаблон:Transwiki

Зноскі

  1. ↑ Паводле перапісу насельніцтва Польшчы 1931 году. «Drugi Powszechny Spis Ludności z dnia 9 XII 1931 r». Statystyka Polski D (34). 1939.
  2. ↑ Заява рэгіянальнага ўраду ў Вільні (польск.)
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Віленскае_ваяводства_(1926—1939)&oldid=1080896"