Умберта I

Пра заснавальніка Савойскага дому гл. Гумберт I, граф Савоі

Умберта I
Umberto I
2-і кароль Італіі 9 студзеня 1878 — 29 ліпеня 1900
Каранацыя	9 студзеня 1878
Папярэднік	Віктар Эмануіл II
Пераемнік	Віктар Эмануіл III
Нараджэнне	14 сакавіка 1844(1844-03-14) Сардзінскае каралеўства, Турын
Смерць	29 ліпеня 1900(1900-07-29) (56 гадоў) Італія, Монца
Месца пахавання	Пантэон
Род	Савойская
Бацька	Віктар Эмануіл II
Маці	Адэльгейда Габсбург
Жонка	Маргарыта Савойская
Дзеці	Віктар Эмануіл III
Веравызнанне	каталіцтва
Дзейнасць	манарх, суверэн
Аўтограф
Манаграма
Званне	генерал
Узнагароды	Q121859792? Grand Master of the Order of the Most Holy Annunciation[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Умберта I (італ.: Umberto I; 14 сакавіка 1844, Турын, Сардзінскае каралеўства — 29 ліпеня 1900, Монца, Італія) — другі кароль Італіі з 1878 года, з Савойскай дынастыі.

Біяграфія

Сын Віктара Эмануіла II, старэйшы брат Амадэя Іспанскага.

Яшчэ да ўзыходжання на прастол Умберта праявіў сябе як храбры салдат у другой бітве пры Кустоце (якую італьянцы, аднак, з трэскам прайгралі). Разам з тым Умберта не быў асоба здольным палітыкам, яму бракавала бацькаўскай гнуткасці — ён вельмі спадзяваўся на простыя сілавыя метады, не заўсёды ішоў на саступкі, а то і зусім ігнараваў асобныя праблемы краіны, лічачы іх «невылечнымі рысамі італьянскага характару» (у прыватнасці, згаленне сялянства Медзаджорна, якое прыняло катастрафічныя памеры і ў вялікай ступені спрыялае радыкалізацыі італьянскага грамадства і ўзмацненню іміграцыі ў Амерыку). Абразіўшыся тым, што французы «адвялі з-пад носа Туніс» (1881), ён даў Бісмарку ўцягнуць Італію ў Траісты саюз. З-за ўзброеных распраў з бастуючымі рабочымі, прадпрынятымі па яго загадзе, ён быў вельмі непапулярны. Да ўсяго іншага, у гады яго кіравання Італія ўстала на шлях каланіяльных заваяванняў, былі распачаты войны ў Самалі і Эфіопіі, якія абыйшліся краіне велізарнымі матэрыяльнымі і значнымі людскімі стратамі, але далі ў сутнасці ніякіх вынікаў (набыццё італьянцамі, у канчатковым выніку, пустэльнага, засушлівага, беднага на рэсурсы Самалі, да таго ж з мяцежным мусульманскім насельніцтвам было проста не ў стане ні акупіць выдаткаў, ні даць задавальненне грамадскай думцы).

У 1900 годзе быў застрэлены ў Монцы анархістам Гаэтана Брэшы.

У гонар Умберта I у Італіі названа шмат вуліц і грамадскіх устаноў, у тым ліку найбуйнейшая рымская бальніца і велічная Галерэя Ўмберта I («Galleria Umberto I») у Неапалі.

Умберта I, як і бацька, пахаваны ў рымскім Пантэоне.

Сям'я

З 1868 года быў жанаты на сваёй стрыечнай сястры Маргарыце Савойскай. У яе гонар названа піца «Маргарыта». У шлюбе нарадзіўся адзіны сын Віктар Эмануіл III (1869—1947).

Літаратура

• Giorgio Candeloro. Storia dell’Italia moderna. Feltrinelli. Milano. 1986.